ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର, ଡ୍ରୋନ୍ ଏବଂ ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ ଆକ୍ରମଣ ଭଳି ବିପଦରୁ ରାଜଧାନୀ ଦିଲ୍ଲୀ-ଏନସିଆରକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ଭାରତ ଏବେ ନିଜର ବହୁସ୍ତରୀୟ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ନିୟୋଜିତ କରିବାକୁ ଯାଉଛି। ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରୁଛି ।
ବରିଷ୍ଠ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ନୂତନ ସମନ୍ୱିତ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଅସ୍ତ୍ର ପ୍ରଣାଳୀ (IADWS-Integrated Air Defence Weapon System) ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ସ୍ୱଦେଶୀ ଭାବରେ ବିକଶିତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରରେ ଗଠିତ ହେବ। ଏହି ପ୍ରଣାଳୀର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ହେବ QRSAM କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଏବଂ VSHORADS, ଉଭୟ DRDO ଦ୍ୱାରା ବିକଶିତ।
ଏହି ସିଷ୍ଟମଗୁଡ଼ିକ ବିଭିନ୍ନ ସେନ୍ସର, ରାଡାର ଏବଂ ଏକ ଆଧୁନିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସିଷ୍ଟମ ସହିତ ସଜ୍ଜିତ ହେବ, ଯାହା ଯେକୌଣସି ବିପଦର ତୁରନ୍ତ ନଜର ରଖିବା ପାଇଁ ଅନୁମତି ଦେବ। ସମଗ୍ର ସିଷ୍ଟମଟି ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନା ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହେବ। ଅଗଷ୍ଟ ୨୩ତାରିଖରେ IADWS ର ଏକ ସଫଳ ପରୀକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଥିଲା।
IADWS ହେଉଛି ଏକ ବହୁସ୍ତରୀୟ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ଯାହା ଶତ୍ରୁପକ୍ଷର ବାୟୁ ଆକ୍ରମଣକୁ ପ୍ରତିହତ କରିବ। ଏହାକୁ ସୁଦର୍ଶନ ଚକ୍ର ମିଶନର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏକା ସମୟରେ ଲଞ୍ଚ ହେଉଥିବା ଅନେକ ଡ୍ରୋନ୍ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରିବ। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଅଗଷ୍ଟ ୧୫ ତାରିଖରେ ଲାଲକିଲ୍ଲାରୁ ତାଙ୍କ ଭାଷଣରେ ସୁଦର୍ଶନ ଚକ୍ର ମିଶନ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ।
ଏହାପରେ ଅଗଷ୍ଟ ୨୩ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଶା ଉପକୂଳରେ IADWS ର ସଫଳ ପରୀକ୍ଷଣ କରାଯାଇଥିଲା।
ପରୀକ୍ଷଣ ସମୟରେ, ସିଷ୍ଟମଟି ତିନୋଟି ଭିନ୍ନ ଲକ୍ଷ୍ୟସ୍ଥଳ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଦୁଇଟି ହାଇ-ସ୍ପିଡ୍ ଫିକ୍ସଡ୍-ୱିଙ୍ଗ୍ ମାନବହୀନ ଡ୍ରୋନ୍ ଏବଂ ଏକ ମଲ୍ଟି-ରୋଟର ଡ୍ରୋନ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏହି ତିନୋଟି ଲକ୍ଷ୍ୟସ୍ଥଳ ଭିନ୍ନ ଦୂରତା ଏବଂ ଉଚ୍ଚତାରେ ଥିଲା। IADWS ଏକକାଳୀନ ତିନୋଟିକୁ ସଫଳତାର ସହିତ ଟାର୍ଗେଟ କରି ନଷ୍ଟ କରିଥିଲା।
ଏହି ସିଷ୍ଟମର ଏପରି ଭାବରେ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଛି ଯେ ରାଡାର ୟୁନିଟ୍ ପ୍ରଥମେ ଆସୁଥିବା ବିପଦଗୁଡ଼ିକୁ ନିରୀକ୍ଷଣ ଏବଂ ବର୍ଗୀକରଣ କରେ। ତା’ପରେ କମାଣ୍ଡ ସେଣ୍ଟର ଅଧିକ ଉଚ୍ଚତାରୁ ଆସୁଥିବା ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଆସୁଥିବା ବିପଦକୁ ମୁକାବିଲା କରିବା ପାଇଁ କ୍ୱିକ୍ ରିଆକ୍ସନ୍ ସର୍ଫେସ୍-ଟୁ-ଏୟାର ମିସାଇଲ୍ (QRSAM) ସିଷ୍ଟମକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଏ।
କ୍ଷୁଦ୍ର ଦୂରଗାମୀ ଏବଂ ଧୀର ଗତିଶୀଳ ଆକ୍ରମଣ ପାଇଁ ଉନ୍ନତ ଅତି କ୍ଷୁଦ୍ର ଦୂରଗାମୀ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ (VSHORADS) କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ସକ୍ରିୟ କରାଯାଏ। ଏକାସଙ୍ଗେ ଡ୍ରୋନ ଏବଂ ଚିପ୍ ସାଚୁରେସନ୍ ଆକ୍ରମଣର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଲେଜର-ଆଧାରିତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ ଶକ୍ତି ଅସ୍ତ୍ର (DEWs) ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ।