ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଯଦି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ମାନସିକ ଏବଂ ଶାରୀରିକ ଭାବରେ ସୁସ୍ଥ ଥାଏ ତେବେ ତାଙ୍କୁ ସୁସ୍ଥ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ଯଦି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ସେ ଅସୁସ୍ଥ, ତେବେ ତାଙ୍କ ଶରୀର ତାଙ୍କ ମନ ଅନୁସାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଧୀରେ ଧୀରେ ଖରାପ ହୁଏ। ଏହାକୁ ମାନସିକ ଚାପ କୁହାଯାଏ, ଯାହା ଶାରୀରିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବିତ କରେ।
ଆଜିର ପିଢ଼ିରେ ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ବହୁତ ଗମ୍ଭୀରତାର ସହିତ ନିଆଯାଉଛି। ତଥାପି, ଏହି ପିଢ଼ି ଏହି ବିଷୟକୁ ଯେତେ ଧ୍ୟାନ ଦିଏ, ସେମାନେ ସେତେ ଅଧିକ ଦୁର୍ବଳ ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ଶିକାର ହୁଅନ୍ତି। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ, ସରକାର ଏକ ବଡ଼ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି। ନଅ ବର୍ଷ ପରେ, କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ପୁଣି ଥରେ ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସର୍ଭେ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି।
ପ୍ରଥମ ସର୍ଭେ କେବେ କରାଯାଇଥିଲା?
ପ୍ରଥମ ସର୍ଭେ ୨୦୧୫-୧୬ ମଧ୍ୟରେ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ସେହି ସମୟରେ ଏହା କେବଳ ୧୨ଟି ରାଜ୍ୟରେ କରାଯାଇଥିଲା। NHMS ୨୦୧୫-୨୬ରେ ଏହି ସର୍ଭେ କରିଥିଲା ଏବଂ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ବହୁତ ଗମ୍ଭୀରତାର ସହିତ ନେଇଥିଲା। ପୂର୍ବ ସର୍ଭେରେ, ଭାରତର ଜନସଂଖ୍ୟାର ୧୦.୬% ମାନସିକ ଅସୁସ୍ଥ ଥିଲେ। ସହରାଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରାୟ ୧୩.୫% ଏବଂ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ୬.୯% ମାନସିକ ରୋଗୀ ଥିଲେ।
ଏଥର କିଏ ସର୍ଭେ କରିବ?
ବେଙ୍ଗାଲୁରୁର NHMS (ନ୍ୟାସନାଲ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ମେଣ୍ଟାଲ୍ ହେଲ୍ଥ ଆଣ୍ଡ୍ ନ୍ୟୁରୋସାଇନ୍ସ) ଏହି ସର୍ଭେ କରିବ। ଏଥିରେ ସମସ୍ତ ବୟସର ଲୋକଙ୍କୁ ସାମିଲ କରାଯିବ। ଏହା ଅନେକ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ମଧ୍ୟ କରାଯିବ। ପିଲା, ବୃଦ୍ଧ, ଆଦିବାସୀ ଏବଂ ସୀମାନ୍ତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକଙ୍କ ସମେତ ସମସ୍ତ ବୟସ ଗୋଷ୍ଠୀର ଲୋକଙ୍କ ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରାଯିବ। କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ଏହି ସର୍ଭେ, ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ, ବିସ୍ଥାପନ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିଭିନ୍ନ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ସେମାନଙ୍କ ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନକୁ କିପରି ପ୍ରଭାବିତ କରେ ତାହା ଅଧ୍ୟୟନ କରିବ।
ଏହି ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକ ପଚରାଯାଇପାରେ:
- ପ୍ରଥମେ- ମୌଳିକ ସୂଚନା ସଂଗ୍ରହ କରାଯିବ। ବୟସ, ଲିଙ୍ଗ, ଗ୍ରାମ ଏବଂ ପରିବାର ଆୟ ସମ୍ପର୍କିତ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚରାଯିବ।
- ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ- ମାନସିକ ରୋଗ ଯେପରିକି ଡିପ୍ରେସନ୍, ଆତ୍ମହତ୍ୟା ଚିନ୍ତାଧାରା, ବାଇପୋଲାର୍ ଡିସଅର୍ଡର, ଇତ୍ୟାଦି ସହିତ ଜଡିତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକର ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚରାଯିବ।
- ଆପଣଙ୍କୁ ପଚରାଯିବ ଯେ ଆପଣ ପ୍ରାୟତଃ ଦୁଃଖିତ ଏବଂ ନିରାଶା ଅନୁଭବ କରନ୍ତି କି? ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକ ଯେପରି: ଶୋଇ ପାରୁନାହାଁନ୍ତି କି, ଅଯଥା ଭୟ ଅନୁଭବ କରୁଛନ୍ତି କି, ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିବୀକୁ ଅନୁଭବ କରୁଛନ୍ତି କି କିମ୍ବା ଅତ୍ୟଧିକ ପରିମାଣରେ ଔଷଧ ସେବନ କରୁଛନ୍ତି କି…
- ଯଦି ଆପଣଙ୍କର ପରୀକ୍ଷା ପଜିଟିଭ୍ ହୁଏ ତେବେ ଆପଣଙ୍କୁ ଆପଣଙ୍କ ଘର, ପରିବାର, ଆର୍ଥିକ ଜୀବନ, ଏକାକୀତା, ଆପଣ ଅସୁସ୍ଥ ଥିବା ସମୟରେ ପରିବାରର ଅନ୍ୟ ସଦସ୍ୟମାନେ କିପରି ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି ଏବଂ ଏହି ରୋଗ ଯୋଗୁଁ ମାନସିକ ଦୁର୍ବଳତା ବିଷୟରେ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚରାଯିବ।