ଓଡ଼ିଶାରେ ରହିଛି ଏସିଆ ମହାଦେଶର ବୃହତ୍ତମ ଶିବଲିଙ୍ଗ, ରାବଣ ଏଇଠି କରିଥିଲେ ଭୁଲ

ବାଲେଶ୍ୱର: ଓଡ଼ିଶାରେ ରହିଛି ଏସିଆ ମହାଦେଶର ବୃହତ୍ତମ ଶିବଲିଙ୍ଗ। ବାଲେଶ୍ଵର ଭୋଗରାଇରେ ରହିଛି ଏହି ଶିବ ଲିଙ୍ଗ। ଯାହା ବାବା ଭୁଷଣ୍ଡେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର ନାଁରେ ସମସ୍ତେ ଜାଣନ୍ତି। ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ଥିବା ଶିବଲିଙ୍ଗର ଲମ୍ବ ୧୨ ଫୁଟ ଏବଂ ଚଉଡ଼ା ୧୪ ଫୁଟ ଅଟେ, ଯାହାକୁ ଏକ କଳା ଗ୍ରାନାଇଟ ପଥରରେ ଖୋଦିତ କରାଯାଇଛି। ଏହି ଶିବଲିଙ୍ଗର ଅଧା ଭାଗ ଦୃଶ୍ୟମାନ ଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟ ଅଧା ଭାଗ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ମାଟି ତଳେ ରହିଛି। ଏହାର ଅଲୌକିକ ଇତିହାସ ଏବଂ ରହସ୍ୟମୟ ଉପସ୍ଥିତି ଏହାକୁ ଭକ୍ତଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ବିଶେଷ ସ୍ଥାନୀୟ ତୀର୍ଥସ୍ଥଳୀ ଭାବେ ପରିଚିତ କରାଇଛି।

ମନ୍ଦିରର ସ୍ଥାନ ଓ ଗଠନ
ବାବା ଭୁଷଣ୍ଡେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର ଭୋଗରାଇ ବ୍ଲକର କୁମ୍ଭୀରଗଡ଼ି ଗାଁରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହି ଶିବଲିଙ୍ଗ ତିନୋଟି ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ: ମଝିରେ ଥିବା ଅଷ୍ଟକୋଣୀୟ ଭାଗର ବ୍ୟାସ ୧୨ ଫୁଟ ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା ପ୍ରାୟ ୪ ଫୁଟ। ଶିବଲିଙ୍ଗ ସାମାନ୍ୟ ଡାହାଣ ପାଖକୁ ଢଳି ହୋଇ ରହିଛି, ଯାହା ଏହାର ନିଆରାପଣକୁ ଆହୁରି ବଢ଼ାଇଛି। ଏହାର ଅନନ୍ୟ ଗଠନ ଏବଂ ଆକାର ଏହାକୁ ଏସିଆର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଶିବଲିଙ୍ଗ ଭାବେ ମାନ୍ୟତା ଦେଇଛି।

ପୌରାଣିକ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ
ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁସାରେ, ତ୍ରେତୟା ଯୁଗରେ ରାକ୍ଷସ ରାଜା ରାବଣଙ୍କୁ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦରୁ ଏହି ଶିବଲିଙ୍ଗ ଉପହାର ମିଳିଥିଲା। ଶିବଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଥିଲା ଯେ ରାବଣ ଏହି ଲିଙ୍ଗକୁ କୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ରଖିବେ ନାହିଁ। ରାବଣ ତାଙ୍କ ପୁଷ୍ପକ ବିମାନରେ ଏହାକୁ ନେଇ ଯାଉଥିବା ସମୟରେ ଦେବତାମାନେ ଏହାକୁ ରୋକିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ। ଏକ ଚାଲରେ ସେମାନେ ରାବଣଙ୍କୁ ଭୁଲେଇ ଏହି ଲିଙ୍ଗକୁ ଏହି ସ୍ଥାନରେ ସ୍ଥାପନ କରାଇଥିଲେ। ଏହି ପୌରାଣିକ କାହାଣୀ ଏହି ମନ୍ଦିରର ମହତ୍ତ୍ୱକୁ ଆହୁରି ବଢ଼ାଇଛି।

ଅଲୌକିକ ଘଟଣା ଓ ଭକ୍ତଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସ
ଏହି ମନ୍ଦିର ସହ ଅନେକ ଅଲୌକିକ ଘଟଣା ଜଡ଼ିତ। ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକେ କୁହନ୍ତି ଯେ ରାତିରେ ମନ୍ଦିର ପରିସରରେ ଅଜଣା ଶବ୍ଦ ଓ ଆଲୋକ ଦେଖାଯାଏ। କେତେକ ଭକ୍ତ ଦାବି କରନ୍ତି ଯେ ସେମାନେ ଏଠାରେ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିବା ପରେ ଅସାଧାରଣ ଶାନ୍ତି ଅନୁଭବ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ମନସ୍କାମନା ପୂରଣ ହୋଇଛି। ଏହା ବାବା ଭୁଷଣ୍ଡେଶ୍ୱରଙ୍କ ଅଲୌକିକ ଶକ୍ତିର ପ୍ରମାଣ ବୋଲି ସେମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି।

ଉତ୍ସବ ଓ ପୂଜା
ପ୍ରତିବର୍ଷ ଶିବରାତ୍ରୀ ଏବଂ ଶ୍ରାବଣ ମାସରେ ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ବଡ଼ ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ସମୟରେ ହଜାର ହଜାର ଭକ୍ତ ଦୂର ଦୂରାନ୍ତରୁ ଆସି ବାବା ଭୁଷଣ୍ଡେଶ୍ୱରଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି। ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକେ ଦୁଧ, ଜଳ ଏବଂ ବେଲପତ୍ର ଅର୍ପଣ କରି ସେମାନଙ୍କ ଶ୍ରଦ୍ଧା ପ୍ରକାଶ କରନ୍ତି। ଶ୍ରାବଣ ମାସରେ ଏଠାରେ ଏକ ବିଶେଷ ମେଳା ଆୟୋଜିତ ହୁଏ, ଯେଉଁଠାରେ ଭକ୍ତମାନେ ନିଜର ଧାର୍ମିକ ଆଚାର ପାଳନ କରନ୍ତି।

ସାଂସ୍କୃତିକ ଓ ଐତିହାସିକ ମହତ୍ତ୍ୱ
ଏହି ମନ୍ଦିର କେବଳ ଏକ ଧାର୍ମିକ ସ୍ଥାନ ନୁହେଁ, ବରଂ ଓଡ଼ିଶାର ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟର ଏକ ଅଂଶ। ଏହାର ପୌରାଣିକ କାହାଣୀ ଏବଂ ଅଲୌକିକ ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକ ଏହାକୁ ଗବେଷକ ଓ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଆକର୍ଷଣର କେନ୍ଦ୍ର କରିଛି। ଏହା ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକତା ଓ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତାର ପ୍ରତୀକ ଭାବେ ରହିଛି।

ବାବା ଭୁଷଣ୍ଡେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିରରେ ଥିବା ଏସିଆର ବୃହତ୍ତମ ଶିବଲିଙ୍ଗ ଏକ ଅନନ୍ୟ ଧାର୍ମିକ ଓ ଐତିହାସିକ ସମ୍ପଦ। ଏହାର ଅଲୌକିକ ଘଟଣା ଓ ପୌରାଣିକ କାହାଣୀ ଏହାକୁ ଭାରତର ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଶିବ ପୀଠ ଭାବେ ପରିଚିତ କରାଇଛି। ଏହି ସ୍ଥାନ ଆଜି ମଧ୍ୟ ଭକ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଆସ୍ଥାର କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ରହସ୍ୟମୟ ଆକର୍ଷଣ ହୋଇ ରହିଛି।