ଅନ୍ତ ହେଲା ପୋଷ୍ଟାଲ ସେବାର ଏକ ଐତିହାସିକ ପରମ୍ପରା, ରେଜିଷ୍ଟର୍ଡ ପୋଷ୍ଟ ବନ୍ଦ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଲା ଡାକ ବିଭାଗ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତୀୟ ଡାକ ବିଭାଗ ଏହାର ୫୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ପୁରୁଣା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ସେବାକୁ ବନ୍ଦ କରିବା ଘୋଷଣା କରିଛି। ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧ ତାରିଖରୁ, ଭାରତୀୟ ଡାକ ବିଭାଗ ରେଜିଷ୍ଟର୍ଡ (ପଞ୍ଜିକୃତ ପୋଷ୍ଟ)କୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି ଡାକ ବିଭାଗ। ଏହାସହ ଏହାକୁ ସ୍ପିଡ୍ ପୋଷ୍ଟ ସେବା ସହିତ ମିଶ୍ରଣ କରିବ। ସମୟର ଚାହିଦାକୁ ବିଚାର କରି, ଡାକ ବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା ନିଆଯାଇଥିବା ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ଥିଲା। ତଥାପି, ପଞ୍ଜିକୃତ ମାଧ୍ୟମରେ ଡାକ ପଠାଉଥିବା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା କେବଳ ଏକ ସେବାର ଅନ୍ତ ନୁହେଁ ବରଂ ଏକ ଯୁଗର ଅନ୍ତ। କାରଣ ଏହି ସେବା ସହିତ ପୁରୁଣା ଏବଂ ବୃଦ୍ଧ ଲୋକଙ୍କର ଅନେକ ସ୍ମୃତି ଜଡିତ।

ଏହି ସେବା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନର ଏକ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଂଶ ଥିଲା। ପଞ୍ଜିକୃତ ପୋଷ୍ଟ ମାଧ୍ୟମରେ, ପୋଷ୍ଟମ୍ୟାନ୍ ସେମାନଙ୍କ ଘରକୁ ଚାକିରି ପ୍ରସ୍ତାବ, ଆଇନଗତ ନୋଟିସ୍, ସରକାରୀ ସୂଚନା କିମ୍ବା ଯେକୌଣସି ଅଭିନନ୍ଦନ ଚିଠି ପହଞ୍ଚାଉଥିଲେ। ଯିଏ କେତେବେଳେ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ସୁଖ ଆଣିଥିଲେ ତ କେତେବେଳେ ଦୁଃଖ। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନଗୁଡ଼ିକ ଆଜିର ପିଢ଼ି ପାଇଁ ସାମାନ୍ୟ ମନେହୁଏ, ଯେଉଁମାନେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ କୋରିଅର ଆପ୍ସ ଏବଂ ପୂର୍ବରୁ ଥିବା ଟ୍ରକିଂ ସେବା ସହିତ ଅଭ୍ୟସ୍ତ। କିନ୍ତୁ ଆମ ପିତାମାତାଙ୍କ ପିଢ଼ିର ଲୋକମାନେ ଏହି ସେବା ସହିତ ଭାବପ୍ରବଣ ଭାବରେ ଜଡିତ।

ସ୍ପିଡ୍ ପୋଷ୍ଟ ସହିତ ମିଶ୍ରଣ କରାଯାଉଛି
ଭାରତୀୟ ଡାକ ବିଭାଗ ପଞ୍ଜିକୃତ ପୋଷ୍ଟକୁ ସ୍ପିଡ୍ ପୋଷ୍ଟ ସେବା ସହିତ ମିଶ୍ରଣ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି। ସରକାର କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ସମନ୍ୱୟ ପଛରେ ମୁଖ୍ୟ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସୁଗମ କରିବା, ଉନ୍ନତ ଟ୍ରାକିଂ ସୁବିଧା ଏବଂ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ସୁବିଧା। ଡାକ ବିଭାଗର ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ପରେ ଏବେ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପକେଟ ଉପରେ ଏକ ବଡ଼ ପ୍ରଭାବ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି। ପଞ୍ଜିକୃତ ସେବା ପୂର୍ବରୁ ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ଏବଂ ଶସ୍ତା ଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ଏବେ ଏହାକୁ ମହଙ୍ଗା ସ୍ପିଡ୍ ପୋଷ୍ଟ ସେବା ଦ୍ୱାରା ବଦଳାଯାଇଛି।

ଡାକ ବିଭାଗର ସଚିବ ଏବଂ ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧ ତାରିଖରୁ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି। ସେପ୍ଟେମ୍ବର ପୂର୍ବରୁ ସମସ୍ତ ସରକାରୀ ବିଭାଗ, କୋର୍ଟ ଏବଂ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକୁ ଏ ବିଷୟରେ ଅବଗତ କରାଯିବ। ପଞ୍ଜିକୃତ ପୋଷ୍ଟର ସମସ୍ତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ଜୁଲାଇ ୩୧ ସୁଦ୍ଧା ସଂଶୋଧନ କରିବାକୁ ପଡିବ। ଏଥିରେ ମାନବ କାର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରଣାଳୀ, ତାଲିମ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ବୈଷୟିକ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ ଇତ୍ୟାଦି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ପଞ୍ଜିକୃତ ପୋଷ୍ଟ କିମ୍ବା ସ୍ୱୀକୃତି ପ୍ରଦାନ ସହିତ ପଞ୍ଜିକୃତ ପୋଷ୍ଟ ଭଳି ଶବ୍ଦ ଏବେ ସ୍ପିଡ୍ ପୋଷ୍ଟରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହେବ।

ଏହି ସେବା କେବେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା?
ଡାକ ବିଭାଗର ଏହି ପଞ୍ଜିକୃତ ସେବା ବ୍ରିଟିଶ ଯୁଗ ସହିତ ଜଡିତ। ସେତେବେଳେ, ଏହି ପଞ୍ଜିକୃତ ପୋଷ୍ଟ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରାପ୍ତ ପୋଷ୍ଟଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟ କୋର୍ଟରେ ପ୍ରମାଣ ଭାବରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଉଥିଲା। ସରକାରୀ ବିଭାଗ, ବ୍ୟାଙ୍କ, କୋର୍ଟ ଏବଂ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକ ଏହି ପଞ୍ଜିକୃତ ଡାକ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ବ୍ୟାପକ ବ୍ୟବହାର କରିଛନ୍ତି। ସେତେବେଳେ ମଧ୍ୟ ଏହି ସେବା ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟର ସୁରକ୍ଷା, ସମୟାନୁସାରେ ବିତରଣ ଏବଂ ଆଇନଗତ ପ୍ରମାଣ ପାଇଁ ଜଣାଶୁଣା ଥିଲା। ଏହି ସେବା ବିଶ୍ୱାସର ପ୍ରତୀକ ଥିଲା।

ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆବଶ୍ୟକ
ସମୟର ଚାହିଦାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଭାରତୀୟ ଡାକ ବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା ନିଆଯାଇଥିବା ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟରେ ଘରୋଇ କୋରିଅର କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକର ଲୋକପ୍ରିୟତା ଆକାଶଛୁଆଁ ହେଉଥିବାରୁ, ଇ-କମର୍ସର ଆଗମନ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ଧାରଣାକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଛି। ଏହାକୁ ବିଚାରକୁ ନେଲେ, ପଞ୍ଜିକୃତ ପୋଷ୍ଟକୁ ସ୍ପିଡ୍ ପୋଷ୍ଟ ସହିତ ମିଶ୍ରଣ କରିବାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ସଠିକ୍ ମନେ ହେଉଛି। ତଥାପି, ପଞ୍ଜିକୃତ ମାଧ୍ୟମରେ ଡାକ ପଠାଉଥିବା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ, ଏହା କେବଳ ଏକ ସେବାର ଅନ୍ତ ନୁହେଁ ବରଂ ଏକ ଯୁଗର ଅନ୍ତ।