Dark Patterns: ଅନଲାଇନରେ କିଣାକିଣି କରୁଥିଲେ ଏବେ ହୋଇଯାଆନ୍ତୁ ସାବଧାନ୍!, ଚେତାବନୀ ଜାରି କଲେ ସରକାର…

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ବର୍ତ୍ତମାନ ଘରେ ବସି ଅନଲାଉନ ସପିଙ୍ଗ୍ କରିବା ଏକ ସଉକ୍ । ସାରା ବିଶ୍ୱର ଲୋକମାନେ ଅନଲାଇନରେ କିଣାକିଣି କରନ୍ତି। ସେମାନେ ଘରୋଇ କିଣାକିଣି ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସ୍ମାର୍ଟଫୋନ୍ ଏବଂ ଟେଲିଭିଜନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରାୟ ସବୁକିଛି ଅନଲାଇନରେ ଅର୍ଡର କରନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଗୋଟିଏ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ଅଛି ଯାହାକୁ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଅଣଦେଖା କରିଦେଉ । ଆପଣ ପ୍ରାୟତଃ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଥିବେ ଯେ ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ଆପଣଙ୍କ କାର୍ଟରେ ଏକ ଜିନିଷ ଯୋଡନ୍ତି ଏବଂ ତାପରେ ଦେୟ ଦେବାକୁ ଯାଆନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ମୂଲ୍ୟ ହଠାତ୍ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ। ଆପଣ କେବେ ଭାବିଛନ୍ତି କି ଏହି ମୂଲ୍ୟ ହଠାତ୍ କାହିଁକି ବୃଦ୍ଧି ପାଏ?

ଅନଲାଇନ୍ ପ୍ଲାଟଫର୍ମଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟତଃ ମୂଳ ମୂଲ୍ୟ ଲୁଚାଇବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର କୌଶଳ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି। ପ୍ରାୟତଃ, ଉପଭୋକ୍ତାମାନେ ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇବା ପରେ ତୁରନ୍ତ ସେମାନଙ୍କ କାର୍ଟରେ ଏକ ଉତ୍ପାଦ ଯୋଡ଼ନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ସେମାନେ ଶେଷରେ ଦେୟ ଦେବାକୁ ଯାଆନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ମୋଟ ମୂଲ୍ୟ ହଠାତ୍ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ। ଏହି ପ୍ରକାରର ଲୁକ୍କାୟିତ ମୂଲ୍ୟକୁ ଏକ ‘ଡାର୍କ ପ୍ୟାଟର୍ନ’ କୁହାଯାଏ। ଯାହାକୁ ନେଇ ଏବେ ସରକାରୀ ଏଜେନ୍ସିଗୁଡ଼ିକ ଏହି ସମସ୍ୟା ସମ୍ପର୍କରେ ଚେତାବନୀ ଜାରି କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ହେଲ୍ପଲାଇନ୍ ନମ୍ବରକୁ କଲ୍ କରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି।

ଏକ୍ସ ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ ପୋଷ୍ଟ ହୋଇଥିବା ଉପଭୋକ୍ତା ବ୍ୟାପାର (ଜାଗୋ ଗ୍ରାହକ ଜାଗୋ) ନାମକ ଏକ ଆକାଉଣ୍ଟ। ପୋଷ୍ଟରେ, ସେମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଡାର୍କ ପ୍ୟାଟର୍ନ ଆପଣଙ୍କୁ ସଠିକ୍ ଉତ୍ପାଦ ବାଛିବାରୁ ବାଧା ଦେଉଛି। ଯଦି ଆପଣ ମଧ୍ୟ କୌଣସି ଡାର୍କ ପ୍ୟାଟର୍ନ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରନ୍ତି, ତେବେ ଗ୍ରାହକ ହେଲ୍ପଲାଇନ୍ କୁ କଲ୍ କରନ୍ତୁ।

ତେବେ ଉଦାହରଣସ୍ବରୂପ…ଆପଣ ଅନଲାଇନ୍ ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ ଏକ ବିକ୍ରୟ ବ୍ୟାନରରେ ୩୭,୯୯୯ରେ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଏକ ସ୍ମାର୍ଟଫୋନ ଦେଖିଲେ, କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ଏହା ଉପରେ କ୍ଲିକ୍ କରନ୍ତି, ମୂଳ ମୂଲ୍ୟ ଅଧିକ ହୋଇଥାଏ। ଇ-କମର୍ସ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟତଃ ଉତ୍ପାଦ ତଳେ ପ୍ରକୃତ ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଛୋଟ ଫଣ୍ଟ ଆକାର ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି। ଏଥିରେ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫର ସମେତ ସମସ୍ତ ଅଫର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।

ତେବେ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ଡାର୍କ ପ୍ୟାଟର୍ନ ଅଛି, ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକ ସମସ୍ତେ ଭିନ୍ନ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରନ୍ତି। ଡାର୍କ ପ୍ୟାଟର୍ନରେ ପ୍ରାୟତଃ ଟାଇମର୍, ଲୁକ୍କାୟିତ ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବଂ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ନିରନ୍ତରତା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏଗୁଡ଼ିକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ସହଜ। ଯଦି କେହି ଟାଇମର୍ ସେଟ୍ କରନ୍ତି କିମ୍ବା ଆପଣଙ୍କୁ ଶୀଘ୍ର ପେମେଣ୍ଟ କରିବାକୁ କୁହନ୍ତି, ତେବେ ଏହା ଏକ ପ୍ରକାର ଡାର୍କ ପ୍ୟାଟର୍ନ…ଯେମିତି ୨ ଘଣ୍ଟା ଭିତରେ କିଣିଲେ ଏହା ଆପଣଙ୍କୁ ଏତିକି ମୂଲ୍ୟରେ ପଡିବ, ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ବାକି…ଭଳି । କେତେକ ସମୟରେ, ପଦକ୍ଷେପ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେବା ସହିତ ସର୍ତ୍ତଗୁଡ଼ିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ। ଡାର୍କ ପ୍ୟାଟର୍ନ ଏଡାଇବା ପାଇଁ, କେବେବି ଶୀଘ୍ର ପେମେଣ୍ଟ ନ କରିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ସମସ୍ତ ସର୍ତ୍ତାବଳୀ ଏବଂ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକୁ ଭଲଭାବେ ପଢ଼ନ୍ତୁ ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଭଲ ଭାବରେ ବୁଝିବା ପରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ନ୍ତୁ। ମାଗଣା ପରୀକ୍ଷଣ ପରେ ସ୍ୱୟଂ-ପେମେଣ୍ଟକୁ ଅକ୍ଷମ କରନ୍ତୁ।