ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତର ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜଗଦୀପ ଧନକଡ ତାଙ୍କ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଛନ୍ତି । ସୋମବାର ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଗତ କାରଣ ଦର୍ଶାଇ ତାଙ୍କ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଛନ୍ତି ଏବଂ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଇସ୍ତଫାପତ୍ର ପଠାଇ ଦେଇଛନ୍ତି । ଯାହା ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି, କିଏ ରାଜ୍ୟସଭାର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ହେବେ? ଜଗଦୀପ ଧନକଡଙ୍କ ଇସ୍ତଫା ପରେ, ଭାରତର ପରବର୍ତ୍ତୀ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି କିଏ ହେବେ ଏବଂ ସମ୍ବିଧାନ ଅନୁସାରେ ତାଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚିତ କରିବାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା କ’ଣ ରହିଛି?
ଜଗଦୀପ ଧନଖରଙ୍କ ଇସ୍ତଫା ପରେ, ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦ ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ଯଥାଶୀଘ୍ର ହେବାକୁ ପଡିବ। ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୬୮ର ଧାରା ୨ରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ, ଇସ୍ତଫା କିମ୍ବା ପଦରୁ ବହିଷ୍କାର କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି କାରଣରୁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ଖାଲି ପଦ ପୂରଣ ପାଇଁ ଯଥାଶୀଘ୍ର ନିର୍ବାଚନ କରାଯିବ। ନିର୍ବାଚନରେ ନିର୍ବାଚିତ ବ୍ୟକ୍ତି ତାଙ୍କ ପଦ ଗ୍ରହଣ ତାରିଖରୁ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ପାଇଁ ପଦରେ ରହିବା ପାଇଁ ହକଦାର ହେବେ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଏହା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଉଛି ଯେ ନୂତନ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନିର୍ବାଚନ ବର୍ତ୍ତମାନ ଚାଲିଥିବା ସଂସଦର ମୌସୁମୀ ଅଧିବେଶନରେ ହୋଇପାରେ।
ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୬୬ ଅନୁଯାୟୀ, ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ସଂସଦର ଉଭୟ ଗୃହର ସଦସ୍ୟଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ନିର୍ବାଚନ କଲେଜର ସଦସ୍ୟମାନେ ଆନୁପାତିକ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ପ୍ରଣାଳୀ ଅନୁଯାୟୀ ଏକକ ସ୍ଥାନାନ୍ତରଣୀୟ ଭୋଟ ମାଧ୍ୟମରେ ନିର୍ବାଚିତ କରନ୍ତି। ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ, ଭୋଟରମାନେ ପ୍ରାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ପସନ୍ଦର କ୍ରମରେ ସ୍ଥାନିତ କରନ୍ତି। ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରଥମ, ଦ୍ୱିତୀୟ, ତୃତୀୟ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପସନ୍ଦ ମଧ୍ୟ ବାଛନ୍ତି। ଭୋଟରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଲୋକସଭା ଏବଂ ରାଜ୍ୟସଭାର ସଦସ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
ଆଉ ଜଣେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେବା ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଯୋଗ୍ୟତା ଅନୁଯାୟୀ, ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାରତର ଦ୍ୱିତୀୟ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସାମ୍ବିଧାନିକ ପଦବୀ। ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ। ଏହାର ପ୍ରାର୍ଥୀ ଭାରତର ନାଗରିକ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କର ବୟସ ୩୫ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ହୋଇଥିବା ଦରକାର । ପ୍ରାର୍ଥୀ ରାଜ୍ୟସଭାର ସଦସ୍ୟ ଭାବରେ ନିର୍ବାଚିତ ହେବା ପାଇଁ ଯୋଗ୍ୟ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ପ୍ରାର୍ଥୀ ଭାରତ ସରକାର କିମ୍ବା ରାଜ୍ୟ ସରକାର କିମ୍ବା କୌଣସି ଅଧୀନସ୍ଥ ସ୍ଥାନୀୟ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଅଧୀନରେ କୌଣସି ଲାଭଜନକ ପଦବୀ ଧାରଣ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ।
ତେବେ ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନରେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ କିମ୍ବା ତାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ସମାପ୍ତ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବା କିମ୍ବା ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ସମୟରେ ତାଙ୍କ ଦାୟିତ୍ୱ କିଏ ତୁଲାଇବେ ତାହା ବ୍ୟବସ୍ଥା ନାହିଁ। ତଥାପି, ସମ୍ବିଧାନରେ ଏକମାତ୍ର ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେଉଛି ରାଜ୍ୟସଭାର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ, ଯାହା ଖାଲି ପଦ ସମୟରେ ଉପସଭାପତି କିମ୍ବା ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କ୍ଷମତାପ୍ରାପ୍ତ ରାଜ୍ୟସଭାର ଅନ୍ୟ କୌଣସି ସଦସ୍ୟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସମ୍ପାଦିତ ହୋଇଥାଏ। ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିର୍ବାଚନ ନହୋଇଛି, ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କିଏ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ପଦରେ ଉପ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ହରିଭଂଶ ନାରାୟଣ ସିଂ ଭାର ସମ୍ଭାଳିବେ । ତେବେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଧନକଡଙ୍କ ଇସ୍ତଫା ଗ୍ରହଣ କରିନାହାନ୍ତି ।
ଭାରତର ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜଗଦୀପ ଧନକଡ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଗତ କାରଣରୁ ତାଙ୍କ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଛନ୍ତି। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁଙ୍କୁ ପଠାଯାଇଥିବା ଇସ୍ତଫାପତ୍ରରେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଧନଖର ଲେଖିଛନ୍ତି- ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବାକୁ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେବା ଏବଂ ଡାକ୍ତରୀ ପରାମର୍ଶ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ, ମୁଁ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୬୭ (ଏ) ଅନୁଯାୟୀ ତୁରନ୍ତ ପ୍ରଭାବରେ ଭାରତର ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଉଛି । ତେବେ ଜଗଦୀପ ଧନକଡ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୨ରେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ୨୦୨୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଥିଲା। ସମ୍ପ୍ରତି, ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଧନକଡ ଦିଲ୍ଲୀ ଏମ୍ସରେ ଆଞ୍ଜିୟପ୍ଲାଷ୍ଟି କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚରେ କିଛି ଦିନ ପାଇଁ ହସ୍ପିଟାଲରେ ରହିଥିଲେ ।
Comments are closed.