ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ସୀମା ବିବାଦ ଲାଗି ରହିଛି। ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ସୀମା ବିବାଦ ବହୁତ ପୁରୁଣା। ୧୯୫୯ର ତିବ୍ଦତୀୟ ବିଦ୍ରୋହ ପରେ ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ଦଲାଇ ଲାମାଙ୍କୁ ଆଶ୍ରୟ ଦେଇଥିଲା, ସେତେବେଳେ ଚୀନ୍ ଭାରତ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏକ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା। ୨୦ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୬୨ରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଯୁଦ୍ଧରେ ଏହା ଶେଷ ହୋଇଥିଲା। ଆଜି ଦିନ ଥିଲା ଯେତେବେଳେ ଚୀନ୍ ଭାରତ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା।
ଚୀନ୍ ସେନା ୨୦ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୬୨ରେ ଲଦାଖ ଏବଂ ମ୍ୟାକମାହନ୍ ଲାଇନ ଉପରେ ଏକକାଳୀନ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା। ଅପହଞ୍ଚ ତଥା ତୁଷାରପାତିତ ପାହାଡ ଅଞ୍ଚଳ ହେତୁ ଭାରତ ସେଠାରେ ସୈନ୍ୟ ମୁତୟନ କରିଥିଲାବେଳେ ଚୀନ୍ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶକ୍ତି ସହିତ ଯୁଦ୍ଧକ୍ଷେତ୍ରରେ ଅବତରଣ କରିଥିଲା।
ତେଣୁ ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ଭାରତୀୟ ସେନା ପାଇଁ ଏକ ବିବାଦ ହୋଇ ରହିଲା। ଏହା ପରେ ଚୀନ୍ ସେନା ପଶ୍ଚିମ କ୍ଷେତ୍ରର ଚୁସୁଲରେ ରେଜାଙ୍ଗ-ଲା ଏବଂ ପୂର୍ବରେ ତାୱାଙ୍ଗ ଦଖଲ କଲା। ୨୦ ନଭେମ୍ବର ୧୯୬୨ ରେ ଚୀନ୍ ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ଘୋଷଣା କରିଥିଲା। ଭାରତ-ଚୀନ୍ ଯୁଦ୍ଧର ସବୁଠାରୁ ବଡ କାରଣ ଥିଲା ‘ଏଲ୍ଏସି’।