ସର୍ବଦଳୀୟ ବୈଠକରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ପାହ୍ୟା ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠାଇଲା ବିଜେଡି, ଜାଣନ୍ତୁ ପ୍ରଥମେ କେବେ ଉଠିଥିଲା ଏ ପ୍ରସଙ୍ଗ?

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସଂସଦ ଅଧିବେଶନ ପୂର୍ବରୁ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ବିଜେଡି ନୂଆଦିଲ୍ଲୀରେ ସାଂସଦମାନଙ୍କ ସର୍ବଦଳୀୟ ବୈଠକରେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ପାହ୍ୟା ମାନ୍ୟତା ଦାବି ଉଠାଇଛି।

ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ଜେଡିୟୁ ଏବଂ ଲାଲୁ ପ୍ରସାଦଙ୍କ ଆରଜେଡି ବିହାର ପାଇଁ ସମାନ ଦାବି କରିଥିବା ବେଳେ ଜଗନ ମୋହନ ରେଡ୍ଡୀଙ୍କ ୱାଇଏସଆରସି ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ପାଇଁ ସମାନ ଦାବି କରିଛି।

ଦୁଇ ଦଶନ୍ଧିରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଓଡ଼ିଶା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ପାହ୍ୟାରୁ ବଞ୍ଚିତ ହୋଇଛି। ଓଡ଼ିଶାକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ପାହ୍ୟା ମାନ୍ୟତା ଦେବାକୁ ବିଜେଡି ଦାବି କରି ଆସୁଛି। ସର୍ବଦଳୀୟ ବୈଠକରେ ବିହାର ଓ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର ରାଜନୈତିକ ଦଳମାନେ ମଧ୍ୟ ନିଜ ନିଜ ରାଜ୍ୟକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ପାହ୍ୟା ମାନ୍ୟତା ଦାବି କରିଥିଲେ। ଆମେ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟର ପ୍ରତିପକ୍ଷଙ୍କ ସହ ମଧ୍ୟ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲୁ, ଯେଉଁମାନେ ନିଜ ନିଜ ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଭବ କରୁଛନ୍ତି ବୋଲି ବିଜେଡି ସାଂସଦ ସସ୍ମିତ ପାତ୍ର କହିଛନ୍ତି।

୧୯୭୯ ମସିହାରେ ଜାତୀୟ ଉନ୍ନୟନ ପରିଷଦ (ଏନଡିସି)ରେ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ପାହ୍ୟା ଦାବି ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲା।

୨୦୨୨: ବିଜେଡି ସାଂସଦ ସସ୍ମିତ ପାତ୍ର ସଂସଦରେ ରାଜ୍ୟକୁ ମାନ୍ୟତା ଦାବି କରି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ। ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ପାହ୍ୟା ନିୟମରେ ସଂଶୋଧନ କରି ଓଡ଼ିଶାକୁ ଏହି ବର୍ଗରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବାକୁ ସେ ଦାବି କରିଥିଲେ।

୨୦୧୯: ଓଡ଼ିଶାକୁ ମାନ୍ୟତା ଦେବାକୁ ଦାବି କରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖିଥିଲେ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ। ମୋଦୀଙ୍କୁ ଲେଖିଥିବା ଚିଠିରେ ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଓଡ଼ିଶା କ୍ରମାଗତ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଅବହେଳା ଏବଂ ବାରମ୍ବାର ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛି।

୨୦୧୮: ଲୋକସଭାରେ ବିଜେଡିର ପୂର୍ବତନ ସାଂସଦ ଭର୍ତ୍ତୃହରି ମହତାବ କହିଥିଲେ ଯେ ଯଦି କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ପାହ୍ୟା ମାନ୍ୟତା ଦିଅନ୍ତି ତେବେ ଓଡ଼ିଶା ଏହାର ଦାବିକୁ ଜୋରଦାର କରିବ। ରାଜ୍ୟ ସଚିବାଳୟରେ ନୀତି ଆୟୋଗ ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ରାଜୀବ କୁମାରଙ୍କ ସହ ବୈଠକରେ ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଓଡ଼ିଶାର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ପାହ୍ୟା ଦାବିକୁ ଦୋହରାଇଥିଲେ।

୨୦୧୩: ରାଜ୍ୟକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ପାହ୍ୟା ମାନ୍ୟତା ଦେବା ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାରେ ସର୍ବସମ୍ମତିକ୍ରମେ ଏକ ସଂକଳ୍ପ ଗୃହୀତ ହୋଇଥିଲା। ଏହାର ବିକାଶ ପାଇଁ ଅତିରିକ୍ତ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଅନୁଦାନ ଓ ଆର୍ଥିକ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦାବି କରାଯାଇଛି। ୭ ଘଣ୍ଟାର ଆଲୋଚନା ପରେ ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଆଗତ କରିଥିବା ପ୍ରସ୍ତାବ ପାରିତ ହୋଇଥିଲା।

୧୯୯୦ ଦଶକରେ ଉଭୟ ଦଶମ ଓ ଏକାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାରେ ଏହି ମାନ୍ୟତା ପାଇଁ ସର୍ବସମ୍ମତିକ୍ରମେ ସଂକଳ୍ପ ଗୃହୀତ ହେବା ପରେ ସମାନ ପ୍ରୟାସ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା।

୨୦୦୨-୦୩ରେ ଏନଡିଏ ବିଜେଡି ସହ ସହଯୋଗୀ ଭାବେ କ୍ଷମତାରେ ଥିବା ବେଳେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ଘୋଷଣା ଦାବିକୁ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଥିଲା। ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡକୁ ଏହି ଟ୍ୟାଗ୍ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଯୋଜନା ଆୟୋଗର ତତ୍କାଳୀନ ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ କେସି ପନ୍ତ କହିଥିଲେ ଯେ ଓଡ଼ିଶାର ଦାବି ଯଥାର୍ଥ ନୁହେଁ।

୧୯୬୯ ମସିହାରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା । ପଞ୍ଚମ ଅର୍ଥ ଆୟୋଗ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସହାୟତା ଆକାରରେ କେତେକ ଅବହେଳିତ ରାଜ୍ୟକୁ ଅଗ୍ରାଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ। ୧୯୬୯ମସିହାରେ ପ୍ରଥମେ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀର, ଆସାମ ଓ ନାଗାଲାଣ୍ଡକୁ ଏହି ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଆସାମ, ନାଗାଲାଣ୍ଡ, ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ, ମଣିପୁର, ମେଘାଳୟ, ସିକିମ, ତ୍ରିପୁରା, ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ, ମିଜୋରାମ, ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ଓ ତେଲେଙ୍ଗାନା ସମେତ ୧୧ଟି ରାଜ୍ୟକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ପାହ୍ୟା ମିଳିଛି।