ଅହମଦାବାଦ ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣାର ଶେଷ ୧୦ ସେକେଣ୍ଡ ପୁଣି ରହସ୍ୟ ବଢ଼ାଇଲା

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଜୁନ ୧୨ରେ ଅହମଦାବାଦରୁ ଲଣ୍ଡନ ଯାଉଥିବା ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆର ବୋଇଂ ୭୮୭-୮ ଡ୍ରିମଲାଇନର ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣାଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇ ୨୬୦ରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନ ଯାଇଛି। ଏହି ଦୁର୍ଘଟଣା ସମ୍ପର୍କରେ ଭାରତର ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣା ତଦନ୍ତ ବ୍ୟୁରୋ (AAIB) ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ରିପୋର୍ଟ ଜାରି କରିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଉଭୟ ଇଞ୍ଜିନର ଫ୍ୟୁଏଲ କଟ୍-ଅଫ ସ୍ୱିଚ୍ ଟେକ୍-ଅଫ ପରେ ଏକ ସେକେଣ୍ଡ ଅନ୍ତରରେ ବନ୍ଦ ହୋଇଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି। କେତେକ ବିଦେଶୀ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଯେ ପାଇଲଟ ଜାଣିଶୁଣି ଏହି ସ୍ୱିଚ ବନ୍ଦ କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ବିମାନ ଚାଳନା ବିଶେଷଜ୍ଞ କ୍ୟାପଟେନ ଈଶାନ ଖାଲିଦ ଏହାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଖାରଜ କରିଛନ୍ତି।

AAIBର ୧୫ ପୃଷ୍ଠା ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ବିମାନଟି ୮:୦୮:୪୨ UTCରେ ୧୮୦ ନଟ୍ସ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଗତିରେ ଟେକ୍-ଅଫ କରିଥିଲା। ଏହା ପରେ ଉଭୟ ଇଞ୍ଜିନର ଫ୍ୟୁଏଲ କଟ୍-ଅଫ ସ୍ୱିଚ ଏକ ସେକେଣ୍ଡ ଅନ୍ତରରେ ‘ରନ’ରୁ ‘କଟ୍-ଅଫ’ ଅବସ୍ଥାକୁ ଚାଲିଯାଇଥିଲା, ଯାହା ଫଳରେ ଇଞ୍ଜିନଗୁଡ଼ିକ ବନ୍ଦ ହୋଇଥିଲା। କକପିଟ ଭଏସ ରେକର୍ଡରରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ଜଣେ ପାଇଲଟ ଅନ୍ୟଜଣଙ୍କୁ ପଚାରିଥିଲେ, “ତୁମେ ଫ୍ୟୁଏଲ କଟ୍-ଅଫ କାହିଁକି କଲ?” ଜବାବରେ ଅନ୍ୟ ପାଇଲଟ କହିଥିଲେ, “ମୁଁ ତାହା କରିନାହିଁ।” ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ କରୁନାହିଁ ଯେ ସ୍ୱିଚଗୁଡ଼ିକ ଜାଣିଶୁଣି ବନ୍ଦ ହୋଇଥିଲା ନା ତାହା କୌଣସି ଯାନ୍ତ୍ରିକ ତ୍ରୁଟି ଯୋଗୁଁ ହେଲା।

NDTVକୁ ଦେଇଥିବା ସାକ୍ଷାତକାରରେ କ୍ୟାପଟେନ ଈଶାନ ଖାଲିଦ କହିଛନ୍ତି, “ଯଦି ଉଭୟ ସ୍ୱିଚ ଏକ ସେକେଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଦ ହୋଇଥିଲା, ତେବେ କେହି ଜଣେ ୫୦୦ ମିଲିସେକେଣ୍ଡରେ ଦୁଇଟି ସ୍ୱିଚ ବନ୍ଦ କରିଥିବେ। କକପିଟରେ ଏତେ ଶୀଘ୍ର ଏହା କରିବା ଅସମ୍ଭବ।” ସେ ଆହୁରି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ଦ୍ୱିତୀୟ ପାଇଲଟ ସତରେ ଇଞ୍ଜିନ ଚାଲୁ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ, ତେବେ ସେ ୧୦ ସେକେଣ୍ଡ କାହିଁକି ଲଗାଇଲେ? ଖାଲିଦଙ୍କ ମତରେ, ସମ୍ଭବତଃ କୌଣସି ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକାଲ ସିଗନାଲ ଯୋଗୁଁ ଫ୍ୟୁଏଲ ସପ୍ଲାଇ ବନ୍ଦ ହୋଇଥାଇପାରେ। ପାଇଲଟମାନେ ପରେ ଇଞ୍ଜିନକୁ ପୁନଃ ଚାଲୁ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେତେବେଳକୁ ବହୁ ବିଳମ୍ବ ହୋଇଯାଇଥିଲା।

ଟେକ୍-ଅଫର ୩୨ ସେକେଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ବିମାନଟି ଅହମଦାବାଦର ଏକ ମେଡିକାଲ କଲେଜ ପରିସରରେ ଥିବା ଏକ କୋଠା ଉପରେ ଖସି ପଡ଼ିଥିଲା। ଏହି ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ୨୪୧ ଜଣ ଯାତ୍ରୀ ଓ ୧୯ ଜଣ ମେଡିକାଲ କୋଠାରେ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସମେତ ୨୬୦ରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି। କେବଳ ଜଣେ ଯାତ୍ରୀ, ବ୍ରିଟିଶ ନାଗରିକ ବିଶ୍ୱାସ କୁମାର ରମେଶ, ଏକ ଜରୁରୀ ଗେଟ୍ ଦ୍ୱାର ଖସି ପଡ଼ିବାରୁ ବଞ୍ଚିଥିଲେ।

ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ସ୍ୱିଚଗୁଡ଼ିକ ପୁଣି ‘ରନ୍’ ଅବସ୍ଥାକୁ ଫେରିଥିଲା, ଯାହା ଇଞ୍ଜିନକୁ ପୁନଃ ଚାଲୁ କରିବାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା। ଦୁର୍ଘଟଣା ସମୟରେ ଗୋଟିଏ ଇଞ୍ଜିନ ଶକ୍ତି ଫେରାଉଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟଟି ପୁନଃ ଚାଲୁ ହୋଇଥିଲା କିନ୍ତୁ ଶକ୍ତି ପାଇନଥିଲା। ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ କହିଛି ଯେ ସେମାନେ ତଦନ୍ତରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସହଯୋଗ କରୁଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଏବେ ତଦନ୍ତ ଚାଲୁଥିବାରୁ ବିସ୍ତୃତ ଭାବେ କହିବା ଠିକ ହୋଇନପାରେ।

କ୍ୟାପଟେନ ଖାଲିଦଙ୍କ ଯୁକ୍ତି ଏହା ସୂଚାଇଛି ଯେ ଦୁର୍ଘଟଣାର କାରଣ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ତ୍ରୁଟି ହୋଇପାରେ, ଯେପରି ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକାଲ ସିଗନାଲ ବିଫଳତା। ୨୦୧୮ରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରର ଫେଡେରାଲ ଏଭିଏସନ ଆଡମିନିଷ୍ଟ୍ରେସନ (FAA) ଏକ ପରାମର୍ଶ ଜାରି କରିଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ବୋଇଂ ୭୩୭ ଓ ୭୮୭ ବିମାନରେ ଫ୍ୟୁଏଲ ସ୍ୱିଚର ଲକିଂ ମେକାନିଜମ ଯାଞ୍ଚ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଏହି ଯାଞ୍ଚ କରିନଥିବା ରିପୋର୍ଟରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି, ଯାହା ଯାନ୍ତ୍ରିକ ତ୍ରୁଟିର ସମ୍ଭାବନାକୁ ଆହୁରି ବଢ଼ାଇଛି।

ଏହି ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରକାଶ ପାଇବା ପରେ ଭାରତୀୟ କମର୍ସିଆଲ ପାଇଲଟ ଆସୋସିଏସନ (ICPA) ବିଦେଶୀ ଗଣମାଧ୍ୟମର ‘ପାଇଲଟ ଜାଣିଶୁଣି ସ୍ୱିଚ ବନ୍ଦ କଲେ’ ଦାବିକୁ ‘ଅସମ୍ବେଦନଶୀଳ’ ଓ ‘ଆଧାରହୀନ’ ବୋଲି କହିଛି। ଏପରି କହିବା ପାଇଲଟ ଓ ମୃତକଙ୍କ ପରିବାର ପ୍ରତି ଅନ୍ୟାୟ। ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ କ୍ୟାମ୍ପବେଲ ୱିଲସନ କହିଛନ୍ତି ଯେ ତଦନ୍ତ ଏବେ ଆରମ୍ଭ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ରହିଛି ଏବଂ ଅନୁମାନ କରି ସିଦ୍ଧାନ୍ତରେ ପହଞ୍ଚିବା ଅନୁଚିତ।