ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଟୋପାଏ ପାଣି ପାଇଁ ବିକଳ ହେବ ପାକିସ୍ତାନ…ରକ୍ତର ମୂଲ୍ୟ ପାଣିରେ ଦେବ…ସିନ୍ଧୁ ନଦୀ ପାଇଁ ପୂର୍ବରୁ କାନ୍ଦୁଛି…ଏବେ ଭାରତର ନୀତି ଆପଣାଇଲାଣି ଆଫଗାନ୍…କାବୁଲ ନଦୀ ନେଇ ମନରେ ଛନକା…
ପହଲଗାମ୍ ଆକ୍ରମଣ ପରେ ଭାରତ ଯେପରି ପାକିସ୍ତାନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତିନାମାକୁ ସ୍ଥଗିତ କରିଥିଲା ଏବଂ ଚେନାବ ନଦୀର ପାଣି ବନ୍ଦ କରିବାର ଘୋଷଣା କରିଥିଲା, ସେହିପରି ତାଲିବାନ ଏବେ ସମାନ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରୁଛି। ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନେତା ହିବାତୁଲ୍ଲା ଆଖୁନ୍ଦଜାଦା କୁନାର ନଦୀରେ ଏକ ବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ ତୁରନ୍ତ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି। କୁନାର ନଦୀର ଘୋଷଣା ଏପରି ଏକ ସମୟରେ ଆସିଛି ଯେତେବେଳେ ତାଲିବାନ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଉତ୍ତେଜନାପୂର୍ଣ୍ଣ ରହିଛି । ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନକୁ ପୃଥକ କରୁଥିବା ୨,୬୪୦ କିଲୋମିଟର (୧୬୦୦ ମାଇଲ) ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସୀମା ଡୁରାଣ୍ଡ ରେଖା ସହିତ ଦୁଇ ପଡ଼ୋଶୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ସାମରିକ ଉତ୍ତେଜନା ମଧ୍ୟରେ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇଛି।
ପାକିସ୍ତାନ ତଣ୍ଟି ଶୁଖାଇଦେବ କୁନାର ଜଳ
କୁନାର ନଦୀ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ପାଞ୍ଚଟି ପ୍ରମୁଖ ନଦୀ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ। ଏହା ଚିତ୍ରାଲରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ପ୍ରାୟ ୪୮୨ କିଲୋମିଟର ପ୍ରବାହିତ ହେବା ପରେ କାବୁଲ ନଦୀରେ ମିଶିଥାଏ, ଯାହା ପରେ ପାକିସ୍ତାନରେ ପ୍ରବେଶ କରେ। କାବୁଲ ନଦୀର ଅଧିକାଂଶ ପାଣି ପାକିସ୍ତାନକୁ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ, ଯାହା ଫଳରେ ଖାଇବର ପଖତୁନଖ୍ୱା ଭଳି ଅନେକ ପାକିସ୍ତାନୀ ଅଞ୍ଚଳ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ପାଣି ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହୋଇପଡ଼େ। ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ପ୍ରଚୁର ଜଳସମ୍ପଦ ଅଛି, କିନ୍ତୁ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଚାଲିଥିବା ଯୁଦ୍ଧ ଏବଂ ଅସ୍ଥିରତା ଏହାର ବ୍ୟବହାରରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ତଥାପି ପାଣି ସମ୍ପର୍କରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଚୁକ୍ତି ନାହିଁ, ଏବଂ ସବୁକିଛି ପରମ୍ପରା ଉପରେ ଆଧାରିତ। ପାକିସ୍ତାନୀ ଗଣମାଧ୍ୟମ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ଚିତ୍ରାଲ ନଦୀକୁ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ପହଞ୍ଚିବାରୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଇସଲାମାବାଦ ଏହାକୁ ସ୍ୱାତ ନଦୀକୁ ଫେରାଇବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛି। ପାକିସ୍ତାନ କୁନାର ଏବଂ କାବୁଲ ନଦୀରେ ମିଶିବା ପୂର୍ବରୁ ଚିତ୍ରାଲ ନଦୀର ପାଣିକୁ ବଦଳାଇବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଛି। ଗତ ବର୍ଷ, ଯେତେବେଳେ ତାଲିବାନ କୁନାରରେ ଏକ ବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ କରିବା ଯୋଜନା ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ, ପୂର୍ବତନ ପାକିସ୍ତାନୀ ଅଧିକାରୀ ଜାନ ଆଚାକଜାଇ ଏହାକୁ ଏକ ଶତ୍ରୁତାପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ।
କ’ଣ ଚାହୁଁଛି ତାଲିବାନ?
ତାଲିବାନ ମୁଖ୍ୟ ବିଦେଶୀ କମ୍ପାନୀ ପାଇଁ ଅପେକ୍ଷା ନକରି ଘରୋଇ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ସହିତ ଚୁକ୍ତି କରି ତୁରନ୍ତ କାମ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି। ଏନେଇ ଶକ୍ତିମନ୍ତ୍ରୀ ଅବଦୁଲ ଲତିଫ ମନସୁର କହିଥିଲେ ଯେ କିଛି ପଡ଼ୋଶୀ ଦେଶ ଚିନ୍ତିତ କାରଣ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଏବେ ଏହାର ପାଣିର ମାଲିକ। କୁନାର ନଦୀରେ ଦେଶର ସର୍ବାଧିକ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା ରହିଛି, ତେଣୁ ସେଠାରେ ଏକ ବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣକୁ ଜାତୀୟ ପ୍ରାଥମିକତା ଦିଆଯାଇଛି। ସେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ କହିଥିଲେ ଯେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର କୌଣସି ପଡ଼ୋଶୀ ଦେଶ ସହିତ କୌଣସି ଜଳ ଚୁକ୍ତି ନାହିଁ, କେବଳ ଇରାନ ସହିତ, ଏବଂ ତାଲିବାନ ସେହି ଚୁକ୍ତିକୁ ପାଳନ କରୁଛି। ତଥାପି, ମନସୁର ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି ଯେ ପାଣ୍ଠିର ଅଭାବ ହେଉଛି ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ। ଚୀନର ଗୁସାନ ଏନର୍ଜି କମ୍ପାନୀ କୁନାରରେ ତିନୋଟି ବନ୍ଧ ପ୍ରକଳ୍ପରେ ନିବେଶ କରିବାକୁ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିଛି। ମନସୁର ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଯେ ସମାପ୍ତ ହେବା ପରେ, ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ଆଫଗାନିସ୍ତାନକୁ କେବଳ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ କରିବ ନାହିଁ ବରଂ ପଡ଼ୋଶୀ ଦେଶଗୁଡ଼ିକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ରପ୍ତାନି କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ସକ୍ଷମ କରିବ।
ଭାରତ ସାଙ୍ଗରେ ଲାଗି ପସ୍ତାଉଛି ପାକିସ୍ତାନ
ଏହା ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରଥମ ଜଳ-ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧାର କାରଣ ନୁହେଁ। ମାସକ ପୂର୍ବେ, ଭାରତ ଏପ୍ରିଲ ୨୨ରେ ପହଲଗାମ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣର ଦୃଢ଼ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସ୍ୱରୂପ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତିନାମାର କିଛି ଅଂଶକୁ ସ୍ଥଗିତ କରିଚି, ଯେଉଁଥିରେ ୨୬ ଜଣ ସାଧାରଣ ନାଗରିକ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ ଏବଂ ଏହାକୁ ପାକିସ୍ତାନ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲା। ୧୯୬୦ ମସିହାରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ଏବଂ ବିଶ୍ୱ ବ୍ୟାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟସ୍ଥତା ହୋଇଥିବା ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତିନାମା, ସିନ୍ଧୁ ନଦୀ ଏବଂ ଏହାର ଛଅଟି ପ୍ରମୁଖ ଉପନଦୀ ବ୍ୟବହାରକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରେ। ଯାହା ପାକିସ୍ତାନରେ ଜଳ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିଥିବା ବେଳେ ଭାରତ ପରେ, ତାଲିବାନ ଶାସିତ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଏବେ ପାକିସ୍ତାନର ଜଳ ଯୋଗାଣକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରୁଛି।
Comments are closed.