Ind-US Deal: ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବଡ ଡିଲ୍ କଲେ ଭାରତ-ଆମେରିକା, ପୂର୍ବରୁ କେବେ ହୋଇନଥିଲା ଏମିତିକା ଡିଲ୍…

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତ ଏବଂ ଆମେରିକା ୧୦ ବର୍ଷର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଛନ୍ତି। ମାଲେସିଆର ରାଜଧାନୀ କୁଆଲାଲମ୍ପୁରରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜନାଥ ସିଂହଙ୍କ ସହ ସାକ୍ଷାତ କରିବା ପରେ ଆମେରିକାର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସଚିବ ପିଟ୍ ହେଗସେଥ୍ ଏହା ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି। ଚୁକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ, ଉଭୟ ଦେଶ ପରସ୍ପର ସହିତ ସୂଚନା ଆଦାନପ୍ରଦାନ କରିବେ। ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ପରସ୍ପରକୁ ବୈଷୟିକ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବା ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା କରେ। ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତିନାମା ନେଇ ପିଟ୍ ହେଗସେଥ୍ କହିଛନ୍ତି, “ଏହି ପ୍ରକାରର ଚୁକ୍ତିନାମା ପୂର୍ବରୁ କେବେ ହୋଇନାହିଁ। ଆମେ ୧୦ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତିନାମା ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଛୁ। ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟ ସ୍ଥାପନ କରିବାର ଏକ ପ୍ରୟାସ। ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତିନାମାର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଆଞ୍ଚଳିକ ସ୍ଥିରତା ବଜାୟ ରଖିବା, ସାମରିକ ସମନ୍ୱୟକୁ ଆହୁରି ଗଭୀର କରିବା ଏବଂ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ସହଯୋଗକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା।”

ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାର ପ୍ରଭାବ କ’ଣ ହେବ?

ଆମେରିକା ଏବଂ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତିନାମା ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ଉପରେ ସିଧାସଳଖ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ। ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରରେ ଗଭୀର ସାମରିକ ସହଯୋଗ, କ୍ଷମତା ନିର୍ମାଣ ଏବଂ ମିଳିତ ପଦକ୍ଷେପ ପାଇଁ ଏକ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରେ। ଆମେରିକା ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତିନାମା ପରେ, ରାଜନାଥ ସିଂହ ଇନଷ୍ଟାଗ୍ରାମରେ ପୋଷ୍ଟ କରିଥିଲେ। ସେ ଏହାକୁ ଏକ ନୂତନ ଯୁଗର ଆରମ୍ଭ ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ। ଏହି ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତି ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ଭାରତ-ଆମେରିକା ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସମ୍ପର୍କର ସମଗ୍ର କ୍ଷେତ୍ରକୁ ନୀତିଗତ ଦିଗଦର୍ଶନ ପ୍ରଦାନ କରିବ। ଏହା ଆମର ବର୍ଦ୍ଧିତ ରଣନୈତିକ ଅଭିସରଣକୁ ସୂଚିତ କରେ ବୋଲି ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ।

କାହିଁକି ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ?

ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଜନବହୁଳ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ଭାବରେ ସକ୍ରିୟ ଅଞ୍ଚଳ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ। ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ଚାରୋଟି ମହାଦେଶକୁ ଘେରି ରହିଛି: ଏସିଆ, ଆଫ୍ରିକା, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏବଂ ଆମେରିକା। ବିଶ୍ୱର ପ୍ରାୟ ୬୦ ପ୍ରତିଶତ ଜନସଂଖ୍ୟା ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ କେନ୍ଦ୍ରିତ। ଭାରତ, ଚୀନ୍ ଏବଂ ଆମେରିକା ଭଳି ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଦେଶ ମଧ୍ୟ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ବାସ କରନ୍ତି। ଆମେରିକା ଏକଦା ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଚୀନ୍ ଏହି ପ୍ରଭାବକୁ ହ୍ରାସ କରିଛି। ଆଉ ବର୍ତ୍ତମାନ, ବିଶ୍ୱର ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଭୟ କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଚୀନ୍ ସେଠାରେ ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇପାରେ। କିନ୍ତୁ ଏବେ ଭାରତ ଏବେ ଆମେରିକାର ଏହି ଚୁକ୍ତି ଚୀନକୁ ବଡ ଚକମା ଦେଇପାରେ ।

ସୁଧୁରୁଛି ଭାରତ-ଆମେରିକା ସଂପର୍କ

ସାମ୍ପ୍ରତିକ ସମୟରେ ଭାରତ ଏବଂ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ତିକ୍ତ ହୋଇଛି। ପ୍ରଥମେ, ଶୁଳ୍କ ବିବାଦ ଏବଂ ତା’ପରେ ରୁଷରୁ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ କ୍ରୟ ଦୁଇ ଦେଶକୁ ସଂଘର୍ଷରେ ପକାଇଛି। ତଥାପି ଏବେ ସ୍ଥିତି ସୁଧୁରୁଥିବା ନଜର ଆସିଛି । ସେ ଦେଶ ଭିତରେ ହେଉଛି ବିଦେଶ ମଞ୍ଚ ସବୁଠି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦିଙ୍କ ପ୍ରଶଂସାରେ ଶତମୁଖ ନଜର ଆସୁଛନ୍ତି ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ । ଆଉ ଖୁବଶିଘ୍ର ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି ନେଇ ଏହି ନିକଟରେ ଇଙ୍ଗିତ କରିଛନ୍ତି ଟ୍ରମ୍ପ । ଆଉ ଏବେ ପରିସ୍ଥିତି ପରିବର୍ତ୍ତନର ବଡ ଝଲକ ହେଉଛି ଭାରତ ଏବଂ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ଏହି ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତିନାମା, ଯାହା ଦୁଇ ଦେଶ ସଂପର୍କ ପୁଣି ପୂର୍ବ ପରି ହେଉଥିବା ପ୍ରତି ଇଙ୍ଗିତ କରୁଛି।