ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହା ବାବା ସାହେବ ଆମ୍ବେଦକରଙ୍କ ଉପରେ ଦେଇଥିବା ମନ୍ତବ୍ୟକୁ ନେଇ ଏବେ ରାଜନୀତି ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି। ଯେତେବେଳେ ବିଜେପି ସାଂସଦ ପ୍ରତାପ ଷଡଙ୍ଗୀ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ସଂସଦରେ ଠେଲିଦେବା ଅଭିଯୋଗ କରିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ଏହି ମାମଲା ଆହୁରି ଗତିଶୀଳ ହୋଇଥିଲା। ପ୍ରତାପ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ଧକ୍କା ମାରିବାରୁ ସେ ତଳେ ପଡ଼ିଯାଇଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ମୁଣ୍ଡରେ ଆଘାତ ଲାଗିଥିଲା। ସେବେଠାରୁ ବିଜେପି କଂଗ୍ରେସ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରି ଚାଲିଛି। ଏଥିସହ କଂଗ୍ରେସ ଦାବି କରିଛି ଯେ ବାବାସାହେବ ଆମ୍ବେଦକରଙ୍କ ଅପମାନକୁ ବିରୋଧ କରୁଥିବାରୁ ବିଜେପି ସାଂସଦମାନେ ମଲ୍ଲିକାର୍ଜୁନ ଖଡଗେ ଏବଂ ପ୍ରିୟଙ୍କା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଆକ୍ରମଣ କରିଛନ୍ତି।
ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି ବିଜେପି ସାଂସଦ ପ୍ରତାପ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଅଭିଯୋଗ ଉପରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ବିରୋଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ କି? ସଂସଦର ସଦସ୍ୟ ହୋଇ ମଧ୍ୟ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ତାଙ୍କର କୌଣସି ବିଶେଷ ଅଧିକାର ଅଛି କି? ସାଂସଦମାନଙ୍କୁ ସଂସଦରେ ଆକ୍ରମଣ ଏବଂ ଧକ୍କା ଦେଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କୁ ଇମ୍ୟୁନିଟି ଦିଆଯାଏ କି? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ସଂସଦର ନିୟମ କ’ଣ କହୁଛି …
ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ’ଣ?
ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନ ସାଂସଦ ଏବଂ ବିଧାୟକଙ୍କ ପାଇଁ କିଛି ସୁବିଧା ସ୍ଥିର କରିଛି। ଯାହାକୁ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ବା ଇମ୍ୟୁନିଟି କୁହାଯାଏ। ଏହି ଅଧିକାର ସେମାନଙ୍କୁ କୌଣସି ଚାପ ବିନା ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ସୁରକ୍ଷା ଯୋଗାଇଥାଏ। ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୧୦୫ ସଂସଦ ଏବଂ ଏହାର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କ ଉପରେ ସେମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତାକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ କେତେକ କ୍ଷମତା, ଅଧିକାର ଏବଂ ପ୍ରତିରୋଧକତା ପ୍ରଦାନ କରେ। ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗିରଫଦାରୀରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି।
ସଂସଦର ସଦସ୍ୟମାନେ ସେମାନଙ୍କର ମତ ଗୃହ କିମ୍ବା ଏହାର କମିଟିରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଛନ୍ତି। ସଂସଦର ଯେକୌଣସି ସଦସ୍ୟଙ୍କର କୌଣସି କଥା କିମ୍ବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱାଧୀନତା ସହିତ ଦିଆଯାଇଥିବା ମତ ପ୍ରକାଶ କରିବାର ସ୍ୱାଧୀନତା ଅଛି।
ସଂସଦର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଗିରଫ, ନଜର ବନ୍ଦି ଏବଂ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହେବାର ସୂଚନା ତୁରନ୍ତ ସଂଦସକୁ ସୂଚନା ଦିଆଯାଏ। ବାଚସ୍ପତିଙ୍କ ବିନା ଅନୁମତିରେ କୌଣସି ସାଂସଦଙ୍କୁ ଗୃହରେ ଗିରଫ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।
ସାଂସଦଙ୍କ ସୁବିଧା ସହ ଜଡିତ ଏକ ମାମଲାରେ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୪ ରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ। ଭୋଟ୍ ମାମଲାରେ ନଗଦ ଅର୍ଥରେ ସାଂସଦ ଓ ବିଧାୟକମାନଙ୍କୁ ଆଇନଗତ ସୁରକ୍ଷା ଯୋଗାଇବା ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ବନ୍ଦ କରିଦେଇଥିଲେ। ଅର୍ଥାତ୍ ଯଦି କୌଣସି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଭାଷଣ ଦେବା କିମ୍ବା ଭୋଟ୍ ଦେବା ସମୟରେ ସଂସଦର ଜଣେ ସଦସ୍ୟ ଲାଞ୍ଚ ନିଅନ୍ତି, ତା’ହେଲେ ତାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଆଇନଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ। ଏହା ପୂର୍ବରୁ ହୋଇ ନଥିଲା, ୧୯୯୮ ରେ ପିଭି ନରସିଂହ ରାଓଙ୍କ ସହ ଜଡିତ ଏକ ମାମଲାରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଆଇନଗତ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ।
ସାଂସଦଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଠେଲିବା କିମ୍ବା ଆକ୍ରମଣର କୌଣସି ମାମଲା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସଂସଦରେ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିନାହିଁ। ସମ୍ବିଧାନ କିମ୍ବା ସଂସଦର ନିୟମରେ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇ ନାହିଁ। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ ଯଦି ଏପରି ମାମଲା ଘଟେ ତେବେ ସାଂସଦମାନେ ସୁବିଧା ପାଇବେ ନାହିଁ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଆଇନଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ।