ରାସନ କାର୍ଡ ଇ-କେୱାଇସି: ଏଥିପାଇଁ କେତେ ଦେୟ ରହିଛି, ଏଜେଣ୍ଟମାନେ ଆପଣଙ୍କଠାରୁ ଅଧିକ ଆଦାୟ କରୁଛନ୍ତି କି? ନଜର ପକାନ୍ତୁ ପ୍ରକ୍ରିୟା

ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ମାଗଣା ରାସନ ଯୋଜନାରେ ଲାଭ ପାଇବା ପାଇଁ ରାସନ କାର୍ଡଧାରୀମାନେ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ସୀମାରେଖା ତଳେ ଥିବା ଆବଶ୍ୟକ। କେବଳ ରାସନ କାର୍ଡ ଥିବା ଲୋକମାନେ ହିଁ ଏହି ସୁବିଧା ପାଇପାରିବେ। କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ରାସନ କାର୍ଡ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଏକ ନୂଆ ନୀତି ଆଣିଛନ୍ତି। ଏବେ ସମସ୍ତ ରାସନ କାର୍ଡଧାରୀଙ୍କୁ e-KYC କରିବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ହୋଇଛି। ସରକାର ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି ଯେ, e-KYC ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସମୟସୀମା ପରେ ଯେଉଁମାନେ ଏହା କରିବେ ନାହିଁ, ସେମାନଙ୍କ ରାସନ କାର୍ଡ ରଦ୍ଦ ହୋଇଯିବ ଓ ମାଗଣା ରାସନ ସହ ଅନ୍ୟ ସୁବିଧା ମିଳିବ ନାହିଁ।

କିନ୍ତୁ ଏହି e-KYC ପ୍ରକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟାପକ ଠକେଇର ଖବର ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି। ଅନେକ ରାସନ କାର୍ଡଧାରୀଙ୍କୁ ଠକେଇ କରି ଅବୈଧ ଟଙ୍କା ଆଦାୟ କରାଯାଉଛି। e-KYC କରିବାର ଖର୍ଚ୍ଚ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବେ ଜଣାଇବା ଦରକାର, ନଚେତ୍ ଏହା ରାସନ କାର୍ଡ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଠକେଇକୁ ବଢ଼ାଇବ। ଏହି ନୀତି ସାଇବର ଅପରାଧୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି।

ଅନେକ ଘଟଣାରେ ଦେଖାଯାଇଛି ଯେ, ସାଇବର ଠକମାନେ ଇଣ୍ଟରନେଟ ଜରିଆରେ e-KYC ପୂରଣ କରିବା ନାଁରେ ଲୋକଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରୁଛନ୍ତି। ଯଦି e-KYC ନ କରାଯାଏ, ତାହେଲେ ରାସନ କାର୍ଡ ବାତିଲ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି। ଅନେକ କାର୍ଡଧାରୀ ଏହି ଠକଙ୍କ ଜାଲରେ ପଡ଼ି ପ୍ରତାରଣାର ଶିକାର ହେଉଛନ୍ତି। ସାଇବର ଠକମାନେ ଅନଲାଇନରେ ଏକ ଜାଲି ଲିଙ୍କ ପଠାଉଛନ୍ତି, ଯାହା ଉପରେ କ୍ଲିକ୍ କଲେ ବ୍ୟାଙ୍କ ଖାତାରୁ ଟଙ୍କା ଗାୟବ ହୋଇଯାଉଛି।

ରାସନ ଡିଲର ଓ ଏଜେଣ୍ଟମାନେ ମଧ୍ୟ e-KYC ସେବା ପାଇଁ ଲାଭାର୍ଥୀଙ୍କଠାରୁ ଟଙ୍କା ନେଉଛନ୍ତି। ବିଭିନ୍ନ ଜିଲ୍ଲାରେ ଏଭଳି ଅନେକ ଘଟଣା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି। ଏଜେଣ୍ଟମାନେ ୧୦ରୁ ୫୦ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦାବି କରୁଛନ୍ତି, ଯାହା ବିଷୟରେ ଅନେକ ଜିଲ୍ଲାର ଲୋକେ ନିତିଦିନିଆ ଅଭିଯୋଗ କରୁଛନ୍ତି। ସରକାରଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଅନୁସାରେ, ରାସନ ଡିଲରମାନଙ୍କୁ e-KYC କରିବା ଦାୟିତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି ଓ ଏହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମାଗଣା। କୌଣସି ପ୍ରକାରର ରାସନ କାର୍ଡ ପାଇଁ ଲୋକଙ୍କୁ କିଛି ଟଙ୍କା ଦେବାର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ।

e-KYC ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରିବା ପାଇଁ ନିକଟସ୍ଥ ସରକାରୀ ରାସନ ଦୋକାନକୁ ଯିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ସେଠାରେ ଥିବା POS ଟର୍ମିନାଲ ଜରିଆରେ ଆଙ୍ଗୁଠି ଚିହ୍ନ କିମ୍ବା ଓଟିପି ଦ୍ୱାରା ପରିଚୟ ଯାଞ୍ଚ କରାଯିବ। ଏଥିପାଇଁ ଆଧାର କାର୍ଡ, ରାସନ କାର୍ଡ, ବାସଭବନ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ଓ ଗୋଟିଏ ପାସପୋର୍ଟ ସାଇଜ୍ ଫଟୋ ଦାଖଲ କରିବାକୁ ହେବ। ଦସ୍ତାବିଜ ଓ ପରିଚୟ ଯାଞ୍ଚ ପରେ e-KYC ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବ।