ଦୟାନିଧି ତ୍ରିପାଠୀଙ୍କ ବିଶେଷ ଉପସ୍ଥାପନା
ଜୟ ଜଗନ୍ନାଥ, ଓଁ, ନମୋ ଭଗବତେ ବାସୁଦେବାୟ।
ପରଂବ୍ରହ୍ମ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ନାମ ମହାତ୍ମ୍ୟ ଆଲୋଚନା ଜାରି ଥିବା ବେଳେ ପଞ୍ଚ ସଖାଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ସେହି ସମସlମୟିକ କିଛି କଵି ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ (ନାମ ମାହାତ୍ମ୍ୟ )ଖୁବ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି। କବି ସାଧୁ ଦାସଙ୍କ ଲିଖିତ” ସଂସାରସାର ଗୀତା”ରେ ସତ୍ୟଭାମାଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନ ଓ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଉତ୍ତର ଛଳରେ ଏହା ବର୍ଣ୍ଣିତ।
“ଅପାର କାଳରୁ ନାମ ଜାତ ହୋଇଅଛି,
ନିରାକାର ଏକଥା ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ କିଛି।
ଏ ବଡ଼ ଗୁପତ କଥା ତୋତେ କହିଲଇଁ,
ନାମବ୍ରହ୍ମ ପୁଣ୍ୟରୁ ଜନମ ହୁଅଇ।
ପୁଣ୍ୟକାରି ଜନ ଠାରେ ନାମ ରହିଥାଏ,
ଯେଉଁଠାରେ ନାମ ଥାଏ ମୁହିଁ ତହିଁ ରହେ “(ସଂସାର ସାର ଗୀତା )।
ଉପରୋକ୍ତ ପଦ ଗୁଡିକରୁ ଜଣାଯାଏ, ଯେ ସର୍ବଦା ନାମ କୀର୍ତ୍ତନରେ ରତ, ସେ ପୁଣ୍ୟବାନ ଅଟନ୍ତି କିମ୍ବା ଯେ ପୁଣ୍ୟବାନ ସେହିଁ ନାମର ଅଧିକାରୀ। କାରଣ ନାମ କୀର୍ତ୍ତନକୁ ମନ୍ତ୍ର ଉଚ୍ଚାରଣ ସହ ସମାନ ସ୍ଥାନ ଦେଇଛନ୍ତି କବି ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ଦାସ।
“ଯେହୁ ନାମ ସେହୁ ମନ୍ତ୍ର ନୁହେଁ ଭିନ୍ନା ଭିନ୍ନ,
ନାମ ଜପ, ମନ୍ତ୍ର ଜପ ଉଭୟ ସମାନ।
ସର୍ବ ଶାସ୍ତ୍ର, ସର୍ବ ତୀର୍ଥ ହେଲା ନାମରୁ ଜନମ।”(ଛାୟାଳିଶ ପଟଳ )
ଜୟ ଜଗନ୍ନାଥ, ଓଁ, ନମୋ ଭଗବତେ ବାସୁଦେବାୟ।
ପରଂବ୍ରହ୍ମ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ନାମ ମହାତ୍ମ୍ୟ ଆଲୋଚନା ଜାରି ଥିବା ବେଳେ ପଞ୍ଚ ସଖାଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ସେହି ସମସlମୟିକ କିଛି କଵି ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ (ନାମ ମାହାତ୍ମ୍ୟ )ଖୁବ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି। କବି ସାଧୁ ଦାସଙ୍କ ଲିଖିତ” ସଂସାରସାର ଗୀତା”ରେ ସତ୍ୟଭାମାଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନ ଓ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଉତ୍ତର ଛଳରେ ଏହା ବର୍ଣ୍ଣିତ।
“ଅପାର କାଳରୁ ନାମ ଜାତ ହୋଇଅଛି,
ନିରାକାର ଏକଥା ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ କିଛି।
ଏ ବଡ଼ ଗୁପତ କଥା ତୋତେ କହିଲଇଁ,
ନାମବ୍ରହ୍ମ ପୁଣ୍ୟରୁ ଜନମ ହୁଅଇ।
ପୁଣ୍ୟକାରି ଜନ ଠାରେ ନାମ ରହିଥାଏ,
ଯେଉଁଠାରେ ନାମ ଥାଏ ମୁହିଁ ତହିଁ ରହେ “(ସଂସାର ସାର ଗୀତା )।
ଉପରୋକ୍ତ ପଦ ଗୁଡିକରୁ ଜଣାଯାଏ, ଯେ ସର୍ବଦା ନାମ କୀର୍ତ୍ତନରେ ରତ, ସେ ପୁଣ୍ୟବାନ ଅଟନ୍ତି କିମ୍ବା ଯେ ପୁଣ୍ୟବାନ ସେହିଁ ନାମର ଅଧିକାରୀ। କାରଣ ନାମ କୀର୍ତ୍ତନକୁ ମନ୍ତ୍ର ଉଚ୍ଚାରଣ ସହ ସମାନ ସ୍ଥାନ ଦେଇଛନ୍ତି କବି ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ଦାସ।
“ଯେହୁ ନାମ ସେହୁ ମନ୍ତ୍ର ନୁହେଁ ଭିନ୍ନା ଭିନ୍ନ,
ନାମ ଜପ, ମନ୍ତ୍ର ଜପ ଉଭୟ ସମାନ।
ସର୍ବ ଶାସ୍ତ୍ର, ସର୍ବ ତୀର୍ଥ ହେଲା ନାମରୁ ଜନମ।”(ଛାୟାଳିଶ ପଟଳ )
