ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଆସନ୍ତା ୨୨ ତାରିଖରେ ଅଯୋଧ୍ୟାରେ ରାମ ଜନ୍ମଭୂମିରେ ମନ୍ଦିରର ପ୍ରାଣ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ରହିଛି। ଭବ୍ୟ ଆୟୋଜନ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ପବିତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ। ଏଥିପାଇଁ ଦେଶ ବିଦେଶରୁ ଅତିଥିମାନେ ଆସିବାରେ ଲାଗିଛନ୍ତି। ତେବେ ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷର ଆନ୍ଦୋଳନ ଓ ସଂଘର୍ଷର ବାସ୍ତବ ରୂପ ନେବାକୁ ଯାଉଛି ରାମମନ୍ଦିର। ତେବେ ଆପଣ କେବେ ଜାଣିଛନ୍ତି କି ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନର ମୂଳଦୂଆ କେଉଁଠାରୁ ପଡ଼ିଥିଲା। କିପରି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ରାମମନ୍ଦିର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଆନ୍ଦୋଳନ। ଆଜି ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବାକୁ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ଚେଷ୍ଟା କରିବୁ। ଅଯୋଧ୍ୟା ଠାରୁ ୨୦୦୦ କିଲୋମିଟର ଦୂର ମିନାକ୍ଷୀପୁରମରେ ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ଧରି ଜାରି ରହିଥିବା ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲା। ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ମିନାକ୍ଷୀପୁରମରେ କଣ ସବୁ ଘଟିଥିଲା।
୧୯୮୧ ମସିହାର କଥା। ମିନାକ୍ଷୀପୁରମରେ ଧର୍ମ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ନେଇ ଏକ ଛାତିଥରା କାଣ୍ଡ ଘଟିଥିଲା। ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ପ୍ରାୟ ୪୦୦ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟ ସାମୁହିକ ଭାବେ ଇସ୍ଲାମ ଧର୍ମକୁ ଆପଣାଇ ନେଇଥିଲେ। ଇସ୍ଲାମ ଧର୍ମକୁ ଆପଣାଇଥିବା ଏହି ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକାଂଶ ପଛୁଆ ବର୍ଗର ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ରହିଥିଲେ। ହିନ୍ଦୁ ନେତାମାନେ ମିନାକ୍ଷୀପୁରମର ଏହି ଧର୍ମ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ଦେଶରେ ଧାର୍ମିକ ବିପଦ ଭାବେ ଦେଖିଥିଲେ। ଏହାର ପ୍ରଚାର ମଧ୍ୟ କରିଥିଲେ। ରାଜରାସ୍ତାରେ ଏହି ଘଟଣା ବିରୋଧରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଜୋର ଧରିଥିଲା। ଯାହା ସମ୍ପର୍କରେ PMO ରେ ମଧ୍ୟ ପହଞ୍ଚିଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଦେଶର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଥିଲେ। ତାଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ଗଠିତ ଏକ ସର୍ବଦଳୀୟ ପ୍ରତିନିଧୀ ଏହି ଘଟଣାର ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ କରିଥିଲେ ଯାହାକୁ ନେଇ ସଂସଦରେ ମଧ୍ୟ ବିତର୍କ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ସମୟରେ, ରାଷ୍ଟ୍ରିୟ ସ୍ୱୟଂସେବକ ସଂଘ ଏହି ପ୍ରସଂଗରେ ବେଶ ସକ୍ରିୟ ହୋଇଥିଲେ। ଅଶୋକ ସିଂଘଲଙ୍କ ଉଦ୍ୟମ ଯୋଗୁଁ ଦିଲ୍ଲୀରେ ‘ବିରାଟ ହିନ୍ଦୁ ସମାଜ’ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା। କଂଗ୍ରେସ ନେତା ଡକ୍ଟର କରଣ ସିଂ ଏହାର ସଭାପତି ହୋଇଥିଲେ। ଏହି ଫୋରମ୍ ରାମଲିଳା ମୈଦାନରେ ଏକ ସର୍ବପନ୍ଥ ହିନ୍ଦୁ ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜନ କରିଥିଲା, ଯାହା ସଫଳ ହୋଇଥିଲା।
ଅନୁଷ୍ଠିତ ସମ୍ମିଳନୀରେ ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ପରିସ୍ଥିତି ଏଭଳି ଭାବରେ ବିଗିଡ଼ି ଯାଇଥିଲା ଯେ ଦେଶର କୋଣ ଅନୁକୋଣରେ ଛୋଟମୋଟ କଥାରୁ ତୁମୁଳକାଣ୍ଡ ସୃଷ୍ଟି ହେଉ ଯାଉଥିଲା। ଏହି କ୍ରମରେ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ମୁରାଦାବାଦରେ ନମାଜ ପାଠ ପରେ ଦଙ୍ଗା ହୋଇଯାଇଥିଲା। ସେହି ସମୟରେ ନମାଜ ପାଠ ପାଇଁ କଂଗ୍ରେସ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ କ୍ୟାମ୍ପର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରୁଥିଲା। ମୁରାଦାବାଦରେ ମଧ୍ୟ ଏଭଳି ଏକ କ୍ୟାମ୍ପ ଲଗାଯାଇଥିଲା। ଏହି କ୍ୟାମ୍ପର ଦାୟିତ୍ୱରେ କଂଗ୍ରେସର ଦାଉ ଦୟାଲ ଖାନ୍ନା ରହିଥିଲେ। ଏପରିକି ଦାଉ ଦୟାଲ ଖାନ୍ନା ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ସରକାରଙ୍କ ଅଧିନରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ରହିଥିଲେ। ତେବେ ସେହି ସମୟରେ କ୍ୟାମ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ଘୁଷୁରି ପଶିଯିବା ନେଇ ଗୁଜବ ଜୋର ଧରିଥିଲା। ଆଉ ଏହି ଗୁଜବ ହିଁ ଦଙ୍ଗାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ପାଲଟିଥିଲା।
ମୁସଲିମ ଉପଦ୍ରବୀମାନେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ଖାନ୍ନା ଓ ଅନ୍ୟ କଂଗ୍ରେସ ନେତାଙ୍କ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ। ଦାଉ ଦୟାଲ ଖାନ୍ନା ଓ ଅନ୍ୟ ଜଣେ ମୁରାଦାବାଦର କଂଗ୍ରେସ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଘଟଣା ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଦେବା ପାଇଁ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ। ସେହି ସମୟରେ କିନ୍ତୁ ସେଭଳି କୌଣସି ପଦବୀରେ ନଥିଲେ ଖାନ୍ନା। ଫଳରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ତାଙ୍କୁ କୌଣସି ଉତ୍ତର ଦେଇନଥିଲେ କିମ୍ବା ସାକ୍ଷାତ ମଧ୍ୟ କରିନଥିଲେ। ଫଳରେ ନିରାଶ ହୋଇ ଖାନ୍ନା ସେଠାରୁ ଫେରି ଆସିଥିଲେ। ଏହା ପରେ ସେ ହିନ୍ଦୁତ୍ୱର ରାସ୍ତା ଧରିଥିଲେ। ସେବେଠାରୁ ଅଶୋକ ସିଂଘଲ ବିଶ୍ୱ ହିନ୍ଦୁ ପରିଷଦରେ ସଂଯୁକ୍ତ ମହାସଚିବ ରହି ଆସିଥିଲେ। ବିରାଟ ହିନ୍ଦୁ ସମାଜ ୧୯୮୩ ମସିହା ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ବେଶ ସକ୍ରିୟ ରହିଥିଲେ। କୁହାଯାଏ କି ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଅନୁମତି ପାଇଥିଲେ। ସେହି ସମୟରେ ଇନ୍ଦିରାଙ୍କ ଦବଦବା କମି ଆସୁଥିଲା। ଆଉ ହିନ୍ଦୁତ୍ୱର ମାହୋଲ ଘନେଇବାରେ ଲାଗିଥିଲେ।
ସେପଟେ ସୁଯୋଗ ଅପେକ୍ଷାରେ ରହିଥିଲେ ଦାଉ ଦୟାଲ ଖାନ୍ନାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ହିନ୍ଦୁ ଜାଗରଣ ମଞ୍ଚରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଥିଲେ। ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସ୍ୱୟଂ ସେବକ ସଂଘ ମଧ୍ୟ ଅଯୋଧ୍ୟାକୁ ନେଇ କିପରି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇବ ସେନେଇ ଶ୍ରୀ ଖାନ୍ନା ପ୍ରୟାସ କରିଆସୁଥିଲେ। ଏପରିକି ସେ ଏନେଇ ସଫଳ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ। ଅଶୋକ ସିଂଘଲ ମଧ୍ୟ ଏହି ଚିନ୍ତାଧାରର ରହିଥିଲେ। ଧର୍ମ ସଂସଦର ଆୟୋଜିତ ସଭାରେ ଏହି ଦିଗରେ ପ୍ରଥମ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା। ମୀନାକ୍ଷୀପୁରମ ଘଟଣା ଓ ଦେଶର ସ୍ଥିତିରେ ସୁଧାର ଆଣିବା ଦିଗରେ ୫୦୦ରୁ ଅଧିକ ସାଧୁସନ୍ଥ ଦିଲ୍ଲୀର ବିଜ୍ଞାନ ଭବନରେ ଜମା ହୋଇଥିଲେ।
ଏହି ଧର୍ମ ସଂସଦରେ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ତିନୋଟି ପବିତ୍ର ଧର୍ମସ୍ଥଳ ହିନ୍ଦୁ ସମାଜକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଏହି ତିନୋଟି ସ୍ଥଳ ମଧ୍ୟରେ ଅଯୋଧ୍ୟାର ରାମ ଜନ୍ମଭୂମୀ, ମଥୁରାର କୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଭୂମୀ ଓ କାଶି ବିଶ୍ୱନାଥର ମନ୍ଦିର ରହିଥିଲା। ସେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଶ୍ୱ ହିନ୍ଦୁ ପରିଷଦର ଏହି ଧାର୍ମିକ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ କୌଣସି ପ୍ରସ୍ତାବ ନଥିଲା। ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ କୌଣସି ପ୍ଲାଟଫର୍ମରୁ ଏହି ତିନୋଟି ମନ୍ଦିରର ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ଦାବି ଉଠିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଧର୍ମ ସଂସଦର ଏଜେଣ୍ଡା ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ଯେ ଅକ୍ଟୋବର ୭ରେ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ ସାଧୁ ଓ ସାଧୁମାନେ ଅଯୋଧ୍ୟାରେ ସରଜୁ ନଦୀ କୂଳରେ ଏକାଠି ହେବେ। ରାମ ଜନ୍ମଭୂମୀକୁ ମୁକ୍ତ କରିବାକୁ ଶପଥ କରି ଲକ୍ଷ୍ନୌ ଆଡକୁ ଯିବେ। ଏହି ରଥ ଯାତ୍ରା ୧୪ ଅକ୍ଟୋବରରେ ଲକ୍ଷ୍ନୌରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା।| ଏଠାରେ ଏହା ଏକ ବଡ ସମାବେଶରେ ପରିଣତ ହେଲା। ଅଯୋଧ୍ୟାକୁ ପ୍ରଥମେ ରଖାଯାଇଥିଲା। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଧର୍ମ ସଂସଦ ‘ରାମ ଜନ୍ମଭୂମୀ ମୁକ୍ତି ଯଜ୍ଞ କମିଟି’ ଗଠନ କରିଥିଲେ।
ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଜନ୍ମସ୍ଥାନର ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ସାରା ଦେଶରେ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୮୪ରେ ବିହାରର ସୀତାମଢିରୁ ଅଯୋଧ୍ୟା ପାଇଁ ଏକ ରଥ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ରଥଯାତ୍ରା ଦେଶର ପରିବେଶକୁ ଗରମ କରିଥିଲା। ଅକ୍ଟୋବର ୭ରେ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ ସାଧୁ ଓ ସାଧୁମାନେ ଅଯୋଧ୍ୟାରେ ସରଜୁ ନଦୀ କୂଳରେ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇ ରାମ ଜନ୍ମଭୂମୀଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରିବାର ଶପଥ ନେଇ ଲକ୍ଷ୍ନୌ ଅଭିମୁଖେ ଯାତ୍ରା କରିବେ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି।
ଏହି ରଥ ଯାତ୍ରା ୧୪ ଅକ୍ଟୋବରରେ ଲକ୍ଷ୍ନୌରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା । ଏଠାରେ ଏହା ଏକ ବଡ ସମାବେଶରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ସମୟରେ, ମୁକ୍ତି ଯଜ୍ଞ କମିଟିର ଉପସଭାପତି ପରମହଂସ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ କି ୧୯୮୫ ମସିହା ରାମନବମୀ ମଧ୍ୟରେ ଯଦି ରାମ ଜନ୍ମଭୂମୀର ତାଲା ଖୋଲିବ ନାହିଁ ତେବେ ସେ ଆତ୍ମଦାହ କରିବେ। ପରମହଂସ ୧୯୫୦ ପରଠାରୁ ଏହି ମାମଲାରେ ଲଢୁଥିଲେ। ସେ ଅଯୋଧ୍ୟା ଦିଗମ୍ବର ଆଖଡ଼ାର ମୁଖ୍ୟ ଥିଲେ। ଅକ୍ଟୋବର ୭ରେ, ସରଜୁ ନଦୀ କୂଳରେ ପ୍ରାୟ ୫୦ ହଜାର ଲୋକ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ମୁକ୍ତ କରିବାକୁ ଶପଥ ନେଇଥିଲେ। ଏବଂ ପରେ ଯାହା ଘଟିଲା ତାହା ହେଉଛି ଇତିହାସ ପାଲଟି ଯାଇଥିଲା।
