କବିତା : ନିର୍ଣ୍ଣୟ

ବଳରାମ ପୂଜାରୀ

ବାହୁଡୁଥିଲେ

ତମାମ ମୃତ୍ୟୁ ମୁହାଁ ପ୍ରତିଜ୍ଞାସବୁ ?

ଖୋଳପା ଛଡେଇ ଆୟୁଷମାନେ

ପାଲଟୁ ଥିଲେ ପ୍ରାରବ୍ଧର ପାଲଟାବାଘ ?

ଦିର୍ଘାୟୁ ପ୍ରାପ୍ତ ଆଶୀର୍ବାଦର ଆହୁତିରେ

ଭସ୍ମ ହେଉଥିଲେ ଭ୍ରମିତ ଆଣ୍ଟପଣର ଅସୀମ ଧୈର୍ଯ୍ଯ,

ବାଟ ଭାଙ୍ଗୁଥିଲେ, ଅଭେଦ୍ଯ ଅସହିଷ୍ଣୁ ଓ

ଅନଭିଜ୍ଞ ଅହଂକାର,

ମଉଳୁ ଥିଲେ

ମହଣ ମହଣ ସହନଶୀଳତା ,

କିଏ ଜଣେ ବାଟକଢାଉଥିଲା

ମିଞି ମିଞି ମଶାଲରେ ମୋ

ଅଳ୍ପାୟୁଷ ଖପୁରୀର ଠିକଣା ?

ଥକ୍କା ହରାମଜରା ମନଃସ୍ତତ୍ତ୍ୱସବୁ

ଆଉଜେଇ ହୋଇଥିଲେ ମୋ କାକୁସ୍ଥ କାନ୍ଧରେ ?

ପରଖୁଥିଲେ ?

 

ମୋ ଆରାଧ୍ୟ ଯୁଝିବାପଣର

ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ନିଷ୍ଠା ଓ ଧୈର୍ଯ୍ଯଚ୍ଯୁତ

ସ୍ଥିତାବସ୍ଥା ର ‘ସିଧା ପ୍ରସାରଣ ‘।

ରଙ୍ଗଛଡା ଚିରୁଡାଏ

ଅପହୃତ ମଳିଛିଆ କଣ୍ଠସବୁ

ବୋଲୁଥିଲେ ?

ଧ୍ୱଂସାଭିମୁଖି ସ୍ତୁପର ଶେଷଅଙ୍କର

ସ୍ତୁତିନାଦ ?

ସ୍ଥାଣୁ ପାଲଟୁଥିଲେ ମୋ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣର

ନିୟୁତ ନିୟୁତ ନିଘୋଢ ନିୟତି

ପାରିଧିରୁ ଫେରିଆସୁଥିଲେ

ସମଗ୍ର ଅକ୍ଷୌହଣୀ ସେନା ଓ କ୍ଷତାକ୍ତ ସେନାଧ୍ୟକ୍ଷ ?

ପ୍ରାରବ୍ଧ ଓ ଅର୍ଜିତ ଆୟୁଷ

ଭିତରେ ଘୋର ଘୋମାଘୋଟ

ବାଟ ଫିଟୁଥିଲା ତୃତୀୟ ତୃଟିପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ?

ଆଉ କିଛି ମୂହୁର୍ତ୍ତମାନଙ୍କୁ ଦିଆଯାଉ

କିଛି କ୍ଷଣ ବଞ୍ଚି ଯିବାର

ଗୋଟିଏ ବିଭୋର ଆୟୁଷପଣ ?

 

ସ୍ତବ୍ଧ ହେଉଥିଲେ ସ୍ତୁପ କାନ୍ଥର ସ୍ଥପତି ?

ଧୂଳିସାତ ହେଉଥିଲା ଧୂଳିଭର୍ତ୍ତି ଚିତ୍ରଗୁପ୍ତର ପଞିକା ?

ଲମ୍ବା ଲମ୍ବା ପାଦ ପକାଇ ଆଗକୁ ବଢୁଥିଲେ

ପଞ୍ଚଭୂତ ଷଡଚକ୍ର ସପ୍ତଅମୃତ ଓ ଅଷ୍ଟାୟୁଧ୍ଧ

କଳା କଳା ଛାଇରେ ଲେଖାହେଉଥିଲା

ଗର୍ଭଗୃହର ଶୀଳାଲେଖ ଓ

ନାଟ ମଣ୍ଡପର ‘ନୈରୁତ୍ତ ନିର୍ଣ୍ଣୟ’

ତୁଣୀରକୁ ଫେରୁଥିଲେ ତୃତୀୟ ପାଣ୍ଡବଙ୍କ

ଗାମ୍ଭୀର୍ଯ୍ୟ ଗାଣ୍ଡୀବର ଶେଷ ହୁଂକାର ।

 

ସ୍ତୁପ ଖୋପରେ ଓହଳି ଥିଲେ

ଅଜସ୍ର ପରିଚିତ ପରମାୟୁ ଓ ଅପରିଚିତ ମୃତ୍ୟୁ ?

ଟଳମଳ ସ୍ତୁ କୁ ଢେରା ଦେଇଥିଲେ କିଛି

ନିରପରାଧ ବରାଦିଆ କାନ୍ଦୁରା କାନ୍ଧ ?

ଆଣ୍ଠେଇଥିଲା ଭଗ୍ନ ଦ୍ୱାରର ଦୟନୀୟ ଦ୍ୱାରପାଳ ?

ଭୁଷୁଡୁଥିଲା ସ୍ତୁପ ଓ ସ୍ତୁପକୁ ଆବୋରି ଥିବା

ତମାମ ଖଣ୍ଡେ ପଟେ ପଲସ୍ତର ଛଡା ମେରୂଖୁଣ୍ଟି ?

ମହାଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ କରିସାରିଥିଲେ ?

ସ୍ତୁପ ଓ ସ୍ତୁପ ସ୍ତୁତିବାଦରେ ଆଶ୍ରିତ ଥିବା

କିଛି ଅନାହତ ଅଶ୍ରୃଭିଜା ଅଙ୍ଗୀକାର

ଆକାଶ ମୁହାଁ ହୋଇସାରିଥିଲେ

ଅଳ୍ପାୟୁଷର ଆହ୍ନିକ ଆହ୍ୱାନ ?

ବିଦୀର୍ଣ୍ଣ ବିଭୀଷିକାର ଘର୍ଘର ଗର୍ଜନାରେ

ପ୍ରକମ୍ପିତ ଆକାଶ ଗଙ୍ଗା,

ବିଶ୍ୱ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ଅନ୍ତିମ ଆର୍ତ୍ତନାଦ,

ବହ୍ନିବ୍ରହ୍ମର ବ୍ରହ୍ମସ୍ତ୍ରୌତ ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ୍ର ।