ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଆଜିର ଡିଜିଟାଲ୍ ଯୁଗରେ YouTube କେବଳ ମନୋରଞ୍ଜନର ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ନୁହେଁ, ବରଂ ଆୟର ଏକ ବଡ଼ ମାଧ୍ୟମ ହୋଇସାରିଛି। ପ୍ରତିଦିନ ଆମେ ଶୁଣୁଛୁ ଯେ କୌଣସି ଭିଡିଓ ୧୦୦ ମିଲିୟନ୍ କିମ୍ବା ୧ ବିଲିୟନ୍ ଭ୍ୟୁଜ୍ ପାର୍ କରିଯାଇଛି। ଏହାକୁ ଦେଖି ପ୍ରତ୍ୟେକଙ୍କ ମନରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଆସେ ଯେ YouTubeରେ ୧ ବିଲିୟନ୍ ଭ୍ୟୁଜ୍ ହେଲେ, କେତେ ଟଙ୍କା ମିଳେ? ଉତ୍ତର ଏତେ ସରଳ ନୁହେଁ, କିନ୍ତୁ ଆକଳନ ଜାଣିଲେ ଆପଣ ନିଶ୍ଚିତ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ।
୧ ବିଲିୟନ୍ ଅର୍ଥାତ୍ ୧୦୦ କୋଟି ଭ୍ୟୁଜ୍। ଏହା କୌଣସି ସାଧାରଣ ସଫଳତା ନୁହେଁ ଏବଂ ବିଶ୍ୱରେ ବହୁତ କମ୍ ଭିଡିଓ ହିଁ ଏହି ଆକଳନ ଛୁଇଁପାରନ୍ତି। କିନ୍ତୁ କେବଳ ଭ୍ୟୁଜ୍ର ସଂଖ୍ୟା ହିଁ ଆୟ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରେ ନାହିଁ, ବରଂ ଅନେକ ଅନ୍ୟ କାରକ ଏଥିରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରନ୍ତି।
YouTube ମୁଖ୍ୟତଃ ବିଜ୍ଞାପନ (Ads) ମାଧ୍ୟମରେ କ୍ରିଏଟରମାନଙ୍କୁ ଟଙ୍କା ମିଳିଥାଏ। ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ଦର୍ଶକ ଭିଡିଓ ଦେଖନ୍ତି ଏବଂ ତା’ ଉପରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ବିଜ୍ଞାପନଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖନ୍ତି କିମ୍ବା ସ୍କିପ୍ କରନ୍ତି, ସେହି ଆଧାରରେ ଆୟ ହୋଇଥାଏ। ଏହାକୁ ସାଧାରଣ ଭାଷାରେ CPM (Cost Per 1000 Views) ଏବଂ RPM (Revenue Per 1000 Views) କୁହାଯାଏ।
ଭାରତରେ YouTubeର RPM ସାଧାରଣତଃ ୨୦ରୁ ୨୦୦ ଟଙ୍କା ପ୍ରତି ୧୦୦୦ ଭ୍ୟୁଜ୍ ଯାଏଁ ହୋଇଥାଏ। ଯଦି ଏକ ସରଳ ଗଣନା କରାଯାଏ ତେବେ୫୦ ଟଙ୍କା RPM ଧରିଲେ → ୧ ବିଲିୟନ୍ ଭ୍ୟୁଜ୍ରେ ପ୍ରାୟ ୫ କୋଟି ୧୦୦ ଟଙ୍କା । RPM ଧରିଲେ → ଆୟ ହୋଇପାରେ ୧୦ କୋଟି । ଅର୍ଥାତ୍ ୧ ବିଲିୟନ୍ ଭ୍ୟୁଜ୍ରେ ଆୟ କିଛି କୋଟିରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଅନେକ କୋଟି ଟଙ୍କା ଯାଏଁ ହୋଇପାରେ।
ସବୁ YouTuberଙ୍କୁ ଏକାପ୍ରକାର ଟଙ୍କା ମିଳେ ନାହିଁ। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି କଣ୍ଟେଣ୍ଟର ପ୍ରକାରଭେଦ। ଟେକ୍ନୋଲୋଜି, ଫାଇନାନ୍ସ ଏବଂ ବିଜନେସ୍ ଭଳି କଣ୍ଟେଣ୍ଟଗୁଡ଼ିକରେ ବିଜ୍ଞାପନ ମହଙ୍ଗା ହୋଇଥାଏ, ତେଣୁ ସେଠାରେ RPM ଅଧିକ ମିଳେ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ମ୍ୟୁଜିକ୍, କମେଡି କିମ୍ବା ଭାଇରାଲ୍ ସର୍ଟସ୍ରେ ଭ୍ୟୁଜ୍ ଅଧିକ ହୋଇଥାଏ କିନ୍ତୁ RPM କମ୍ ରହିଥାଏ। ଏହା ଛଡ଼ା ଦର୍ଶକ କେଉଁ ଦେଶରୁ, ଭିଡିଓ କେତେ ସମୟ ଦେଖୁଛନ୍ତି ଏବଂ କେତେ ବିଜ୍ଞାପନ ଲାଗିଛି ଏସବୁ ମଧ୍ୟ ଆୟକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ।