ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଦେଶରେ ଶିକ୍ଷକ ସଂଖ୍ୟା ଏକ କୋଟି ଟପିଛି। ଯାହା ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅଗ୍ରଗତିକୁ ଦର୍ଶାଇଛି। କିନ୍ତୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଚିତ୍ର ଭିନ୍ନ। ରାଜ୍ୟରେ ସ୍କୁଲ ସଂଖ୍ୟା ଓ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ନାମଲେଖା କମିଛି, ଯାହା ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର କାରଣ ହୋଇଛି। UDISE+ 2024-25 ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ଓଡ଼ିଶାରେ ୧୨୮ଟି ସ୍କୁଲ କମି ୬୧,୫୬୫କୁ ଖସିଆସିଛି। ଏହା ସହିତ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ନାମଲେଖା ୭୬,୪୪,୦୫୨କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି।
କେନ୍ଦ୍ର ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ଏହି ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଦେଶରେ ଶିକ୍ଷକ ସଂଖ୍ୟା ୨୦୨୨-୨୩ରେ ୯୪.୮ ଲକ୍ଷ ଥିବା ବେଳେ ଏବେ ୧ କୋଟି ଅତିକ୍ରମ କରିଛି। ଏହା ହେଉଛି ୬.୭% ବୃଦ୍ଧି। ଦେଶରେ ମୋଟ ୧୫ ଲକ୍ଷ ସ୍କୁଲ ଏବଂ ୯୬ ଲକ୍ଷ ଶିକ୍ଷକ ଅଛନ୍ତି। ଏହା ଶିକ୍ଷକ-ଛାତ୍ର ଅନୁପାତକୁ ଉନ୍ନତ କରିଛି, ଯାହା ଶିକ୍ଷାର ଗୁଣବତ୍ତା ବୃଦ୍ଧି ଓ ଆଞ୍ଚଳିକ ଅସମାନତା ଦୂର କରିବା ଦିଗରେ ଏକ ବଡ଼ ପଦକ୍ଷେପ। ଯାହା ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ସକାରାତ୍ମକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦେଖାଉଛି।
ଓଡ଼ିଶାରେ ସ୍କୁଲ ସଂଖ୍ୟା ଓ ନାମଲେଖା କମିବା ଚିନ୍ତାଜନକ। ୨୦୨୩-୨୪ ତୁଳନାରେ ୨୦୨୪-୨୫ରେ ନାମଲେଖା ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଏହା ପଛରେ ଅନେକ କାରଣ ହୋଇପାରେ। ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଅନେକ ସ୍କୁଲରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା କମ ଥିବା କାରଣରୁ ସରକାର କିଛି ସ୍କୁଲକୁ ମିଶ୍ରଣ ବା ବନ୍ଦ କରିଛନ୍ତି। ଏହା ସହିତ, ଅଭିଭାବକମାନେ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ବେସରକାରୀ ସ୍କୁଲକୁ ପସନ୍ଦ କରୁଛନ୍ତି, ଯାହା ସରକାରୀ ସ୍କୁଲରେ ନାମଲେଖା କମାଇବାରେ ଭୂମିକା ରହିଛି। ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରୁ ସହରକୁ ଜନସଂଖ୍ୟା ସ୍ଥାନାନ୍ତର ମଧ୍ୟ ଏକ କାରଣ ହୋଇପାରେ।
ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଶିକ୍ଷାର ଗୁଣବତ୍ତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ କିଛି ପଦକ୍ଷେପ ନେଉଛନ୍ତି। ରାଜ୍ୟରେ ୬,୩୮୭ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ଶିକ୍ଷକଙ୍କୁ ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ସଂସ୍କୃତ ଟୋଲରେ ଅତିଥି ଶିକ୍ଷକ ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେବାର ଯୋଜନା ରହିଛି। ଏହା ଶିକ୍ଷକ ଅଭାବ ଦୂର କରି ଶିକ୍ଷାର ମାନ ଉନ୍ନତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରେ। କିନ୍ତୁ ସ୍କୁଲ ଓ ନାମଲେଖା କମିବାର ମୂଳ କାରଣକୁ ସମାଧାନ ନକଲେ ଏହି ସମସ୍ୟା ଜାରି ରହିପାରେ।
ଏହି ରିପୋର୍ଟ ଓଡ଼ିଶାର ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ପାଇଁ କିଛି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛି। ସ୍କୁଲ ବନ୍ଦ ହେବା ଓ ନାମଲେଖା କମିବା କ’ଣ ଶିକ୍ଷାର ଗୁଣବତ୍ତା ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ? ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା ଅଧିକ ସୁଲଭ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର କ’ଣ କରିପାରିବେ? ଏହି ପରିସ୍ଥିତି ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ନୀତି ନିର୍ମାତା ଓ ଶିକ୍ଷାବିତଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏବେ ବଡ଼ ପ୍ରଶ୍ନ।
Comments are closed.