ଫୁଲ ରସିଆରେ: ଗୋଟିଏ ନୁହେଁ ଦୁଇଟି ଯା’

ଫୁଲ ରସିଆରେ…
ଗୋଟିଏ ନୁହେଁ ଦୁଇଟି ଯା’

ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେଓ

ଓଡ଼ିଆ ସିନେମାରୁ ଗୀତକୁୁ ଅଲଗା କରିବା ଅର୍ଥ ହେଉଛି ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନରୁ ଜୀବନକୁ କାଢ଼ିନେବା । ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱପ୍ନହୀନତା ଓ ଆଶାଶୂନ୍ୟତାକୁ ନେଇ ଯେମିତି ଜୀବନର କଳ୍ପନା କରିହୁଏ ନାହିଁ, ସେମିତି ଗୀତିମୟତା ବିନା ଓଡ଼ିଆ ସିନେମାର ଅସ୍ତିତ୍ୱକୁ ଚିହ୍ନିହୁଏ ନାହିଁ । ମୋକ୍ଷ ଓ ଅମୋକ୍ଷ, ପ୍ରାପ୍ତି ଓ ଅପ୍ରାପ୍ତ, ଅସ୍ତିତ୍ୱ ଓ ବିଲୟ ଭାବରେ ନିର୍ମୂଳି ଲତା ପରି ଓଡ଼ିଆ ପର୍ଦ୍ଧାରେ ଖେଳିଯାଇଛି ଗୀତ। ଗୀତରେ ଦ୍ରୋହ ଯେତିକି, କାରୁଣ୍ୟ ସେତିକି, ପ୍ରେମ ଯେତିକି, ବିରହ ବି ସେତିକି ।

ଜନଜୀବନର ଲୌକିକ ଓ ଅଲୌକିକ ସମୀକରଣକୁ ଛନ୍ଦିଛି ଓଡ଼ିଆ ସିନେମାର ଗୀତ । ବିଭାବ, ଅନୁଭାବ ଓ ସଂଚାରୀ ଭାବ ପର୍ଦ୍ଧାରେ ଖେଳିଛି, ଦର୍ଶକ ମନରେ ବି ଖେଳିଛି । ଚିକ୍ମିକ୍ କରିଛି ହସର ରେଖା, ଝିଲ୍ମିଲ୍ କରିଛି ଲୁହର ଢେଉ! କିନ୍ତୁ ଓଡ଼ିଆ ସିନେଛାୟାର ଅନ୍ତରାଳେ ଥିବା ହସ ଓ ଲୁହର ଗୀତିଗଳ୍ପକୁ ନା ସଙ୍କଳିତ କରାଯାଇଛ ନା ପ୍ରସାରଣ । ଅଥଚ ଗୀତର ପୃଷ୍ଠଭୂମି ନିଜେ ଏକ ସ୍ୱୟଂ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଇତିହାସ । ଏହି ଇତିହାସକୁ ଗୀତଠାରୁ ଅଲଗା କରି ହେବନାହିଁ । ପ୍ରତି ଗୀତିଗଳ୍ପ ଓଡ଼ିଆ ଗୀତିମୟତାର ଏକ ଏକ ଉଦାହରଣ ।

ଏହି ସ୍ତମ୍ଭରେ ସ୍ଥାନିତ ହେଉଛି ଓଡ଼ିଆ ସିନେଗୀତ ସହ ସଂପୃକ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ ଅନୁଭବ ଓ ଅନୁଭୂତିର ମାଳା, ଯାହା ଏକଦା ସେମାନେ ନିଜେ କହିଥଲେ । ପ୍ରଥମ ମାଳା ପଢ଼ିବା ପୂର୍ବର ଗୀତକୁ ଜାଣନ୍ତୁ:

ଗୀତ: ଫୁଲ ରସିଆରେ ମନ ମୋର ଛୁଇଁ ଛୁଇଁ ଯା’ ଯା’
ସିନେମା: ଶ୍ରୀଲୋକନାଥ ୧୯୬୦
ଗାୟିକା: ସଂଧ୍ୟା ମୁଖାର୍ଜୀ
ଗୀତିକାର: ନରସିଂହ ମହାପାତ୍ର
ସଂଗୀତକାର: ବାଳକୃଷ୍ଣ ଦାଶ

ବାଳକୃଷ୍ଣ ଦାଶ ଯାହା କହିଥିଲେ:

ନରସିଂହ ମହାପାତ୍ର ‘ଫୁଲ ରସିଆ’ର ଗୀତିକାର ଥିଲେ । ଲେଖିଥିଲେ ‘ଫୁଲରସିଆରେ ମନ ମୋର ଛୁଇଁ ଛୁଇଁ ଯା’ । ତେବେ ତାଳ ଭିତରେ ତାହାକୁ ଆବଦ୍ଧ କରିବାକୁ ଆଉ କାନକୁ ଭଲ ଲାଗିବ ବୋଲି ମୁଁ ସେଥିରେ ଦୁଇଟି “ଯା’ କଲି । ସେଇଟାକୁ ମୁଁ ଓଡ଼ିଶୀ “ନିଃଶା’ କରିଥିଲି । ଓଡ଼ିଶୀ ଧମକୁ ବଜାୟ ରଖି ସେ ଗୀତ କରିଥିଲି । କଲିକତା ଟେକ୍ନିସିଆନ୍ ଷ୍ଟୁଡିଓରେ ରେକର୍ଡିଂ ହେଉଥାଏ । କଲିକତାର ‘ସୁରଶ୍ରୀ ଅର୍କେଷ୍ଟ୍ରା’କୁ ଗୀତରେ ବାଜା ବଜାଇବା ପାଇଁ ନିଆଯାଇଥିଲା । ‘ସୁରଶ୍ରୀ’ର ତବଲା ବାଦକ ଥିଲେ ପ୍ରଖ୍ୟାତ ତବଲା ବାଦକ ରାଧାକାନ୍ତ ନନ୍ଦୀ, କିନ୍ତୁ ସେ ଆଠତାଳି ବଜାଇ ପାରିଲେ ନାହିଁ ।

କଟକର କୃଷ୍ଣ କୁମାର ବୋଷ ରେକର୍ଡିଂକୁ ଦେଖଣାହାରୀ ଭାବେ ଆସିଥାନ୍ତି । ସେ ପ୍ରଡକ୍ସନ୍ କମ୍ପାନିକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ସେ ମଧ୍ୟ ଜଣେ ତବଲା ବାଦକ । କଟକର ବିଖ୍ୟାତ ତବଲା ବାଦକ ରାଧାଗୋବିନ୍ଦ ଘୋଷଙ୍କ ବଡ଼ଭାଇ କହ୍ନାଇଲାଲ ଘୋଷଙ୍କ ଛାତ୍ର । ମୁଁ ତାଙ୍କୁ କହିଲି ‘ଆପଣ ବଜାନ୍ତୁ’ । ସେଠୁ ସେ ତବଲା ସଙ୍ଗତ କଲେ । ରେକର୍ଡିଂ ବେଳେ ସଂଧ୍ୟା ମୁଖାର୍ଜୀ ଏହି ଗୀତକୁ ଭଲରେ ଗାଇ ପାରିଲେ ନାହିଁ । ମୁଁ ତାଙ୍କ ସାମ୍ନାରେ ଛିଡ଼ା ହୋଇ ସମାନ ପାଟି ପାକୁପାକୁ କଲି, ସେ ଗାଇଲେ । ବଙ୍ଗଳାର ପ୍ରଖ୍ୟାତ ଅଭିନେତା ଉତ୍ତମ କୁମାର ଇଣ୍ଡିଆ ଫିଲ୍ମ ଲାବୋରୋଟାରି ଷ୍ଟୁଡିଓରେ ‘ଫୁଲରସିଆ’ ଗୀତ ଶୁଣି ମୋତେ କହିଥିଲେ ‘ତୁମି ଏକଦିନ୍ ବଡେ଼ା ମ୍ୟୁଜିକ ଡାଇରେକ୍ଟର ହବେ’ ।
…………………
ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେଓ ଓଡ଼ିଆ ସିନେମା ଓ ସଂଗୀତର ଜଣେ ଯଶସ୍ୱୀ ଗବେଷକ ଓ ଲେଖକ