ବିୟର ନା ହାର୍ଡ ? କାହା ଉପରେ ଅଧିକ ଟିକସ ନିଅନ୍ତି ସରକାର

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତରେ ଅନେକ ଲୋକ ମଦ ପିଇବାକୁ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି। ସେମାନେ ନିଜର ସୁବିଧା ଓ ପସନ୍ଦ ଅନୁଯାୟୀ ଦେଶୀ ମଦଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ ମଦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କିଣନ୍ତି। ଏହା ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ରାଜସ୍ୱର ଉତ୍ସ ହୋଇଛି। କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି କି, ବିୟର, ରମ କିମ୍ବା ହାର୍ଡ ଲିକର ମଧ୍ୟରୁ କାହା ଉପରେ ସରକାର ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଟିକସ ଲଗାଇଥାନ୍ତି? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ବିସ୍ତୃତ ତଥ୍ୟ।

ବିୟର ଉପରେ କମ ଟିକସ, ହାର୍ଡ ଲିକର ଉପରେ ଅଧିକ
ଅନେକ ରାଜ୍ୟରେ ବିୟର ଉପରେ ଟିକସ ହାର୍ଡ ଲିକର ତୁଳନାରେ କମ ରହିଛି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, କେରଳ ଓ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ଭଳି ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ cartridges of beer are taxed at a lower rate compared to hard liquor. ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ହାର୍ଡ ଲିକରରେ ଆଲକୋହଲର ପରିମାଣ ଅଧିକ ଥାଏ, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଏହା ଉପରେ ଉଚ୍ଚ ଏକ୍ସାଇଜ ଡ୍ୟୁଟି ଓ ଭ୍ୟାଟ (VAT) ଲାଗୁ କରାଯାଇଥାଏ। ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, କର୍ଣ୍ଣାଟକ, ତେଲଙ୍ଗାନା ଓ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ଭଳି ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କରେ ହାର୍ଡ ଲିକର ଉପରେ ଟିକସ ହାର ୬୪%ରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ୮୩% ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଛି। ଅନ୍ୟପଟେ, ବିୟର ଓ ୱାଇନ ଉପରେ ଅନେକ ରାଜ୍ୟରେ ଟିକସ ହାର ଅପେକ୍ଷାକୃତ କମ ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ବିୟର ଉପରେ ସବୁଠାରୁ କମ ଟିକସ ଲାଗୁ ହୋଇଥାଏ।

କାହିଁକି ହାର୍ଡ ଲିକର ଉପରେ ଅଧିକ ଟିକସ?
ସରଳ ଭାଷାରେ କହିବାକୁ ଗଲେ, ହାର୍ଡ ଲିକର ଯେପରିକି ରମ, ହ୍ୱିସ୍କି ଓ ଭଡ଼କା ଉପରେ ବିୟର ତୁଳନାରେ ଅଧିକ ଟିକସ ଲାଗୁ ହୋଇଥାଏ କାରଣ ଏହା ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ପାଇଁ ରାଜସ୍ୱର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଉତ୍ସ। ଉଚ୍ଚ ଆଲକୋହଲ ସାମଗ୍ରୀ ଥିବା ମଦ ଉପରେ ଅଧିକ ଟିକସ ଲଗାଇ ସରକାର ଅଧିକ ରାଜସ୍ୱ ସଂଗ୍ରହ କରିଥାଏ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ହାର୍ଡ ଲିକର ଉପରେ ୭୫-୮୦% ଏକ୍ସାଇଜ ଡ୍ୟୁଟି ଓ ଭ୍ୟାଟ ଲାଗୁ ହୁଏ, ଯେତେବେଳେ ବିୟର ଉପରେ ଏହା ୩୦-୪୦% ମଧ୍ୟରେ ରହିଥାଏ। ସେହିପରି, କେରଳରେ ବିୟର ଉପରେ ଟିକସ ହାର ୪୦% ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହୁଥିବା ବେଳେ ହାର୍ଡ ଲିକର ଉପରେ ଏହା ୭୦% ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇପାରେ।

ରାଜସ୍ୱରେ ମଦର ଭୂମିକା
ଭାରତରେ ମଦ ବିକ୍ରି ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଆୟର ଉତ୍ସ। ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଦେଶରେ ମଦ ବିକ୍ରିରୁ ହେଉଥିବା ରାଜସ୍ୱ ପ୍ରତିବର୍ଷ ହଜାର ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା ଛୁଇଁଥାଏ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ୨୦୨୨-୨୩ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ସରକାର ମଦ ଉପରେ ଏକ୍ସାଇଜ ଡ୍ୟୁଟି ଓ ଭ୍ୟାଟ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରାୟ ୧୭,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ରାଜସ୍ୱ ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲା। ସେହିପରି, କର୍ଣ୍ଣାଟକ ଓ ତାମିଲନାଡୁ ଭଳି ରାଜ୍ୟମାନେ ମଧ୍ୟ ମଦ ବିକ୍ରିରୁ ବାର୍ଷିକ ୧୦,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ରାଜସ୍ୱ ଆଦାୟ କରୁଛନ୍ତି।

କେଉଁ ରାଜ୍ୟରେ କେତେ ଟିକସ?

• ମହାରାଷ୍ଟ୍ର: ହାର୍ଡ ଲିକର ଉପରେ ୭୫-୮୩% ଟିକସ, ବିୟର ଉପରେ ୩୦-୪୦%।
• କର୍ଣ୍ଣାଟକ: ହାର୍ଡ ଲିକର ଉପରେ ୭୦-୮୦%, ବିୟର ଉପରେ ୩୫-୪୫%।
• କେରଳ: ହାର୍ଡ ଲିକର ଉପରେ ୭୦%, ବିୟର ଉପରେ ୪୦%।
• ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ: ହାର୍ଡ ଲିକର ଉପରେ ୬୪-୭୫%, ବିୟର ଉପରେ ୩୦-୪୦%।
• ତେଲଙ୍ଗାନା: ହାର୍ଡ ଲିକର ଉପରେ ୭୦-୮୦%, ବିୟର ଉପରେ ୩୫-୪୫%।