ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତରେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଆକଳନ ଅନୁସାରେ, ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ଦେଶର ଡାକ୍ତର-ଜନସଂଖ୍ୟା ଅନୁପାତ ବିଶ୍ଵ ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ (WHO)ର ମାନକଠାରୁ ମଧ୍ୟ ଉନ୍ନତ ହେବ। WHO ମାନକ ଅନୁସାରେ, ୧୦୦୦ ଜନସଂଖ୍ୟା ପ୍ରତି ଜଣେ ଡାକ୍ତର ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ।
ବର୍ତ୍ତମାନର ଡାକ୍ତର ସଂଖ୍ୟା
ନ୍ୟାସନାଲ ମେଡିକାଲ କାଉନସିଲ (NMC) ସୂତ୍ର ଅନୁସାରେ, ୨୦୨୪ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ଭାରତରେ ୧୩.୮୬ ଲକ୍ଷ ପଞ୍ଜୀକୃତ ଏଲୋପାଥିକ ଡାକ୍ତର ଥିଲେ। ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ୮୦% ଡାକ୍ତର ସକ୍ରିୟ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟରତ, ଯାହା ସକ୍ରିୟ ଏଲୋପାଥିକ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ମୋଟ ସଂଖ୍ୟାକୁ ୧୧.୦୮ ଲକ୍ଷକୁ ନେଇଛି।
ଏମବିବିଏସ ସିଟ ଓ ଭବିଷ୍ୟତ ଆକଳନ
ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତରେ ଏମବିବିଏସର ୧.୨୦ ଲକ୍ଷ ସିଟ ରହିଛି। ଏହି ହାରରେ ୨୦୨୪ରୁ ୨୦୩୦ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ ୭.୨୦ ଲକ୍ଷ ନୂଆ ଡାକ୍ତର ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବେ। ତେବେ, ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ମେଡିକାଲ ସିଟ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ହେବା ଯୋଗୁ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ଆହୁରି ବଢ଼ିପାରେ। ଏହି ଆକଳନ ଅନୁସାରେ, ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ଦେଶରେ ସକ୍ରିୟ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ମୋଟ ସଂଖ୍ୟା ୧୮ ଲକ୍ଷ ଅତିକ୍ରମ କରିବ।
WHO ମାନକଠାରୁ ଉନ୍ନତ ଅନୁପାତ
ଜାତିସଂଘର ଆକଳନ ଅନୁସାରେ, ୨୦୩୦ରେ ଭାରତର ଜନସଂଖ୍ୟା ପ୍ରାୟ ୧.୫ ବିଲିୟନ ହେବ। ଏହି ଜନସଂଖ୍ୟା ସହିତ, ଏଲୋପାଥିକ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ହିସାବରେ ଡାକ୍ତର-ଜନସଂଖ୍ୟା ଅନୁପାତ ୧:୮୩୩ ହେବ, ଅର୍ଥାତ୍ ୮୩୩ ଜଣ ପ୍ରତି ଜଣେ ଏଲୋପାଥିକ ଡାକ୍ତର ଉପଲବ୍ଧ ହେବେ। ଏହା WHOର ମାନକ (୧:୧୦୦୦) ତୁଳନାରେ ବେଶ ଉନ୍ନତ ହେବ, ଯେଉଁଥିରେ କେବଳ ଏଲୋପାଥିକ ଡାକ୍ତରଙ୍କୁ ହିସାବକୁ ନିଆଯାଇଛି।
ଆୟୁଷ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ଯୋଗଦାନ
ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଅନୁସାରେ, ଯଦି ଏଲୋପାଥି ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସହ ଆୟୁଷ ଡାକ୍ତରଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ କରାଯାଏ, ତେବେ ବର୍ତ୍ତମାନର ଅନୁପାତ ୧:୮୧୧, ଅର୍ଥାତ୍ ୮୧୧ ଜଣ ପ୍ରତି ଜଣେ ଏଲୋପାଥି କିମ୍ବା ଆୟୁଷ ଡାକ୍ତର ଉପଲବ୍ଧ। ଆୟୁଷ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ତଥ୍ୟ ଅନୁସାରେ, ଦେଶରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ୭,୫୧,୭୬୮ ପଞ୍ଜୀକୃତ ଆୟୁଷ ଚିକିତ୍ସକ ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ୮୦% ସକ୍ରିୟ, ଯାହା ମୋଟ ସଂଖ୍ୟାକୁ ପ୍ରାୟ ୬ ଲକ୍ଷକୁ ନେଇଛି।
ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧିର କାରଣ
ଭାରତରେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ବୃଦ୍ଧି ପଛରେ ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ରହିଛି। ଏଥିରେ ଏମବିବିଏସ ସିଟ ସଂଖ୍ୟାରେ ବୃଦ୍ଧି ଅନ୍ୟତମ। ୨୦୧୪ ପୂର୍ବେ ଦେଶରେ ୫୧,୩୪୮ ଏମବିବିଏସ ସିଟ ଥିବା ବେଳେ, ୨୦୨୪-୨୦୨୫ ସୁଦ୍ଧା ଏହା ୧,୧୮,୦୦୦ ଅତିକ୍ରମ କରିଛି, ଯାହା ୧୩୦%ରୁ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି। ଏହା ସହିତ, ମେଡିକାଲ କଲେଜଗୁଡ଼ିକର ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ୨୦୧୪ରେ ୩୮୭ଟି ମେଡିକାଲ କଲେଜ ଥିବା ବେଳେ, ଏବେ ଏହା ୭୮୦ରୁ ଅଧିକ ହୋଇଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ପୋଷ୍ଟ ଗ୍ରାଜୁଏଟ ସିଟ ସଂଖ୍ୟା ୧୩୫% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି, ଯାହା ୨୦୧୪ରେ ୩୧,୧୮୫ ଥିବା ବେଳେ ଏବେ ୭୩,୧୫୭କୁ ପହଞ୍ଚିଛି।
Comments are closed.