ସତରେ କ’ଣ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସଂଘର୍ଷର ଅନ୍ତ ପରମାଣୁ ଯୁଦ୍ଧ?, ଏମିତି କହିଲେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମୁଖ୍ୟ…..

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂରରେ ପାକିସ୍ତାନକୁ ପରାସ୍ତ କରିବା ପରେ, ଭାରତ କୂଟନୈତିକ ମୋର୍ଚ୍ଚାରେ ପାକିସ୍ତାନକୁ ନିରନ୍ତର ଭାବରେ ପର୍ଦ୍ଦାଫାସ କରୁଛି। ଭାରତର ସାତଟି ପ୍ରତିନିଧି ଦଳ ବିଶ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ଆତଙ୍କବାଦୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ସମ୍ପର୍କର ପର୍ଦ୍ଦାଫାସ କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ସମୟରେ, ସିଙ୍ଗାପୁରରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଶାଙ୍ଗ୍ରି-ଲା ଡାଏଲଗ ୨୦୨୫ ରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରି ପୁଣି ପାକିସ୍ତାନକୁ ନେଇ ବଡ ଖୁଲାସା କରିଛନ୍ତି ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମୁଖ୍ୟ (ସିଡିଏସ) ଅନିଲ ଚୌହାନ । ଏଥିସହିତ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ପରମାଣୁ ଯୁଦ୍ଧକୁ ନେଇ ହେଉଥିବା ଦାବିକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ରଖିଛନ୍ତି ।

ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ପରମାଣୁ ଯୁଦ୍ଧକୁ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ସାମରିକ ସଂଘର୍ଷର ଅନ୍ତକୁ ଯୋଡିଥିବା ବେଳେ, ଏହାକୁ ନେଇ ବି ସ୍ପଷ୍ଟିକରଣ ଦେଇଛନ୍ତି ସିଡିଏସ୍ । କହିଛନ୍ତି, ‘ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂର’ ସମୟରେ, ଭାରତୀୟ ସେନା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ ଥିଲା, ତେଣୁ ପରମାଣୁ ଯୁଦ୍ଧର ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁନାହିଁ। କାରଣ ଏକ ଅଘୋଷିତ ଯୁଦ୍ଧରେ ପରମାଣୁ ଯୁଦ୍ଧର କୌଣସି ଯୁକ୍ତି ନାହିଁ। ଅପରେସନ୍ ସିନ୍ଦୂର ଏକ ନନ୍ –କଣ୍ଟାଣ୍ଟ ମଲ୍ଟି ଡୋମେନ୍‌ ମିଶନ ଥିଲା। ଯେଉଁଥିରେ ସାଇବର ଆକ୍ରମଣ ଓ ନାରେଟିଭ ବିରୋଧରେ ଅଭିଯାନ, ଗୁଇନ୍ଦା କ୍ଷମତାର ପ୍ରଦର୍ଶନ ଭଳି ଦିଗ ସାମିଲ ଥିଲା। ଅପରେସନ୍ ସିନ୍ଦୂର ବେଳେ ଆମର ୧୫% ସମୟ କେବଳ ଫେକ୍ ନ୍ୟୁଜ୍‌କୁ ମୁକାବିଲା କରିବାରେ ଲାଗିଥିଲା ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି ।

ଏଥିସହିତ ସେ କହିଛନ୍ତି, ଏବେ ଆମେ କୌଣସି ରଣନୀତି ବିନା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କରେ କାମ କରୁନାହୁଁ। ଯେତେବେଳେ ଆମେ ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଲୁ, ପାକିସ୍ତାନ ସାମାଜିକ, ଆର୍ଥିକ, ପ୍ରତି ମୁଣ୍ଡପିଛା ଜିଡିପି, ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ତରରେ ଆମଠାରୁ ଆଗରେ ଥିଲା। ଆଜି ଭାରତ ଆମର ଅଧିକ ବିବିଧତା ସତ୍ତ୍ୱେ ସମସ୍ତ ମୋର୍ଚ୍ଚା, ଆର୍ଥିକ ପ୍ରଦର୍ଶନ, ମାନବ ବିକାଶ ଏବଂ ସାମାଜିକ ସମନ୍ୱୟରେ ଆଗରେ ଅଛି। ଏହା ଦୁର୍ଘଟଣାଜନିତ ହୋଇନାହିଁ, ଏହା ଏକ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ରଣନୀତିର ଫଳାଫଳ। କୂଟନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଆମେ ୨୦୧୪ ମସିହାରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନୱାଜ ସରିଫଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିଥିବା ଭଳି ସମାନ ଉପାୟରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ିଛୁ। କିନ୍ତୁ ତାଳି ବଜାଇବା ପାଇଁ ଦୁଇ ହାତ ଲାଗିବ। ଯଦି ଆମେ ପ୍ରତିବଦଳରେ କେବଳ ଶତ୍ରୁତା ପାଉ, ତେବେ ଏବେ ଏକାକୀ ହେବା ଏକ ଭଲ ରଣନୀତି ବୋଲି ମତ ରଖିଛନ୍ତି ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମୁଖ୍ୟ ।

ଏଥିସହିତ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତର ସ୍ଥିତି ବିଷୟରେ କଥା ହୋଇ ସେ କହିଛନ୍ତି, ଆମର ଭୂରାଜନୈତିକ ବାସ୍ତବତାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେ ଆମେ ଚୀନ୍ ସହିତ ଉତ୍ତେଜନା ଯୋଗୁଁ ଉତ୍ତର ଆଡ଼କୁ ଯାଇପାରିବୁ ନାହିଁ, କିମ୍ବା ମିଆଁମାରରେ ଅସ୍ଥିରତା ଯୋଗୁଁ ଆମେ ପୂର୍ବ ଆଡ଼କୁ ଯାଇପାରିବୁ ନାହିଁ। ଆମେ ରାଜନୈତିକ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ଏସିଆ ସହିତ ଜଡିତ, କିନ୍ତୁ ଭୌଗୋଳିକ ଭାବରେ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ। ତେଣୁ, ସମୁଦ୍ର ହେଉଛି ଆମର ଏକମାତ୍ର ପଥ। ସମୁଦ୍ର କେବଳ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହା ଆମର ଭାଗ୍ୟ ବୋଲି ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ।

ଏହାବ୍ୟତୀତ ସ୍ୱଦେଶୀ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ପ୍ରଣାଳୀ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରି ସିଡିଏସ୍ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆମେ କେବଳ ଆକାଶ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପ୍ରଣାଳୀ ଭଳି ସ୍ୱଦେଶୀ ପ୍ଲାଟଫର୍ମକୁ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରିନାହୁଁ, ବରଂ ବିଦେଶୀ ବିକ୍ରେତାଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର ନକରି ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପାଇଁ ଆମର ନିଜସ୍ୱ ନେଟୱାର୍କିଂ ଭିତ୍ତିଭୂମି ମଧ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛୁ। ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଆଧୁନିକୀକରଣ ଉପରେ, ଆମେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରତା ଆଡକୁ ଅଗ୍ରସର ହେଉଛୁ। ଆରମ୍ଭରେ ଏହା କଷ୍ଟକର ଥିଲା କିନ୍ତୁ ଆତ୍ମନିର୍ଭର ଭାରତ ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି।

ତେବେ କହିରଖୁଛୁ, ଶାଙ୍ଗ୍ରି-ଲା ଡାଏଲଗକୁ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଫୋରମ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏଥିରେ ୪୦ ରୁ ଅଧିକ ଦେଶର ସାମରିକ ଅଧିକାରୀମାନେ ଭାରତ ଏବଂ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ କ୍ଷେତ୍ରର ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରୁଛନ୍ତି।