ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତର ସମସ୍ତ ନଦୀକୁ ମାଆର ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ ଆପଣ କ’ଣ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଗୋଟିଏ ନଦୀ ଅଛି ଯାହାକୁ ‘ମା’ ନୁହେଁ ବରଂ ‘ପିତା’ କୁହାଯାଏ? ଏହି ନଦୀକୁ ନାରୀ ରୂପରେ ନୁହଁ, ବରଂ ପୁରୁଷ ରୂପରେ ପୂଜା କରାଯାଏ । ମୋଟାମୋଟି ଭାବେ କହିବାକୁ ଗଲେ ଏହି ନଦୀକୁ ଦେବତା ବୋଲି କାହିଁକି ବିବେଚନା କରାଗଲା? ଏହା ପଛରେ କ’ଣ ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି? ଏହି ନଦୀ କେଉଁଠାରୁ ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଛି ଏବଂ କେଉଁ ରାଜ୍ୟ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ?
ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିରେ, ନଦୀଗୁଡ଼ିକୁ ଦିବ୍ୟ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଏବଂ ମାଆ ଭାବରେ ପୂଜା କରାଯାଏ । ଗଙ୍ଗା, ଯମୁନା, ନର୍ମଦା, ଗୋଦାବରୀ ଭଳି ସମସ୍ତ ନଦୀକୁ ‘ମାଆ’ କୁହାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଗୋଟିଏ ନଦୀ ଅଛି ଯାହାକୁ ମାଆ ନୁହେଁ ବରଂ ପିତା ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଏହି ନଦୀ ହେଉଛି ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର, ଯାହାକୁ ଭାରତର ଏକମାତ୍ର ପୁରୁଷ ନଦୀ କୁହାଯାଏ । ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁସାରେ, ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ରକୁ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କ ପୁତ୍ର ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ, ତେଣୁ ଏହାକୁ ‘ପୁରୁଷ’ ନଦୀର ମାନ୍ୟତା ମିଳିଛି । ଏହି ନଦୀକୁ ଆସାମ ଏବଂ ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶରେ ବିଶେଷ ଭାବରେ ପୂଜା କରାଯାଏ ।
ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର ନଦୀର ଲମ୍ବ ପ୍ରାୟ ୨୯୦୦ କିଲୋମିଟର ଏବଂ ଏହା ତିବ୍ଦତର ମାନସରୋବର ହ୍ରଦ ନିକଟରେ ଚେମାୟୁଙ୍ଗଡୁଙ୍ଗ ଗ୍ଲେସିୟରରୁ ବାହାରିଛି । ଏହି ନଦୀ ତିବ୍ଦତ, ଭାରତ ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ । ଭାରତରେ ଏହା ଆସାମ ଏବଂ ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶରେ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ, ଯେଉଁଠାରେ ଏହାକୁ “ପୁରୁଷ ନଦୀ” ଭାବରେ ପୂଜା କରାଯାଏ । ଏହାର ଗଭୀରତା ପ୍ରାୟ ୧୪୦ ମିଟର, ଯାହା ଏହାକୁ ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ଗଭୀର ନଦୀ କରିଥାଏ । ଆସାମର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର ନଦୀ ବହୁତ ପ୍ରଶସ୍ତ ହୋଇଛି, ଯାହା ଏହାକୁ ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରଶସ୍ତ ନଦୀ କରିଥାଏ ।
ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର ନଦୀ କେବଳ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ବୌଦ୍ଧ ଏବଂ ଜୈନ ଧର୍ମର ଅନୁଗାମୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପବିତ୍ର ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଏହି ନଦୀ ଆସାମର ଅର୍ଥନୀତି ଏବଂ ପରିବେଶ ପାଇଁ ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏହାର କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ସହର ଏବଂ ଗ୍ରାମଗୁଡ଼ିକର ଜଳ ଯୋଗାଣ ଏହା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଏହି ନଦୀ କୃଷି, ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ପରିବହନ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ଉପଯୋଗୀ । ତଥାପି, ବର୍ଷା ଋତୁରେ ଏହି ନଦୀ ଭୟଙ୍କର ବନ୍ୟା ମଧ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରେ, ଯାହା ଆସାମ ଏବଂ ଆଖପାଖ ଅଞ୍ଚଳରେ ବହୁତ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ଘଟାଏ । ଏହା ସତ୍ତ୍ୱେ, ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ରକୁ ଏକ ପବିତ୍ର ଏବଂ ଜୀବନଦାୟକ ନଦୀ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ, ପିତା ଭାବରେ ପୂଜା କରାଯାଏ ।
Comments are closed.