ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ରାଧାରମଣ ପଞ୍ଜିକା; ପଣା ସଂକ୍ରାନ୍ତିରେ ନୂଆ ପଞ୍ଜିକା ହେବ ପ୍ରଚଳନ

ଭୁବନେଶ୍ବର: ବୈଶାଖ ଆକାଶରେ ସକଳ ଶକ୍ତିର ଆଧାର ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ସୁବର୍ଣ୍ଣ କିରଣ । ଧରାପୃଷ୍ଠରେ ମହାବିଷୁବ । ଉତ୍ସବ ପଣା ସଂକ୍ରାନ୍ତିର । ଅୟମାରମ୍ଭ ଓଡ଼ିଆ ନବବର୍ଷର । ଯାହାକି ଆମ ଜନଜୀବନ ସହିତ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଭାବେ ବେଶ୍ ନିବିଡ଼ । ଏହା କେବଳ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡରର ଏକ ଉତ୍ସବ ତାରିଖ ନୁହେଁ; ବରଂ ଜୀବନ, ପ୍ରକୃତି ଏବଂ ମହାଜାଗତିକ ଲୟର ଏକ ସମନ୍ବିତ ଉତ୍ସବ । ଓଡ଼ିଆ ଲୋକମାନେ ପଣାପ୍ରିୟ । କାରଣ ପ୍ରାଣପ୍ରିୟ ମହାପ୍ରଭୁ ପଣାପ୍ରିୟ । ଏହା ପାଣି, ଶ୍ରୀଖଣ୍ଡ ବା ଗୁଡ଼, ଛେନା, ଦହି ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଫଳରୁ ତିଆରି ହୋଇଥାଏ। କେହି କେହି ଛତୁଆ, ବେଲରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତି ପଣା । ଏଥିରେ ଗୋଲମରିଚ, ଅଳେଇଚ ଆଦି ମଧ୍ୟ ପଡ଼େ l ପଣା ଆମକୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁରେ ଥଣ୍ଡା ରଖିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ।

ସେହିପରି ବିଷୁବ ଦିନ ବୃନ୍ଦାବତୀ ଚଉରା ଉପରେ ଏକ ମାଟି ପାତ୍ର ବା ଘଡ଼ି ରଖି ତୁଳସୀଙ୍କୁ ଜଳଅର୍ଘ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ l ଯାହାକୁ ବସନ୍ତରା ଘଡ଼ି ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଏହି ଘଡ଼ିରେ ଏକ ରନ୍ଧ୍ର ଥାଏ। ଯେଉଁଥିରୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ଜଳବିନ୍ଦୁ ବୃନ୍ଦାବତୀଙ୍କୁ ଶୀତଳତା ପ୍ରଦାନ କରେ । ଏହା ଆମ ପ୍ରକୃତି ପ୍ରତି ପ୍ରେମ ଏବଂ ଯତ୍ନର ନିଦର୍ଶନ। ପୁଣି ଏହା ଆମକୁ ଜଳର ସଦୁପଯୋଗ ଏବଂ ପରିବେଶ ପ୍ରତି ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାର ଶିକ୍ଷା ଦିଏ । ଏଭଳି ପ୍ରଥା ଓ ପରମ୍ପରା ଗୁଡ଼ିକ ମାଧ୍ୟମରେ ଆମ ଓଡ଼ିଆ ସଂସ୍କୃତି ଏବଂ ପରିବେଶ ମଧ୍ୟରେ ଗଭୀର ସମ୍ପର୍କ ପ୍ରତିଫଳିତ ।

ପଣା ସଂକ୍ରାନ୍ତିର ଆଉ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ ହେଉଛି ଓଡ଼ିଆ ପଞ୍ଜିକା । ଏହା ଏକ ପାରମ୍ପରିକ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ଯାହା ଆମକୁ ସୂର୍ଯ୍ୟ, ଚନ୍ଦ୍ର, ନକ୍ଷତ୍ର ଏବଂ ଗ୍ରହ ଗୁଡ଼ିକର ସ୍ଥିତି-ଅବସ୍ଥିତି ବାବଦରେ ଆମକୁ ବର୍ଷ ତମାମ୍ ଅବଗତ କରାଏ । ପର୍ବପର୍ବାଣୀ, ପୂଜା, ପୁଆଣୀ, ଉପବାସ, ବିବାହ ଭଳି ସବୁ ଅବସର ଓ ଅବକାଶ ଲାଗି ଯଥାପ୍ରକାରେ ସୂଚିତ କରିଥାଏ । ଶୁଭାଶୁଭ ବେଳା ନିରୂପଣରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।

ତେବେ ଓଡ଼ିଶାର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ପଞ୍ଜିକା ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ହେଉଛି ରାଧାରମଣ ପଞ୍ଜିକା । ଯାହାକି ଅନେକ ଓଡ଼ିଆ ଘରେ ଏବଂ ଜଗନ୍ନାଥ ମଣ୍ଡଳରେ ଦେବକାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ କରୁଥିବା ବିଦ୍ବାନମାନଙ୍କ ଦ୍ବାରା ବିଗତ ଏକ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ବ ସମୟ ଧରି ବେଶ୍ ଲୋକପ୍ରିୟ ।

ରାଧାରମଣ ପୁସ୍ତକାଳୟ ହେଉଛି ରାଜ୍ୟର ସର୍ବପ୍ରାଚୀନ ପ୍ରକାଶନ ସଂସ୍ଥା ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ l ଯାହା ୧୮୯୮ ମସିହାରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା। ରାଧାରମଣ ପୁସ୍ତକାଳୟ କିମ୍ବା ରାଧାରମଣ ପ୍ରେସ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସଦସ୍ୟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଅନୁବାଦିତ ବାଲ୍ମୀକି ରାମାୟଣ, ମହାଭାରତ, ଗୀତା, ଶିବ ପୁରାଣ, ସ୍କନ୍ଦ ପୁରାଣ ଆଦି ପ୍ରକାଶନ କରି ତାର ସ୍ବକୀୟତା ଏବଂ ସ୍ବାତନ୍ତ୍ରତାକୁ ବଜାୟ ରଖିଛି । ଏହି ପୁସ୍ତକଗୁଡ଼ିକ ପଣ୍ଡିତ ରତ୍ନାକର ଗର୍ଗବଟୁଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଅନୁବାଦିତ ।

ରାଧାରମଣ ପୁସ୍ତକାଳୟ ଏହି ମହାକାବ୍ୟ ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକ ପ୍ରକାଶନ କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ସମକାଳୀନ ଆମାଜନ, ଫ୍ଲିପକାର୍ଟ ଏବଂ ସ୍ଥାନୀୟ ବଜାର ମାଧ୍ୟମରେ ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଏବଂ ଭାରତ ସାରା ଏକ ଦୃଢ଼ ବଣ୍ଟନ ଆଧାରକୁ ଆଜି ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିପାରିଛି । ସୁଦୂର ଆମେରିକା, ୟୁକେ, ୟୁରୋପର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ରାଧାରମଣ ପ୍ରକାଶନର ବହୁ ପୁସ୍ତକ ଆଜି ସହଜରେ ଓ ସୁବିଧାରେ ପହଞ୍ଚିପାରୁଛି ।

ରାଧାରମଣ ପଞ୍ଜିକା ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁବ୍ରତ ଗରାବଡୁଙ୍କ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ତତ୍ତ୍ବାବଧାନରେ ସମ୍ପାଦିତ ହେଉଛି । ଶ୍ରୀ ଗରାବଡୁ ପୁରୀ ଶଙ୍କରାଚାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ମୁକ୍ତି ମଣ୍ଡପ ସଭାପତିଙ୍କ ସହିତ ବୈଠକରେ ଯୋଗ ଦିଅନ୍ତି ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସଦସ୍ୟମାନେ ପୁରୀର ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରରେ ପ୍ରତିଦିନ ପାଳନ ହେବାକୁ ଥିବା ତାରିଖ ଏବଂ ଗଣନାକୁ ବୈଧ କରନ୍ତି। ବିଗତ ଦଶ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ରାଧାରମଣ ପୁସ୍ତକାଳୟର ପଞ୍ଜକା ପୁରୀର ମୁକ୍ତିମଣ୍ଡପରେ ଏକମାତ୍ର ପଞ୍ଜୀକୃତ ପଞ୍ଜିକା ହେବାର ସୌଭାଗ୍ୟ ଲାଭ କରିଛି ।

ରାଧାରମଣ ପୁସ୍ତକାଳୟ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ତିନିଟି ମୁଖ୍ୟ ପଞ୍ଜିକା ହେଉଛି ବିଶୁଦ୍ଧ ଖଡିରତ୍ନ ପଞ୍ଜିକା, ବିରଜା ପଞ୍ଜିକା ଏବଂ ସାମନ୍ତ ପଞ୍ଜିକା l ଯାହା ପ୍ରତିବର୍ଷ ପ୍ରକାଶିତ ହୁଏ |

ଏହି ପଞ୍ଜିକାରେ ସୂକ୍ଷ୍ମ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ଗଣନା, ଦୈନିକ ତିଥି (ଚନ୍ଦ୍ର ତାରିଖ), ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ଏବଂ ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତ ସମୟ ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ଉପବାସ, ପର୍ବ ଏବଂ ରୀତିନୀତି ପାଳନ ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ରହିଛି। ଅନେକଙ୍କ ପାଇଁ, ବିଶେଷକରି ପୁରୋହିତ ଏବଂ ଜ୍ୟୋତିଷମାନଙ୍କ ପାଇଁ, ଏହା କେବଳ ଏକ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ନୁହେଁ – ଏହା ଏକ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଦିଗଦର୍ଶିକା ଯାହା ମାନବ ଜୀବନକୁ ମହାଜାଗତିକ ଗତିବିଧି ସହିତ ସମାନ କରିଥାଏ। ବିବାହର ସମୟ, ନାମକରଣ ଉତ୍ସବ ଏବଂ କ୍ଷେତରେ କେବେ ବିହନ ବୁଣିବେ ତାହା ଚୂଡ଼ାନ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପଞ୍ଜିକାକୁ ଯଥାସମ୍ଭବ ଅନୁସରଣ କରାଯାଏ।

ଆଜିର ଡ଼ିଜିଟାଲ୍ ଯୁଗରେ ମଧ୍ୟ ପଞ୍ଜିକାର ପ୍ରାସଙ୍ଗିକତା ହ୍ରାସ ପାଇନାହିଁ। ଏହା ଆଧୁନିକ ଆବଶ୍ୟକତା ସହିତ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରିଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ମୋବାଇଲ୍ ଆପ୍ ଏବଂ ଅନଲାଇନ୍ ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ ସୁଦ୍ଧା ଉପଲବ୍ଧ ।

ରାଧାରମଣ ପୁସ୍ତକାଳୟ ଏହି ମହାକାବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକ ପ୍ରକାଶନ କରିଚାଲିଛନ୍ତି ଏବଂ ଆମାଜନ, ଫ୍ଲିପକାର୍ଟ ଏବଂ ସ୍ଥାନୀୟ ବଜାର ମାଧ୍ୟମରେ ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଏବଂ ଭାରତ ସାରା ଏକ ଦୃଢ଼ ବଣ୍ଟନ ଆଧାର ରଖିଛନ୍ତି। ସେମାନେ ଆମେରିକା, ୟୁକେରେ ରହୁଥିବା ଓଡ଼ିଆ ଅସ୍ମିତାକୁ ମଧ୍ୟ ରପ୍ତାନି କରିଛନ୍ତି। ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁବ୍ରତ ଗରାବଡୁଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ, ଯିଏ ପୁରୀ ଶଙ୍କରାଚାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ମୁକ୍ତି ମଣ୍ଡପ ସଭାପତିଙ୍କ ସହିତ ବୈଠକରେ ଯୋଗ ଦିଅନ୍ତି ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସଦସ୍ୟମାନେ ପୁରୀର ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରରେ ପ୍ରତିଦିନ ପାଳନ ହେବାକୁ ଥିବା ତାରିଖ ଏବଂ ଗଣନାକୁ ବୈଧ କରନ୍ତି। ବିଗତ ଅନେକ ଦଶନ୍ଧି ଧରି, ରାଧାରମଣ ପୁସ୍ତକାଳୟ ପଞ୍ଜିକା ପୁରୀର ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ମଣ୍ଡପରେ ଏକମାତ୍ର ପଞ୍ଜୀକୃତ ପଞ୍ଜିକା ହୋଇଛନ୍ତି।

ପୁସ୍ତାକଳାୟାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ୩ଟି ମୁଖ୍ୟ ପଞ୍ଜିକା ହେଉଛି ବିସୁଧା । ଖଡିରତ୍ନ ପଞ୍ଜିକା , ବିରଜା ପଞ୍ଜିକା ଏବଂ ସାମନ୍ତ ପଞ୍ଜିକା ଯାହା ପ୍ରତିବର୍ଷ ପ୍ରକାଶିତ ହୁଏ ।

ଆଜିର ଡିଜିଟାଲ୍ ଯୁଗରେ ମଧ୍ୟ, ପଞ୍ଜିକାର ପ୍ରାସଙ୍ଗିକତା ହ୍ରାସ ପାଇନାହିଁ। ଏହା ଆଧୁନିକ ଆବଶ୍ୟକତା ସହିତ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରିଛି – ବର୍ତ୍ତମାନ ମୋବାଇଲ୍ ଆପ୍ ଏବଂ ଅନଲାଇନ୍ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଭାବରେ ଉପଲବ୍ଧ – ଯାହା ନିଶ୍ଚିତ କରେ ଯେ ଯୁବ ପିଢ଼ି ସେମାନଙ୍କର ମୂଳ ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହୋଇ ରହିଛନ୍ତି। ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂଗଠନ ଏବଂ ସ୍କୁଲଗୁଡ଼ିକ ଏହି ଦିନକୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା, ସାହିତ୍ୟ ଏବଂ ପରିଚୟକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସୁଯୋଗ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି, ପରମ୍ପରାକୁ ସମସାମୟିକ ଜୀବନର ଢାଞ୍ଚାରେ ବୁଣାନ୍ତି।

ପ୍ରଭୁ ହନୁମାନଙ୍କ ଜନ୍ମଦିନ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ପାଳନ କରାଯାଏ ଏବଂ ଏହାକୁ ହନୁମାନ ଜୟନ୍ତୀ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଅନେକ ଲୋକ ମନ୍ଦିରକୁ ଯାଇ ପ୍ରାର୍ଥନା କରନ୍ତି। ପୁରୀର ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର , ଘଟଗାଁର ମା ତାରିଣୀ ମନ୍ଦିର ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବଡ଼ ମନ୍ଦିରଗୁଡ଼ିକରେ ଏହି ଦିନ ପ୍ରବଳ ଭିଡ଼ ଦେଖାଯାଏ। ଗାଁଗୁଡ଼ିକରେ, ଲୋକମାନେ ଦଣ୍ଡ ନାଟ ଭଳି ପାରମ୍ପରିକ ନୃତ୍ୟରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି , ଯାହା ଦେବତାମାନଙ୍କୁ ଖୁସି କରିବା ଏବଂ ସୌଭାଗ୍ୟ ଆଣିବା ପାଇଁ କରାଯାଏ।

ପଞ୍ଜିକାଗୁଡ଼ିକରେ ସୂକ୍ଷ୍ମ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ଗଣନା, ଦୈନିକ ତିଥି (ଚନ୍ଦ୍ର ତାରିଖ), ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ଏବଂ ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତ ସମୟ ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ଉପବାସ, ପର୍ବ ଏବଂ ରୀତିନୀତି ପାଳନ ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ରହିଛି। ଅନେକଙ୍କ ପାଇଁ, ବିଶେଷକରି ପୁରୋହିତ ଏବଂ ଜ୍ୟୋତିଷମାନଙ୍କ ପାଇଁ, ଏହା କେବଳ ଏକ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ନୁହେଁ – ଏହା ଏକ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଦିଗଦର୍ଶିକା ଯାହା ମାନବ ଜୀବନକୁ ମହାଜାଗତିକ ଗତିବିଧି ସହିତ ସମାନ କରିଥାଏ। ବିବାହର ସମୟ, ନାମକରଣ ଉତ୍ସବ ଏବଂ କ୍ଷେତରେ କେବେ ବିହନ ବୁଣିବେ ତାହା ଚୂଡ଼ାନ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପଞ୍ଜିକାକୁ ଯଥାସମ୍ଭବ ଅନୁସରଣ କରାଯାଏ।”

ଓଡିଶା ନୂତନ ବର୍ଷରେ ପ୍ରବେଶ କରୁଥିବା ସମୟରେ,ପଣା ସଂକ୍ରାନ୍ତି ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଚେତନାର ଏକ କାଳଜୟୀ ଉତ୍ସବ ସ୍ମରଣକାରୀ ଭାବରେ ଠିଆ ହୋଇଛି – ପଞ୍ଜିକାର ପୃଷ୍ଠାଗୁଡ଼ିକରେ ସ୍ଥାପିତ ସ୍ୱର୍ଗୀୟ ଏବଂ ପ୍ରତିଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ସେତୁ । ଏହା ଏପରି ଏକ ଦିନ ଯେତେବେଳେ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ, ପରିବେଶଗତ ଏବଂ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ଜଗତ ଏକାଠି ହୁଏ, ପଞ୍ଜିକା ଅଗଣିତ ପିଢ଼ି ପାଇଁ ଯେପରି ମାର୍ଗଦର୍ଶନ କରିଆସୁଛି ।