ଲଳିତ ମୋହନ ମିଶ୍ରଙ୍କ ବିଶେଷ ସ୍ତମ୍ଭ ‘ଚେତନାର ଚୌହଦୀ’
ସ୍ପନ୍ଦନ ହୃଦୟର ଗୀତ, ମନର ମିତ, ଜୀବନ କାଳର ବନ୍ଧନ । ସ୍ପନ୍ଦନ କେବେ ଅନାହାର ଶିଶୁର କ୍ରନ୍ଦନ ତ କେବେ ଅରଣ୍ୟ ରୋଦନ । ସ୍ପନ୍ଦନ ଅଭିନେତାର ଜୀବନ ଆଉ ଏ ସ୍ପନ୍ଦନ ମୁନିଋଷିଙ୍କର ଚିନ୍ତନ । ସ୍ପନ୍ଦନ ଜୀବନର କିଛି ଅବ୍ୟକ୍ତ ଭାବନା । ଜୀବନ ଏକ ସଂକେତ ନୁହେଁ । ପୂର୍ବ ଜନ୍ମର କର୍ମକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବା ପାଇଁ ଆମକୁ ମାନବ ଯୋନୀ ମିଳିଛି । ଏହି ଜୀବନରେ ଆମର ପ୍ରୟାସ ସର୍ବଦା ନମ୍ର, ଦୟାଳୁ, ସଂଯମ ଏବଂ ଶ୍ରୀ ହରିଙ୍କ ଠାରେ ଅଧିକ ସମୟ ବିତାଇବା ଉଚିତ୍। ଆମର ଆଚରଣ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ନିଷ୍ଠୁର ହେବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । ଯଦି ଆମକୁ କିଏ ଖରାପ କହିଦେଲା, ଆମେ ପ୍ରତିଶୋଧର ନିଆଁରେ ଜଳି ଆମର ନୈତିକତା ହରାଇଥାଉ। ଆମେ ଭୁଲିଯାଉ ଯେ ଏହି ବ୍ୟକ୍ତି ମୋର ଅତି ନିକଟତର | ଜୀବନର କିଛି ବ୍ୟତିକ୍ରମ ବ୍ୟତୀତ ଆମେ ଏକାଠି ରହିଛୁ। ଆମେ ଏକତ୍ର ସୁଖ ଦୁଃଖ ବାଣ୍ଟିଛୁ। ପ୍ରକୃତିର ନିୟମ। ତୁମେ ଯାହା ବୁଣିବ, ତାହା ଅମଳ କରିବ । ଯଦି ତୁମେ ଫୁଲ ଲଗାଇବ ଫୁଲ ପାଇବ, ଯଦି ତୁମେ କଣ୍ଟା ବୁଣିବ ତେବେ କଣ୍ଟା ପାଇବ । ଆମେ ସବୁବେଳେ ଯାହା ବାଣ୍ଟୁ, ଜୀବନ ଆମକୁ ତାହା ଦେଇଥାଏ । ଯଦି ଫୁଟବଲକୁ ଉପରକୁ ବାଉନ୍ସ କରୁ ତାହା ତା’ଠାରୁ ଶୀଘ୍ର ଫେରି ଆସେ। ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ପୁଅକୁ ନିକଟସ୍ଥ ଏକ ଜଙ୍ଗଲକୁ ବୁଲିବାକୁ ନେଇଗଲା ।
ବାଳକଟି ଯାତ୍ରା ସମୟରେ ହଠାତ୍ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଅନୁଭବ କଲା ଏବଂ ସେ ଚିତ୍କାର କରି କହିଲା “ଆହା !”…. ବାଳକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ ପର୍ବତରୁ ଏକ ଶବ୍ଦ ଶୁଣି କହିଲା, “ଆହା !”ଇକୋ ର ଏହା ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଅନୁଭୂତି। କୌତୁହଳରୁ ସେ ଚିତ୍କାର କରି କହିଲା: “ତୁମେ କିଏ?” ସେ ସମାନ ଉତ୍ତର ପାଇଲେ, “ତୁମେ କିଏ?” । ଏହା ତାଙ୍କୁ କ୍ରୋଧିତ କଲା, ସେ ପାଟି କରି କହିଲା, “ତୁମେ ଭୟଭୀତ !” ଏବଂ ସ୍ୱର ଉତ୍ତର ଦେଲା “ତୁମେ ଭୟଭୀତ !” ସେ ତା ବାପାକୁ ଚାହିଁ ପଚାରିଲା – ବାପା କଣ ଚାଲିଛି ? ଏହା ମୋ ସହ କିଏ କହୁଛି ? ତାଙ୍କ ପିତା ଉତ୍ତର ଦେଲେ, “ପୁଅ, ଧ୍ୟାନ ଦିଅ । ତାଙ୍କୁ କିଛି ଭଲ କୁହ। ତା’ପରେ ପିଲାଟି ଚିତ୍କାର କରି କହିଲା, “ମୁଁ ତୁମକୁ ଭଲ ପାଏ!” ଉତ୍ତର ଆସିଲା, “ମୁଁ ତୁମକୁ ଭଲ ପାଏ ! “ପୁଅର ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱକୁ ଅନୁଭବ କରି ପ୍ରକୃତି କହିଲା “ତୁମେ ଅଦ୍ଭୁତ !” ତା’ପରେ ଉତ୍ତର ଦେଲା, ” ତୁମେ ଅଦ୍ଭୁତ ! “”ବାଳକ ତଥାପି କ’ଣ ହେଉଛି ତାହା ଜାଣିପାରିଲା ନାହିଁ । ପିତା କହିଲେ, “ପୁତ୍ର, ଲୋକମାନେ ଏହାକୁ ସ୍ପନ୍ଦନ କୁହନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ପ୍ରକୃତରେ ତାହା ହେଉଛି ଜୀବନ । ଜୀବନ ହେଉଛି ଆମ କାର୍ଯ୍ୟର ଦର୍ପଣ ।
ନୟାଗଡ଼, ୯୪୩୭୯୮୫୮୬୬