ଶସ୍ତା ହେଲା GST, ବଢ଼ିଗଲା ଏହି ସବୁ ଜିନିଷର ଦାମ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ୫୬ତମ GST ପରିଷଦ ବୈଠକରେ କେନ୍ଦ୍ର ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଏକ ଐତିହାସିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି। ବର୍ତ୍ତମାନର ୪ ସ୍ତରୀୟ GST ସ୍ଲାବ୍‌ (୫%, ୧୨%, ୧୮%, ୨୮%)କୁ ସରଳୀକରଣ କରି ଦୁଇ ସ୍ତରୀୟ ସ୍ଲାବ୍‌ (୫% ଓ ୧୮%) କରାଯାଇଛି। ଏହା ସହିତ ବିଳାସମୟ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ତମାଖୁ ଜାତୀୟ ଦ୍ରବ୍ୟ ପାଇଁ ଏକ ନୂଆ ୪୦% GST ସ୍ଲାବ୍‌ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ଏହି ନୂଆ ଦର ନବରାତ୍ରିର ପ୍ରଥମ ଦିନ, ଅର୍ଥାତ୍‌ ୨୨ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୫ରୁ ଲାଗୁ ହେବ।

କ’ଣ ହେବ ଶସ୍ତା, କ’ଣ ହେବ ମହଙ୍ଗା?

ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ, ଦୈନନ୍ଦିନ ବ୍ୟବହାର ହେଉଥିବା ଅନେକ ଜିନିଷରେ GST ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଉପହାର ହେବ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ବିଳାସମୟ ଏବଂ କ୍ଷତିକାରକ ଦ୍ରବ୍ୟ ଉପରେ ଟିକସ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି। ନିମ୍ନରେ କିଛି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଛି:
• GST ମୁକ୍ତ ଜିନିଷ: ଛେନା, ପନିର, କ୍ଷୀର ପାଉଡର ଏବଂ ସମସ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ବୀମା ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବୀମା ପ୍ରିମିୟମ ଉପରୁ GST ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବାକୁ ଅଧିକ ସୁଲଭ କରିବ।
• ୫% GST ସ୍ଲାବ୍‌: ନୁଡୁଲ୍ସ, ନମକିନ, ମିନେରାଲ ୱାଟର, ହେୟାର ଅଏଲ, ସାମ୍ପୋ, ଟୁଥପେଷ୍ଟ, ଟୁଥବ୍ରସ, ବଟର, ଘିଅ, ଚିନି, ଚକୋଲେଟ, କୋକୋଆ ଚକୋଲେଟ, ପାସ୍ତା, କର୍ଣ୍ଣ ଫ୍ଲେକ୍ସ, ଜାମ, ଫଳ ରସ, ନାରିକେଳ ପାଣି ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦୈନନ୍ଦିନ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ଉପରେ GST ୧୮% କିମ୍ବା ୧୨%ରୁ ହ୍ରାସ ପାଇ ୫% ହେବ। ଏହା ସାଧାରଣ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ପାଇଁ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀକୁ ଶସ୍ତା କରିବ।
• ୧୮% GST ସ୍ଲାବ୍‌: ସମସ୍ତ ଟିଭି (୩୨ ଇଞ୍ଚରୁ ଅଧିକ), ଏୟାର କଣ୍ଡିସନର (ଏସି), ଛୋଟ ଗାଡ଼ି (୧୨୦୦ ସିସି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ), ମୋଟରସାଇକେଲ (୩୫୦ ସିସିରୁ କମ), ଟ୍ରାକ୍ଟର, ଅଟୋ ପାର୍ଟ୍ସ ଏବଂ ସିମେଣ୍ଟ ଉପରେ GST ୨୮%ରୁ ହ୍ରାସ ପାଇ ୧୮% ହେବ। ଏହା ଗ୍ରାହକ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଏବଂ ଅଟୋମୋବାଇଲ ସେକ୍ଟରକୁ ବଡ଼ ଉତ୍ସାହ ଦେବ।
• ୪୦% GST ସ୍ଲାବ୍‌: ତମାଖୁ, ପାନମସଲା, ସିଗାରେଟ, ଅନଲାଇନ ଗେମିଂ, ଏବଂ ୫୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟର ବିଳାସମୟ ଗାଡ଼ି ଉପରେ ୪୦% GST ଲାଗୁ ହେବ। ତମାଖୁ ଜାତୀୟ ଦ୍ରବ୍ୟ ଏବଂ ଚିନି ଯୁକ୍ତ ଏରେଟେଡ୍‌ ପାନୀୟ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଦର ଲାଗୁ ହେବ।
• ଔଷଧ ଓ ଚମଡ଼ା ଉପରେ ରିହାତି: ୩୩ଟି ଜୀବନରକ୍ଷାକାରୀ ଔଷଧ, ଯେପରିକି କର୍କଟ ଔଷଧ, ଏବଂ ଚମଡ଼ା ଓ ଗ୍ରାନାଇଟ ଉପରେ GST ୧୨%ରୁ ୫%କୁ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି।
• • କୃଷି ଓ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ: ମାଟି ଅମଳ ଯନ୍ତ୍ର, ଖାଦ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ର, କମ୍ପୋଷ୍ଟିଂ ଯନ୍ତ୍ର, ବାୟୋ-ପେଷ୍ଟିସାଇଡ୍‌ ଏବଂ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଉପରେ GST ୧୨%ରୁ ୫%କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି।

କାହିଁକି ଏହା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ?

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ନିଜର ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଭାଷଣରେ GST ୨.୦ ସଂସ୍କାରର ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ, ଯାହା ସାଧାରଣ ଲୋକ, କୃଷକ, ମହିଳା ଏବଂ ମଧ୍ୟବିତ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଟିକସ ଭାର ହ୍ରାସ କରିବ। ଏହି ସଂସ୍କାର ମାଧ୍ୟମରେ ୧୨% ଓ ୨୮% ସ୍ଲାବ୍‌ ବିଦା କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଦୈନନ୍ଦିନ ଜିନିଷ ଓ ସେବାକୁ ଶସ୍ତା କରିବ। ଏହା ସହିତ, ବିଳାସମୟ ଓ କ୍ଷତିକାରକ ଦ୍ରବ୍ୟ ଉପରେ ଉଚ୍ଚ ଟିକସ ଦେଇ ସରକାର ସାମାଜିକ ଓ ପରିବେଶଗତ କ୍ଷତିକୁ ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛନ୍ତି।
ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ସର୍ବସମ୍ମତିକ୍ରମେ ନିଆଯାଇଛି ଏବଂ କୌଣସି ରାଜ୍ୟ ଏହାର ବିରୋଧ କରିନାହିଁ। ଏହି ସଂସ୍କାର ଦେଶରେ ଗ୍ରାହକ ଖର୍ଚ୍ଚକୁ ବଢ଼ାଇବ ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ଗତିଶୀଳ କରିବ। ଏହା ସହିତ, ସରଳୀକୃତ ଟିକସ ସଂରଚନା ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କ ପାଇଁ ଅନୁପାଳନକୁ ସହଜ କରିବ ଏବଂ MSME ସେକ୍ଟରକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବ। SBI ରିସର୍ଚ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ସଂସ୍କାର ଯୋଗୁଁ ସରକାରଙ୍କୁ ୬୦,୦୦୦ କୋଟିରୁ ୧.୧ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ରାଜସ୍ୱ କ୍ଷତି ହୋଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ବଢ଼ୁଥିବା ଖର୍ଚ୍ଚ ଏହାକୁ ପୂରଣ କରିବ।
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି
• ହୋଟେଲ ବୁକିଂ: ୭,୫୦୦ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରୁମ ଭଡ଼ା ଥିବା ହୋଟେଲ ଉପରେ GST ୧୨%ରୁ ୫%କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି।
• ସୋଲାର କୁକର ଓ ନବୀକରଣୀୟ ଉର୍ଜା: ସୋଲାର କୁକର, ପିଭି ସେଲ, ବାୟୋ-ଏନର୍ଜୀ ପ୍ଲାଣ୍ଟ ଏବଂ ଉଇଣ୍ଡମିଲ ଉପରେ GST ୧୨%ରୁ ୫%କୁ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି।
• ଷ୍ଟେସନାରୀ: ଇରେଜର, ମାପ, ଚାର୍ଟ, ନୋଟବୁକ ଓ ଆଟଲାସ ଉପରେ GST ୧୨%ରୁ ୫% କିମ୍ବା ମୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି।