ଲଳିତ ମୋହନ ମିଶ୍ରଙ୍କ ବିଶେଷ ସ୍ତମ୍ଭ ‘ଚେତନାର ଚୌହଦୀ’
ଉଦାସୀନତା ହେଉଛି ଏକ ମାନସିକ ବିକୃତି । ଏଥିରେ, ବ୍ୟକ୍ତି ଅବସାଦଗ୍ରସ୍ତ ହୁଏ ଏବଂ ନକାରାତ୍ମକ ଚିନ୍ତାଧାରା ସର୍ବଦା ମନରେ ଆସେ । ଅନେକ ଥର ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ପରିସ୍ଥିତି ସାମ୍ନାରେ ଏତେ ନିଜକୁ ଅସହାୟ ଅନୁଭବ କରେ ଯେ ସେ ତୃତୀୟ ପନ୍ଥା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଚିନ୍ତା କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଦିଏ । ଉଦାସୀନତା ହେତୁ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ଅନେକ ପ୍ରକାରର ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । ସବୁବେଳେ ଚିନ୍ତିତ ଏବଂ ଅସହାୟ ଅନୁଭବ କରିବା, କ୍ରୋଧିତ ହେବା, ମନୋବଳ ବିକୃତି, ମନରେ ନକାରାତ୍ମକ ଚିନ୍ତାଧାରା, ଉଦାସୀନତା ଅନୁଭବ କରିବା, କୌଣସି ଜିନିଷ ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହୀ ନହେବା, ଅତ୍ୟଧିକ ଥକ୍କାପଣ , ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା ହେଉଛି ଉଦାସୀନତାର ଏକ ସାଧାରଣ ଲକ୍ଷଣ । ବ୍ୟକ୍ତି ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଠିକ୍ ରେ ସାମ୍ନା ନ କରି ପାରି ଅସହାୟ ଅନୁଭବ କରେ । ଉଦାସୀନତା ପାଇଁ ଅନେକ କାରଣ – ବେଳେବେଳେ ଛୋଟ ଜିନିଷ ମଧ୍ୟ ମନ ଭିତରେ ନକରାତ୍ମକ ଭାବରେ ଘର ତିଆରି କରେ । ଯେ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଆମର କାର୍ଯ୍ୟ ହେଉଛି ନିଜକୁ ଶାନ୍ତ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ରଖିବା । ସେହି ପରିସ୍ଥିତିରୁ ନିଜକୁ ବାହାର କରି, ଆମେ ଆମ ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରଖିବା ।
ଆମର ସରଳ ପ୍ରବୃତ୍ତିରେ ଏହି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ଖୋଜିବା । ଆମେ ଆମର ଅସୁବିଧାକୁ ତୁରନ୍ତ ସମାଧାନ କରିବାକୁ ଇଛା କଲେ ମଧ୍ୟ କିନ୍ତୁ ସବୁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ତାହା ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ। ଏସବିଆଇର ଏକ ବଡ ଶାଖାରେ ଲେଖା ଥିଲା – “ଶୀଘ୍ର କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଶୀଘ୍ର ସମୟର ଆବଶ୍ୟକତା” । ଏହାକୁ ବୁଝି ନ ପାରି, ଉଦାସୀନତା ସମୟରେ ଆମେ ଏହି ପ୍ରତିକାରରୁ ସେହି ପ୍ରତିକାରକୁ ଡେଇଁପଡୁ । ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଇଛା କରୁଥିବା ଫଳାଫଳ ପାଉନାହୁଁ ସେତେବେଳେ ଗଭୀରତାକୁ ପଳାଇ ଯାଉ । ଅନ୍ୟ ଏକ ସମସ୍ୟା ହେଉଛି ଆମର ‘ଆତ୍ମ-ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ’ । ଉଦାସୀନତାର ସମାଧାନ ସାଇକୋଥେରାପିରେ ଏତିକି ନୁହେଁ ଯେତିକି ଆମ ପାଖରେ ନାହିଁ । ପ୍ରକୃତ କଥା ହେଉଛି ନିଜକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା । କେହି ଦୁଃଖୀ, ବିବ୍ରତ କିମ୍ବା ଦୁଃଖିତ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଆମକୁ ଅନ୍ୟ କେହି ଆସି ସାହାଯ୍ୟ କରିବେ ନାହିଁ, କି ଆସିବେ ନାହିଁ । ଯଦି ଆସିବେ କିଛି ସମୟ ପାଇଁ .. ତୁମ ବଦଳରେ ତୁମର ପତିତ ‘ଆତ୍ମା”କୁ ଉଠାଇବାକୁ କେହି ନାହାଁନ୍ତି । ସମସ୍ତଙ୍କର ନିଜସ୍ୱ ସମସ୍ୟା ଅଛି ଏବଂ ସମସ୍ତେ ଯେ ଯାହାର ସମସ୍ୟାରେ ଜଡିତ । ତୁମର ସାହାଯ୍ୟ ଦରକାର .. ଯେଉଁ ଦିନ ଆମେ ସ୍ଥିର କରିବୁ ଯେ ଆମକୁ ସେସବୁକୁ ଛାଡିବାକୁ ପଡିବ । ସେହି ଦିନଠାରୁ ଆମର ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିବ। ଯଦି ଆମେ ନିଜର ଉଦାସୀନ ଭାବକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିବାକୁ ଯାଉଛୁ ତେବେ ଭାବନ୍ତୁ ସ୍ମୃତିକୁ ନେଇ ହସିବା ଏବଂ ସଫଳତାର ପ୍ରକୃତ ସ୍ୱାଦ ଚାଖି ପାରିବା ।
ନୟାଗଡ଼, ୯୪୩୭୯୮୫୮୬୬