ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରର ପହଲଗାମରେ ହୋଇଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ, ଯେଉଁଥିରେ ୨୬ ଜଣ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା। ଏହାପରେ ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନା ଚରମ ସୀମାରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଏହି ଘଟଣାକୁ ନେଇ ଉଭୟ ଦେଶ ଏକ ଆକ୍ରମଣାତ୍ମକ ପଦକ୍ଷେପରେ ପରସ୍ପର ବିରୁଦ୍ଧରେ କଠୋର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି। ପାକିସ୍ତାନ ସମସ୍ତ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଚୁକ୍ତି, ବିଶେଷତଃ ୧୯୭୨ର ସିମଲା ଚୁକ୍ତିକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବାକୁ ଧମକ ଦେଇଛି, ଯାହା ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀର ଓ ଲଦାଖରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା (LoC)କୁ ମାନ୍ୟତା ଦେଇଥାଏ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଭାରତ ୧୯୬୦ରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତିକୁ ଅନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାଳ ପାଇଁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବା ଘୋଷଣା କରିଛି, ଯାହା ୧୯୬୫, ୧୯୭୧ ଓ ୧୯୯୯ର ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ବଳବତ୍ତର ରହିଥିଲା।
ପାକିସ୍ତାନର ଘୋଷଣା ଅନୁଯାୟୀ, “ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନ ଭିତରେ ଆତଙ୍କବାଦକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବାରୁ ବିରତି ନହୁଏ, ସେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପାକିସ୍ତାନ ସିମଲା ଚୁକ୍ତି ସମେତ ସମସ୍ତ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଚୁକ୍ତିକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବାର ଅଧିକାର ରଖୁଛି।” ଏହି ଘୋଷଣା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ସିମଲା ଚୁକ୍ତି ଯୁଦ୍ଧ ବିରତି ରେଖାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ଭାବେ ଚିହ୍ନିତ କରିଥିଲା, ଯେଉଁଠାରେ ଉଭୟ ଦେଶର ସେନା ମୁତୟନ ରହିଛନ୍ତି। ଯଦି ଏହି ଚୁକ୍ତି ସ୍ଥଗିତ ହୁଏ, ତାହା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାର ବୈଧତା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇବ ଏବଂ ସୀମାନ୍ତରେ ସଂଘର୍ଷ ବୃଦ୍ଧି ପାଇପାରେ।
ସିମଲା ଚୁକ୍ତି, ୧୯୭୨ ଜୁଲାଇ ୨ ତାରିଖରେ ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ଏକ ଐତିହାସିକ ଚୁକ୍ତି, ଯାହା ୧୯୭୧ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ ଓ ବାଙ୍ଗଲାଦେଶ ମୁକ୍ତି ସଂଗ୍ରାମ ପରେ ଉଭୟ ଦେଶର ସମ୍ପର୍କକୁ ନୂଆ ଦିଗ ଦେଇଥିଲା। ଭାରତର ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଓ ପାକିସ୍ତାନର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜୁଲଫିକାର ଅଲ୍ଲୀ ଭୁଟ୍ଟୋଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ସିମଲାଠାରେ ଏହି ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା।
ସିମଲା ଚୁକ୍ତିର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ:
ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମାଧାନ: ଉଭୟ ଦେଶ ସମସ୍ତ ବିବାଦ, ବିଶେଷତଃ କଶ୍ମୀର ସମସ୍ୟା, ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଆଲୋଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ସମାଧାନ କରିବେ, ତୃତୀୟ ପକ୍ଷର ହସ୍ତକ୍ଷେପ ବିନା।
ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା (LoC): ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରରେ ସ୍ଥାପିତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାକୁ ଉଭୟ ଦେଶ ମାନିବେ।
ଶାନ୍ତି ଓ ସ୍ଥିରତା: ଦୁହେଁ ଦେଶ ପରସ୍ପରର ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ ଓ ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବେ ଏବଂ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସହ ଅବସ୍ଥାନ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ।
ଯୁଦ୍ଧବନ୍ଦୀ ଓ ଅଞ୍ଚଳ: ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରାୟ ୯୦,୦୦୦ ଯୁଦ୍ଧବନ୍ଦୀଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କଲା ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ଦଖଲ କରିଥିବା କିଛି ଅଞ୍ଚଳ ଫେରାଇ ଦିଆଗଲା।
ଚୁକ୍ତି ରଦ୍ଦ ହେଲେ କ’ଣ ହେବ?
ଯଦି ସିମଲା ଚୁକ୍ତି ରଦ୍ଦ ହୁଏ, ତାହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କରେ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ। ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଭାବଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି:
କଶ୍ମୀର ସମସ୍ୟାର ଜଟିଳତା: ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାର ମାନ୍ୟତା ଅସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇପାରେ, ଯାହା ସୀମାନ୍ତରେ ଉତ୍ତେଜନା ଓ ସଂଘର୍ଷକୁ ବଢ଼ାଇବ।
ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଆଲୋଚନାର ଅନ୍ତ: ତୃତୀୟ ପକ୍ଷ ବା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକର ହସ୍ତକ୍ଷେପ ବଢ଼ିପାରେ, ଯାହା ଭାରତର ଦୀର୍ଘଦିନିଆ ନୀତିକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିବ।
ଆଞ୍ଚଳିକ ଅସ୍ଥିରତା: ଶାନ୍ତି ଓ ସହଅବସ୍ଥାନର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ନଷ୍ଟ ହେଲେ ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆରେ ରାଜନୈତିକ ଓ ସାମରିକ ଅସ୍ଥିରତା ବଢ଼ିବ।
ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରଭାବ: ବାଣିଜ୍ୟ, ନିବେଶ ଓ ଅଞ୍ଚଳୀୟ ସହଯୋଗ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇପାରେ, ଯାହା ଉଭୟ ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ ହେବ।
ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହୁଛନ୍ତି, ସିମଲା ଚୁକ୍ତି ଏକ ମୁଖ୍ୟ କୂଟନୈତିକ ପଦକ୍ଷେପ ଥିଲା, ଯାହା ଉଭୟ ଦେଶକୁ ଶାନ୍ତି ଆଡ଼କୁ ନେଇଥିଲା। ଏହାର ବିଲୋପ ଅଞ୍ଚଳୀୟ ସ୍ଥିତିକୁ ଜଟିଳ କରିପାରେ। ତେଣୁ, ଦୁହେଁ ଦେଶ ଆଲୋଚନା ଓ କୂଟନୀତି ଜାରି ରଖି ସ୍ଥିରତା ବଜାୟ ରଖିବା ଉଚିତ।
କାରଗିଲ ଯୁଦ୍ଧ ବେଳେ ପାକିସ୍ତାନ ଏହି ସିମଲା ଚୁକ୍ତିକୁ ଉଲଙ୍ଘନ କରିଥିଲା, ଯାହା ଭାରତ କହି ଆସୁଛି। ତେଣୁ ପାକିସ୍ତାନ ଏହାକୁ ରଦ୍ଦ କଲେ ମଧ୍ୟ ଭାରତ ପୂର୍ବ ଭଳି ସତର୍କ ଅଛି ଆଉ କାଉଣ୍ଟର ଜବାବ ଦେବାକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛି।
Comments are closed.