ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଆଜିର ଡିଜିଟାଲ ଦୁନିଆରେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ପିଲା ଓ ଯୁବକମାନଙ୍କ ଜୀବନର ଏକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ ହୋଇଗଲାଣି। ଫେସବୁକ, ଇନଷ୍ଟାଗ୍ରାମ, ଟିକଟକ ଓ ୟୁଟ୍ୟୁବ ଭଳି ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଏବେ କେବଳ ମନୋରଞ୍ଜନର ମାଧ୍ୟମ ନୁହେଁ, ବରଂ ପିଲାମାନଙ୍କ ଚିନ୍ତାଧାରା, ଭାବନା ଓ ବ୍ୟବହାର ଉପରେ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଉଛି। କିନ୍ତୁ ଏହି ସୁବିଧା ସହିତ ବିପଦ ମଧ୍ୟ ବଢ଼ିଛି। ଯେପରିକି ସାଇବର ବୁଲିଂ, ସ୍କ୍ରିନ ଆଡିକସନ, ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ଓ ପିଲାମାନଙ୍କ ଗୋପନୀୟତା ଉପରେ ବିପଦ। ଏହି କାରଣରୁ ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ଦେଶ ଏବେ ପିଲାମାନଙ୍କ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ବ୍ୟବହାର ଉପରେ ରୋକ ଲଗାଇବା କିମ୍ବା ଏହାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ କଡ଼ା ପଦକ୍ଷେପ ନେଉଛନ୍ତି।
ନିକଟରେ ଡେନମାର୍କର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମେଟେ ଫ୍ରେଡେରିକସନ ଅକ୍ଟୋବର ୮, ୨୦୨୫ରେ ସଂସଦରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେମାନଙ୍କ ଦେଶ ୧୫ ବର୍ଷରୁ କମ ବୟସର ପିଲାମାନଙ୍କୁ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରୁ ଦୂରେଇ ରଖିବା ପାଇଁ ଯୋଜନା କରୁଛି। ସେ କହିଛନ୍ତି, “ଆମେ ଏକ ରାକ୍ଷସ ସୃଷ୍ଟି କରିଛୁ, ଫୋନ ଆମ ପିଲାମାନଙ୍କର ଶୈଶବ ଛଡ଼ାଇ ନେଉଛି।” ଡେନମାର୍କ ପୂର୍ବରୁ ସ୍କୁଲଗୁଡ଼ିକରେ ମୋବାଇଲ ଫୋନ ଉପରେ କଟକଣା ଲଗାଇ ସାରିଛି ଏବଂ ଏବେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ କଡ଼ା ନିୟମ ଆଣିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛି। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା କେଉଁ ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ପିଲାମାନେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ବ୍ୟବହାର କରିପାରନ୍ତି ନାହିଁ।
କେଉଁ ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ପିଲାମାନେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ବ୍ୟବହାର କରିପାରନ୍ତି ନାହିଁ?
୧. ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ: ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ୧୬ ବର୍ଷରୁ କମ ବୟସର ପିଲାମାନଙ୍କ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ବ୍ୟବହାର ଉପରେ ଆଇନଗତ ଭାବେ କଟକଣା ଲଗାଇବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି। ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ, ଯଦି ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ୧୬ ବର୍ଷରୁ କମ ବୟସର ପିଲାମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ଦିଅନ୍ତି, ତେବେ ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ ୫୦ ମିଲିୟନ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆନ ଡଲାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜରିମାନା ଲାଗୁ ହୋଇପାରେ। ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇଛି କାରଣ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆର ନିଶା ପିଲାମାନଙ୍କ ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ନଷ୍ଟ କରୁଛି। ଯଦିଓ ଏହି ଆଇନକୁ ଲାଗୁ କରିବା ଏକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏହି ଦିଗରେ କଡ଼ା ନୀତି ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ପ୍ରଥମ ଦେଶ ହୋଇଛି।
୨. ଫ୍ରାନ୍ସ: ଫ୍ରାନ୍ସରେ ୨୦୨୩ରୁ ଏକ ନିୟମ ଲାଗୁ ହୋଇଛି ଯେ ୧୫ ବର୍ଷରୁ କମ ବୟସର ପିଲାମାନେ କେବଳ ପିତାମାତାଙ୍କ ଅନୁମତି ସହିତ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ। କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କୁ ପିଲାମାନଙ୍କ ବୟସର ଯାଞ୍ଚ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ଏବଂ ଅନୁମତି ବିନା କୌଣସି ଆକାଉଣ୍ଟ ଖୋଲାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ୨୦୨୫ରେ ଫ୍ରାନ୍ସର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଇମାନୁଏଲ ମାକ୍ରୋଂ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦେଶରେ ପିଲାମାନଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଆହୁରି କଡ଼ା ଆଇନ ଆଣିବାକୁ ଯୋଜନା କରାଯାଉଛି।
୩. ସ୍ପେନ: ସ୍ପେନ ସରକାର ୨୦୨୪ରେ ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଆଇନ ମାଧ୍ୟମରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ଯେ ଏବେ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ୧୪ ବର୍ଷ ବଦଳରେ ୧୬ ବର୍ଷ ବୟସ ପରେ ହିଁ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯିବ। ଏହା ସହିତ, ସ୍ପେନ ଲୁଟ ବକ୍ସ ଥିବା ଅନଲାଇନ ଗେମ ଓ ଡିପଫେକ କଣ୍ଟେଣ୍ଟ ଉପରେ ମଧ୍ୟ କଡ଼ା ଆଇନ ଆଣିବାକୁ ଯୋଜନା କରିଛି।
୪. ନରୱେ: ନରୱେରେ ପୂର୍ବରୁ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ପାଇଁ ସର୍ବନିମ୍ନ ବୟସ ୧୩ ବର୍ଷ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏବେ ଏହାକୁ ୧୫ ବର୍ଷ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରାଯାଉଛି। ନରୱେଜିୟାନ ମିଡିଆ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ୧୦ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଅଧିକାଂଶ ପିଲା ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଦିଅନ୍ତି। ଏହି କାରଣରୁ ସରକାର ଚିନ୍ତିତ ଯେ ଏତେ କମ ବୟସରେ ପିଲାମାନେ ଭର୍ଚୁଆଲ ଦୁନିଆର ଗୋଲାମ ହେଉଛନ୍ତି।
୫. ଜର୍ମାନୀ ଓ ଇଟାଲୀ: ଜର୍ମାନୀରେ ୧୬ ବର୍ଷରୁ କମ ବୟସର ପିଲାମାନଙ୍କୁ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ବ୍ୟବହାର କରିବା ପାଇଁ ପିତାମାତାଙ୍କ ଅନୁମତି ଆବଶ୍ୟକ। ଏହି ନିୟମ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଅନଲାଇନ ଠକେଇ ଓ ଖରାପ ପ୍ରଭାବରୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ କରାଯାଇଛି। ସେହିପରି ଇଟାଲୀରେ ୧୪ ବର୍ଷରୁ କମ ବୟସର ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପିତାମାତାଙ୍କ ଅନୁମତି ଜରୁରୀ।
୬. ଚୀନ: ଚୀନରେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଓ ଇଣ୍ଟରନେଟ ଉପରେ ସବୁଠାରୁ କଡ଼ା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରହିଛି। ଏଠାରେ ୧୮ ବର୍ଷରୁ କମ ବୟସର ପିଲାମାନଙ୍କୁ ସପ୍ତାହରେ ମାତ୍ର ୩ ଘଣ୍ଟା ଅନଲାଇନ ଗେମ ଖେଳିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଏ। ଏହା ସହିତ, ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଓ କଣ୍ଟେଣ୍ଟ ଉପରେ କଡ଼ା ନଜର ରଖାଯାଏ। ସରକାର ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଅନୁଶାସିତ ଓ ଦେଶଭକ୍ତ ନାଗରିକ କରିବା ପାଇଁ ଡିଜିଟାଲ ଜୀବନକୁ ମଧ୍ୟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଛନ୍ତି।
ଅନ୍ୟ ଦେଶ ଯେଉଁଠାରେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ କିମ୍ବା ଇଣ୍ଟରନେଟ ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ
୧. ନେପାଳ: ୨୦୨୫ରେ ନେପାଳ ଫେସବୁକ, ୟୁଟ୍ୟୁବ, ଇନଷ୍ଟାଗ୍ରାମ ଭଳି ୨୬ଟି ପ୍ଲାଟଫର୍ମକୁ କିଛି ସମୟ ପାଇଁ ବ୍ୟାନ କରିଥିଲା କାରଣ ଏହି କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ସରକାରୀ ରେଜିଷ୍ଟ୍ରେସନ କରୁନଥିଲେ। ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ପରେ ବିରୋଧ ପ୍ରଦର୍ଶନ, ଅନଲାଇନ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଓ ଏପରିକି ରାସ୍ତାରେ ହିଂସା ମଧ୍ୟ ଦେଖାଦେଇଥିଲା। ଏହି ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଅଳ୍ପ ସମୟ ପାଇଁ ଥିଲା ଓ କିଛି ଦିନ ପରେ ଉଠାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା।
୨. ଇରାନ ଓ ତୁର୍କମେନିସ୍ତାନ: ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ଅନେକ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ହୁଏ ପ୍ରତିବନ୍ଧିତ ଅଛି କିମ୍ବା ସେଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ କଡ଼ା ନଜର ରଖାଯାଏ।
୩. ମ୍ୟାନମାର ଓ ଉତ୍ତର କୋରିଆ: ଏଠାରେ ଇଣ୍ଟରନେଟ ଓ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଉପରେ ପ୍ରାୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ରହିଛି ଏବଂ କେବଳ ସରକାରୀ ନିୟନ୍ତ୍ରଣାଧୀନ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଉପଲବ୍ଧ।
୪. ରୁଷିଆ ଓ ତୁର୍କୀ: ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପରିସ୍ଥିତିରେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାନ୍ତି, ଯେପରିକି ରାଜନୈତିକ ବିରୋଧ କିମ୍ବା ଅଶାନ୍ତି ସମୟରେ।
Comments are closed.