Anananya shankhakshetra

ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ନନ୍ଦଙ୍କ ନିୟମିତ ସମ୍ଭ ‘ଅନନ୍ୟ ଶଙ୍ଖକ୍ଷେତ୍ର’ ଶ୍ରୀଗୁଣ୍ଡିଚା, ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କର ଔଦାର୍ଯ୍ୟ-ଲୀଳାର ସଫଳ ସମ୍ବତ୍ସର ତଥା ମାଧୁର୍ଯ୍ୟ-ଲୀଳାର ମଞ୍ଜୁଳ ମହୋତ୍ସବ । ବାହୁଡ଼ା ପରଦିନ ଏକାଦଶୀ ତିଥିରେ ରଥ ଉପରେ ହୁଏ ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟ-ଲୀଳାର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରଦର୍ଶନ- ସୁନାବେଶ…

ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ନନ୍ଦଙ୍କ ନିୟମିତ ସମ୍ଭ ‘ଅନନ୍ୟ ଶଙ୍ଖକ୍ଷେତ୍ର’ ସ୍ନାନ ପୂର୍ଣ୍ଣମୀଠାରୁ ନବଯୌବନ ଦର୍ଶନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଣସର କାଳ ଦୀର୍ଘ ତେର ଦିନର ଭକ୍ତ ଓ ଭଗବାନଙ୍କ ବିଚ୍ଛେଦର ଅନ୍ତ ଘଟେ । ଉଭା ଅମାବାସ୍ୟାରେ ସେ ରଥାରୂଢ଼ ହେବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ବୋଲି ସଙ୍କେତ ଦିଅନ୍ତି । ତା’ପରେ ସେନାପଟା…

ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ନନ୍ଦଙ୍କ ନିୟମିତ ସମ୍ଭ ” ଅନନ୍ୟ ଶଙ୍ଖକ୍ଷେତ୍ର” ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ପୂଜିତ ଚତୁର୍ଦ୍ଧାମୂର୍ତ୍ତିଙ୍କ ବିଭିନ୍ନ ଯାତ୍ରାରେ ଅନୁପାଳିତ ନୀତିକାନ୍ତିକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କଲେ ଏହା ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ରଚିତ ମହାନାଟକ ବୋଲି କୁହାଯାଇପାରେ । ସେ ନାଟକରେ ସ୍ୱୟଂ ମହାପ୍ରଭୁ ମହାନାୟକ…

ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ନନ୍ଦଙ୍କ ନିୟମିତ ସମ୍ଭ ” ଅନନ୍ୟ ଶଙ୍ଖକ୍ଷେତ୍ର” ରେଖ ଦେଉଳ ଶୈଳୀରେ ନିର୍ମିତ ବିମାନର ପୂର୍ବ ଦିଗରେ ସଂଯୁକ୍ତ ପୀଢ଼ ଦେଉଳ ଜଗମୋହନ ନାମରେ ଖ୍ୟାତ । ବିମାନ ସହିତ ଏହା ଶ୍ରୀବତ୍ସଖଣ୍ଡଶାଳର ମୁଖ୍ୟ ଅଂଶ ଭାବରେ ବିଦିତ । କାବ୍ୟ କଳ୍ପନାରେ ଏହାକୁ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀ, ନାରାୟଣଙ୍କ…

ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ନନ୍ଦଙ୍କ ନିୟମିତ ସମ୍ଭ ” ଅନନ୍ୟ ଶଙ୍ଖକ୍ଷେତ୍ର” ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଗଣ୍ଡିରେ ଥିବା ଚୈତ୍ୟ-ଗବାକ୍ଷ ବା ବଜ୍ରମସ୍ତକର ସ୍ଥାପତ୍ୟିକ ବିନ୍ୟାସରେ ଅନେକ ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପର ଅନନ୍ୟ ସଂଯୋଜନାର ସଠିକ୍‌ ତାତ୍ତ୍ୱିକ ସମୀକ୍ଷା କରାଯାଇନାହିଁ କାରଣ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରର ବିମାନ…

ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ନନ୍ଦଙ୍କ ନିୟମିତ ସମ୍ଭ ” ଅନନ୍ୟ ଶଙ୍ଖକ୍ଷେତ୍ର” ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ପାରମ୍ପରିକ ହସ୍ତଶିଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରର ରୀତିନୀତି ସହିତ ବହୁଳ ଭାବେ ସମ୍ପୃକ୍ତ । ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ହିଁ ଏହି ହସ୍ତଶିଳ୍ପଗୁଡ଼ିକର ଷଠୀଘର ବୋଲି କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ । ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ…

ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ନନ୍ଦଙ୍କ ନିୟମିତ ସମ୍ଭ ” ଅନନ୍ୟ ଶଙ୍ଖକ୍ଷେତ୍ର” ମନ୍ଦିର ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୈତରୂପର ଅବତାରଣା ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ଶିଳ୍ପୀମାନସ ପ୍ରସୂତ ଉଦ୍ଭଟ ପରିକଳ୍ପନାରୁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । କେବଳ ଆମ ଦେଶରେ କାହିଁକି, ପାରସ୍ୟ, ମିଶର ଓ ଗ୍ରୀକ୍ ପ୍ରଭୃତି ପ୍ରାଚୀନ ପଶ୍ଚିମ-ଏସୀୟ…

ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ନନ୍ଦଙ୍କ ନିୟମିତ ସମ୍ଭ ” ଅନନ୍ୟ ଶଙ୍ଖକ୍ଷେତ୍ର” ଶ୍ରୀବତ୍ସ ଖଣ୍ଡଶାଳ ଭାବେ ନାମିତ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରର ବିମାନ ଆପାଦମସ୍ତକ କାରୁକାର୍ଯ୍ୟମଣ୍ଡିତ ହୋଇ ଶୋଭା ପାଉଅଛି । କଳିଙ୍ଗ ଶୈଳୀର ଏହି ବିଶାଳ ସ୍ଥାପତ୍ୟରେ ଶିଳ୍ପୀମାନେ ପାରମ୍ପରିକ ଜ୍ଞାନ କୌଶଳ ଅବଲମ୍ବନରେ ଖଞ୍ଜି ଦେଇଛନ୍ତି…

ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ନନ୍ଦଙ୍କ ନିୟମିତ ସମ୍ଭ " ଅନନ୍ୟ ଶଙ୍ଖକ୍ଷେତ୍ର" ସ୍ଥୂଳ ବର୍ଣ୍ଣନା :- ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରର ବିମାନ ବା ଗର୍ଭଗୃହ ପଞ୍ଚରଥ ଶୈଳୀରେ ନିର୍ମିତ ଏକ ରେଖ ଦେଉଳ । ପୂର୍ବ ବର୍ଣ୍ଣିତ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ଉକ୍ତ ମନ୍ଦିର ଶିଳ୍ପଶାସ୍ତ୍ରରେ ଉଲ୍ଲିଖିତ ନିୟମ ଅନୁସାରେ ନିମ୍ନରୁ…

ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ନନ୍ଦଙ୍କ ନିୟମିତ ସମ୍ଭ ” ଅନନ୍ୟ ଶଙ୍ଖକ୍ଷେତ୍ର ” ସର୍ବଭାରତୀୟ ମନ୍ଦିର ସ୍ଥାପତ୍ୟର କ୍ରମବିକାଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉତ୍ତର ଭାରତୀୟ ନାଗର ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଶୈଳୀରେ ମୂଳ ଗଣ୍ଡି ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ରାବିଡ଼ ଓ ବେସର ସ୍ଥାପତ୍ୟର ମିଶ୍ରଣ ଓ ସମନ୍ୱୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରି ପ୍ରାଚୀନ କଳିଙ୍ଗରେ ଯେଉଁ…